JICA ưu tiên hỗ trợ Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế

Nguồn: Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản. Đồ họa: Phương Anh

PV: Xin ông chia sẻ kết quả về những hỗ trợ phát triển của JICA đối với Việt Nam trong thời gian qua, đặc biệt là trong nửa đầu năm tài khóa 2023 (từ 1/4/2023 đến 30/9/2023)?

Ông Sugano Yuichi: Trong năm tài khóa 2022, tính từ tháng 4/2022 đến hết tháng 3/2023, tổng giá trị cam kết vốn vay ODA của JICA cho Việt Nam là 18,9 tỷ Yên (tương đương gần 3.100 tỷ đồng, chưa bao gồm tài trợ đầu tư cho khu vực tư nhân). Giá trị vốn ODA cho các dự án hợp tác kỹ thuật là 4,7 tỷ Yên (tương đương 768 tỷ đồng) và cho các dự án viện trợ không hoàn lại là 700 triệu Yên (tương đương 114 tỷ đồng), với hơn 100 dự án lớn nhỏ đang thực hiện.

Bước sang năm tài khóa 2023, một kết quả nổi bật cần phải kể đến là thỏa thuận vay ODA mới được ký kết vào tháng 7 vừa qua cho 3 dự án, với tổng trị giá lên đến hơn 60 tỷ Yên (tương đương với 10.672 tỷ đồng) trong 3 lĩnh vực: cải tạo hạ tầng giao thông công cộng đô thị; tăng cường chuỗi cung ứng nông sản; phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội hậu đại dịch Covid-19. Đây là lần ký nhiều thỏa thuận vay ODA cùng một lúc nhất sau 6 năm kể từ năm 2017.

PV: Ông nhận định thế nào về sự phục hồi và tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm 2023? Định hướng hỗ trợ phát triển đối với Việt Nam của JICA trong nửa cuối năm tài chính 2023 (từ 1/10/2023 đến 31/3/2024) và sau đó, đặc biệt trong giai đoạn Việt Nam đang nỗ lực khôi phục nền kinh tế sau những ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19 là gì, thưa ông?

Ông Sugano Yuichi: Theo dự báo của IMF, tốc độ tăng trưởng GDP thực tế của Việt Nam dự kiến sẽ tăng 4,7% cho cả năm 2023 và 5,8% cho năm 2024, mức tăng trưởng này là chậm hơn so với tỷ lệ 8% của năm 2022. Mặc dù nguyên nhân chính được cho là do tác động của suy thoái kinh tế toàn cầu do xung đột tại Ukraine, chúng tôi kỳ vọng vào sự phục hồi của nền kinh tế trong tương lai nhờ sự tăng trưởng của tiêu dùng nội địa, sự tăng cường dòng vốn đầu tư FDI và sự phục hồi của ngành du lịch.

Ông Sugano Yuichi

Ngoài ra, vào tháng 7 năm nay, JICA đã ký một thỏa thuận vay trị giá 50 tỷ Yên với Chính phủ Việt Nam nhằm phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội sau đại dịch Covid-19. Chúng tôi hy vọng rằng, chương trình hỗ trợ này sẽ góp phần phục hồi nền kinh tế Việt Nam.

JICA vẫn đang tiếp tục thực hiện hỗ trợ Chính phủ Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế một cách trực tiếp, tập trung vào 4 lĩnh vực trọng điểm: hợp tác trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng chất lượng cao làm nền tảng hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, đào tạo phát triển nguồn nhân lực, hợp tác trong y tế chăm sóc sức khỏe vì một xã hội hòa nhập, hỗ trợ các giải pháp ứng phó biến đổi khí hậu để trung hòa carbon.

PV: Xin ông chia sẻ rõ hơn về 4 ưu tiên hợp tác của JICA tại Việt Nam trong thời gian tới?

