Hương vị mùa xuân

Tháng Chạp bao mùi hương trong nhà, ngoài ngõ bắt đầu dậy lên từ những ban mai. Xuân về trên mọi nẻo đường, gõ cửa từng mái nhà, góc bếp. Đi giữa hương sắc, thanh vị của mùa xuân tươi xanh, lòng người chợt rộn lên bao niềm xúc cảm về những ngày tết sum họp, đoàn viên.

Niềm vui của thiếu nữ bên sắc hoa vạn thọ khi mùa xuân đến. Ảnh: MINH NGUYỆT

Mùa của yêu thương

Trời cuối năm lành lạnh, nhẹ nhàng lẫn trong những tia nắng dịu nhẹ vương khắp không gian. Trước hiên nhà, những khóm hồng, cúc, vạn thọ đã rực sắc thắm thoảng hương trong gió. Những ngày cuối Chạp, chị Nguyễn Thị Bé ở xã Xuân Quang 2 (huyện Đồng Xuân) tất bật dọn dẹp nhà cửa chuẩn bị đón tết. Khoảng sân trước nhà phơi đầy lá chuối, mùi nhựa lá quyện vào mùi nắng, mùi rim gừng nồng cay, rim dừa, rim bí ngọt ngào bay vào tận thềm nhà. Chị Bé mỉm cười: “Năm nào, tôi cũng làm mấy món này. Tết mà không có mấy món này cứ thấy thiêu thiếu sao đó...”. Giáp tết, mấy nhà trong xóm nhỏ của chị rủ nhau làm chung một con heo để dành ăn. Phần thịt ngon thì làm chả lụa, chả da, phần chân giò thì hầm với măng khô, còn phần thịt ba chỉ dùng để rộng mắm, làm nhân bánh... Vui nhất là cảnh các chị, các cô ngồi xúm xít quây quần đãi đậu xanh, vo gạo nếp, ướp thịt để gói bánh tét chung, thức thâu đêm canh nồi bánh chín. Giữa cái se lạnh của đất trời sang xuân, bên nồi bánh tét nghi ngút khói tỏa hương thơm, những tiếng nói cười râm ran bên bếp lửa hồng ấm tình làng xóm cùng bao dự tính tốt đẹp cho năm tới.

Với người Việt, tết cổ truyền là những ngày trọng đại nhất trong năm. Gác lại lo toan bộn bề thường nhật, dường như ai cũng muốn trở về trong căn nhà nơi ngọn lửa ấm áp từ ấu thơ bập bùng réo gọi.

Tết với gia đình anh Nguyễn Văn Nam là cuộc “hành hương” của vợ chồng con cái từ TP Hồ Chí Minh về Phú Yên. Năm nay lịch nghỉ tết dài ngày nên anh đưa cả nhà về quê đi thăm bà con, họ hàng, mang ít quà từ phương Nam về biếu người thân ăn lấy thảo. Hơn nửa đời người, thấu cảm những được mất của kiếp nhân sinh, anh Nam vui mừng khi thấy người dân quê mình đã nỗ lực, vượt khó vươn lên sau những mất mát do dịch bệnh, thiên tai. Với anh, giờ đây không hạnh phúc nào bằng hạnh phúc được về nhà nhìn thấy cha mẹ khỏe mạnh, hai em nhỏ ngày một khôn lớn, trưởng thành, được ăn những bữa cơm nhà đầm ấm, thắp nén hương trên bàn thờ tổ tiên trong thời khắc giao thừa thiêng liêng nguyện cầu về một năm mới an hòa, yên vui...

Mùi của ký ức

Tết là mùa trở về của ký ức tình thân ấm êm ngọt ngào. Ở đó, mùi của nhớ thương, hoài niệm luôn giăng mắc trong lòng những người con xa xứ.

Mỗi lần tết chạm đến nhà là chị Nguyễn Như Mai (phường Phú Đông, TP Tuy Hòa) bồi hồi nhớ về Hà Tĩnh. Hơn 10 năm xa quê, chị Mai khôn nguôi nỗi nhớ quê nhà. Chị nhớ cảnh mưa xuân lất phất bay trong ngày tết lạnh giá tê người. Nhớ chiếc bánh chè lam ngọt ngào, nồng ấm vị gừng, bùi béo của lạc, ngọt thanh đậm đà của mật mía ẩn trong bột nếp cái hoa vàng dẻo thơm của mẹ. Chị nói: “Chỉ nhắc đến tết thôi là tôi như ngửi thấy mùi thơm sực nức trong gian bếp, nhớ món thịt đông, thịt bò rim, dưa hành do chính tay mẹ làm”.

Bây giờ ở phố, mọi thứ hầu như đều có sẵn trong siêu thị, chỉ cần đẩy xe đi một vòng là có một cái tết vẹn tròn đầy ắp hương vị, sắc màu. Nhưng trong tâm thức của chị Mai, các món ăn từ tay mẹ làm luôn đậm vị quê hương thơm lành, chắt chiu yêu thương, đầm ấm từ những năm tháng xa mờ.

Do điều kiện kinh tế khó khăn, nhiều năm qua, chị Lê Hương, Việt kiều sống ở tiểu bang Colorado, nước Mỹ không về Việt Nam đón tết. Thời gian giáp tết, chị thường thu xếp công việc về khu Little Saigon thuộc quận Cam, miền Nam California để đi chợ tết mua mứt gừng, mứt hạt sen, hoa quả, giò lụa cùng với dăm chiếc bánh chưng… Little Saigon là khu rất đông người Việt Nam sinh sống, bởi vậy cứ mỗi dịp xuân về, người Việt nơi đây rộn ràng mua sắm chuẩn bị đón tết Nguyên đán. Đến nơi này, những người con xa xứ tận hưởng cảm giác gần gũi với quê hương khi mọi người cười nói với nhau bằng tiếng Việt, được nhìn ngắm cây trái, hoa quả, bánh mứt, vải vóc, lụa là của người Việt và có dịp thưởng thức phở, bún bò Huế, bánh cuốn Tây Hồ… đậm vị quê hương. Đi giữa sắc thắm của hoa đào, hoa cúc, hoa mai, hòa lẫn trong dòng người tấp nập, chị Hương bồi hồi xúc cảm, xốn xang nhớ tết quê nhà. Với chị, tết Việt bên trời Tây dẫu có đầy đủ hương vị, nhưng lòng chị luôn mong ước về những giây phút sum vầy bên người thân. Bởi với chị, tết là để trở về. Tết là sum họp, đoàn viên.

Với mỗi người, tết có những âm thanh, sắc màu, hương vị riêng, đượm thơm như mùa xuân gõ cửa. Mùa tết là mùa trở về, mùa của những nỗi nhớ sum vầy và mong ước đoàn viên bên gia đình. Đó là một phần cội nguồn, văn hóa trong tâm thức người Việt.

NGỌC DUNG