Iran đang 'nắn gân' giới lãnh đạo Mỹ

Iran cho biết sẽ làm giàu urani ở mức 20%, cao hơn nhiều so với mức 3,67% theo thỏa thuận hạt nhân. (Nguồn: CNBC)

Ngày 4/1, Iran tuyên bố nước này đang đẩy mạnh việc làm giàu urani vượt xa các giới hạn mà thỏa thuận hạt nhân năm 2015 đặt ra, đồng thời cho biết Iran sẽ chỉ đảo ngược tiến trình này nếu sau khi lên nắm quyền vào ngày 20/1, ông Biden dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt hà khắc mà ông Trump đã áp đặt đối với Tehran.

Căng thẳng leo thang

Căng thẳng giữa Mỹ và Iran đã leo thang mạnh mẽ kể từ khi ông Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2018. Căng thẳng còn gia tăng hơn nữa trong những ngày gần đây, với việc Mỹ điều các máy bay ném bom B-52 bay qua vùng Vịnh và đột ngột đảo ngược quyết định đưa một tàu sân bay về nước.

Trong một tuyên bố bất thường - nghe có vẻ giống như tuyên bố của Nhà Trắng hơn là của Lầu Năm Góc, quyền Bộ trưởng Quốc phòng Christopher Miller cho biết ông vẫn để tàu USS Nimitz ở vùng Vịnh để đề phòng các mối đe dọa từ Iran nhắm vào giới chức Mỹ, trong đó có cá nhân Tổng thống Trump.

Vipin Narang - chuyên gia về Chiến lược hạt nhân tại Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ) cho rằng nguy cơ Mỹ khơi mào một hành động quân sự hiện vẫn thấp, nhưng ông cảnh báo rằng ông Trump đang trở nên khó đoán hơn trong bối cảnh ông vẫn rất giận dữ và đang tìm cách đảo ngược thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vừa qua.

Chuyên gia này bình luận: "Tổng thống Trump đang rối trí và giận dữ về kết quả bầu cử đến mức có thể phản ứng thái quá trước bất kỳ hành động khiêu khích nhỏ nào".

Ông Trump từng cảnh báo rằng ông sẽ buộc Iran phải chịu trách nhiệm về những vụ giết hại bất kỳ người Mỹ nào sau khi Đại sứ quán Mỹ ở Baghdad bị trúng tên lửa cách đây một tuần. Mỹ cho rằng vụ tấn công này là do các lực lượng bán quân sự người Shi'ite liên minh với nhà nước Iran tiến hành.

Khó có động thái táo bạo từ Iran

Iran cho biết sẽ làm giàu urani ở mức 20%, cao hơn nhiều so với mức 3,67% theo thỏa thuận hạt nhân.

Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng động thái này có thể nhanh chóng đảo ngược, và bản thân việc làm giàu urani ở mức cao hơn cũng không đưa Iran tiến gần hơn đến việc chế tạo bom hạt nhân - một mục tiêu mà Tehran luôn phủ nhận.

Corey Hinderstein, từng làm việc tại Bộ Năng lượng Mỹ, cho rằng có thể Iran muốn đặt trọng tâm vào chương trình hạt nhân và ngăn ông Biden mở rộng ngoại giao.

Jake Sullivan, người sẽ nắm giữ cương vị Cố vấn an ninh quốc gia dưới thời ông Biden, nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn của CNN hôm 3/1 rằng chính quyền Mỹ sắp tới muốn đạt được mục tiêu hạn chế khả năng tên lửa đạn đạo của Iran.

"Tôi nghĩ rằng Iran thực hiện động thái này là nhằm phát tín hiệu rằng họ đang ở vị thế có thể nhanh chóng thúc đẩy các sáng kiến hạt nhân, và họ tin rằng họ đang tạo không gian để giới hạn các cuộc thương lượng sau khi chính quyền mới của Mỹ lên nắm quyền. Đáng tiếc, chúng ta không biết rõ chính quyền Trump sẽ ra quyết định gì trong những ngày cuối cùng của nhiệm kỳ. Nếu Iran thực sự chọn cách làm như vậy, họ có thể phải chứng kiến một sự leo thang căng thẳng đáng kể", ông Hinderstein nói.

Jack Keane, một vị tướng về hưu, cho rằng việc Mỹ triển khai các máy bay thời gian gần đây cho thấy "khả năng khổng lồ của quân đội Mỹ".

"Tôi không tin người Iran sẽ có bất kỳ hành động táo bạo nào bởi họ không muốn làm phương hại đến khả năng thương lượng với Tổng thống Biden, người mà họ hy vọng sẽ dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt đối với đất nước họ", ông nói.

(theo AFP)