Ông Sugano Yuichi: Trước tiên là hợp tác trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng chất lượng cao. Hai dự án vốn vay ODA mới được ký kết, là “Dự án Cải tạo hạ tầng giao thông công cộng tại tỉnh Bình Dương” và “Dự án Cải thiện cơ sở hạ tầng nhằm phát triển nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng”, sẽ góp phần cải thiện hệ thống giao thông công cộng đô thị và chuỗi cung ứng nông sản.

Về tuyến đường sắt đô thị (Metro) số 1 TP. Hồ Chí Minh, tiến độ công trình của tuyến đến nay đạt khoảng 96%, dự kiến hoàn thành vào cuối năm nay và kỳ vọng tuyến metro số 1 có thể đi vào vận hành khai thác từ tháng 7/2024. Thứ hai là hợp tác trong phát triển nguồn nhân lực. Bên cạnh hợp tác đào tạo nguồn nhân lực bậc Đại học tại trường Đại học Việt Nhật (VJU) và trường

Đại học Cần Thơ, JICA đã bắt đầu triển khai một dự án mới nhằm cải thiện môi trường phái cử cho các thực tập sinh kỹ năng tại Nhật Bản, trong đó sẽ triển khai dự án xây dựng cổng thông tin nhằm mang đến thông tin tuyển dụng hữu ích cho các lao động có nhu cầu đi làm việc ở Nhật Bản.

Hơn nữa, trong Dự án hợp tác của JICA với Viện Phát triển nguồn nhân lực Việt Nam - Nhật Bản (VJCC), nhiều khóa đào tạo đã và sẽ được tổ chức cho đội ngũ quản lý và điều hành doanh nghiệp, tiếp tục góp phần phát triển nguồn nhân lực công nghiệp chất lượng cao, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Thứ ba là hợp tác trong lĩnh vực y tế. Bên cạnh hợp tác thông qua 3 bệnh viện hạng đặc biệt mà JICA đã hỗ trợ trong thời gian dài là Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Chợ Rẫy, JICA sẽ hỗ trợ thiết lập hệ thống đào tạo từ xa ứng dụng chuyển đổi số nhằm góp phần tăng cường năng lực y tế tuyến dưới và nâng cao chất lượng khám chữa bệnh.

Bên cạnh đó, JICA sẽ tiếp tục hợp tác, liên kết với các doanh nghiệp tư nhân Nhật Bản, các tổ chức phi chính phủ, các trường đại học nhằm hỗ trợ Việt Nam nâng cao kỹ thuật phục hồi chức năng, chăm sóc điều dưỡng để ứng phó với các vấn đề mới nổi của y tế Việt Nam như già hóa dân số.

Thứ tư là hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu. JICA đang nghiên cứu và xây dựng các dự án phát triển năng lượng tái tạo tại Việt Nam bằng khoản tín dụng thuộc khuôn khổ của hoạt động “Tài trợ đầu tư cho khu vực tư nhân”. Ngoài ra, JICA sẽ sử dụng Quỹ Khí hậu xanh (GCF) thông qua các hoạt động trồng rừng, bảo vệ rừng, xây dựng lộ trình thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn, góp phần thực hiện mục tiêu của Chính phủ Việt Nam về trung hòa carbon vào năm 2050.

PV: Xin cảm ơn ông!

Phối hợp thúc đẩy tiến độ giải ngân

Mặc dù tiến độ giải ngân các dự án ODA của JICA tại Việt Nam trong nửa đầu năm nay hơi chậm, nhưng JICA đang cố gắng thúc đẩy tiến độ giải ngân bằng cách phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành liên quan, các cơ quan thực hiện dự án của Việt Nam để tổ chức các cuộc họp giám sát tiến độ thực hiện dự án. Theo cơ quan này dự đoán, mục tiêu giải ngân của năm nay sẽ đạt được. Bên cạnh đó, JICA cũng đang nỗ lực để giải quyết dần tình trạng chậm thanh toán tại các dự án.

Hà My