Kiến nghị tháo gỡ các nút thắt để triển khai thu phí không dừng
Ngày 7-7, Hiệp hội các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam cho biết, hiệp hội đã có các kiến nghị đến cơ quan chức năng nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc và tạo điều kiện đẩy nhanh công tác thu phí tự động không dừng (ETC). Qua đó, hiện đại hóa công nghệ thu phí, tăng cường tính công khai, minh bạch và tạo thuận lợi cho người sử dụng.
Theo đó, hiệp hội khẳng định, việc triển khai ETC là chủ trương đúng đắn của Chính phủ, giúp các phương tiện tiết kiệm thời gian, chi phí, đặc biệt sẽ bảo đảm an ninh trật tự và tránh nguy cơ xảy ra ùn tắc giao thông tại khu vực các trạm thu phí. Tuy nhiên, quá trình triển khai trên thực tế bộc lộ nhiều vướng mắc. Trước hết, theo hiệp hội, việc triển khai ETC có nhiều nội dung chưa phù hợp với quy định của pháp luật, trái với các thỏa thuận tại hợp đồng BOT, hợp đồng tín dụng, hợp đồng thế chấp giữa doanh nghiệp dự án/nhà đầu tư và các bên có liên quan.
Bên cạnh đó, việc lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ ETC và yêu cầu các doanh nghiệp dự án, nhà đầu tư ký phụ lục hợp đồng BOT để điều chỉnh nội dung liên quan, bao gồm cả việc ấn định phần trăm doanh thu phải trích lại cho đơn vị vận hành ETC, đang có những bất cập, những khó khăn. Cụ thể, chưa có sự thỏa thuận giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền và nhà đầu tư để điều chỉnh hợp đồng BOT. Trong trường hợp các doanh nghiệp dự án ký phụ lục Hợp đồng BOT để bàn giao trạm thu phí cho đơn vị thu phí ETC quản lý vận hành sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền quản lý vận hành trạm thu phí của doanh nghiệp dự án, nhà đầu tư. Việc bàn giao toàn bộ trạm thu phí và chuyển dòng tiền từ thu phí từ ngân hàng cho vay tín dụng các dự án BOT sang bên thứ ba cần có ý kiến của ngân hàng tài trợ vốn cho dự án BOT để tránh rủi ro trong việc hoàn vốn của dự án.
Một số nút thắt về công nghệ cần được lưu ý, trong đó, việc kết nối giữa tài khoản ngân hàng với tài khoản giao thông của chủ phương tiện chưa được thực hiện. Người dùng muốn sử dụng dịch vụ thu phí tự động không dừng phải chuyển tiền trước vào tài khoản giao thông nhưng không được tính lãi. Lưu lượng sử dụng dịch vụ ETC hiện tại đối với các trạm BOT nói chung rất thấp cộng với thói quen sử dụng tiền mặt của người dân, nếu các làn chuyển sang hình thức thu phí không dừng và chỉ để lại 2 làn ngoài cùng để thu phí hỗn hợp có khả năng dẫn đến ùn tắc giao thông và thất thoát doanh thu.
Hiệp hội kiến nghị xem xét lại một số nội dung liên quan đến công tác triển khai thu phí tự động không dừng. Trong đó có quy định về mức phí dịch vụ ETC, việc bàn giao các làn và toàn bộ các trạm thu phí cho nhà cung cấp dịch vụ ETC…
Trước đó, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã có văn bản yêu cầu dừng thu phí tại Trạm thu phí Bắc Hải Vân (nằm ở phía Bắc cửa hầm Hải Vân trên Quốc lộ 1, thuộc địa phận tỉnh Thừa Thiên-Huế) từ 18 giờ ngày 10-7. Thời gian tạm dừng cho đến khi hoàn thành ký kết phụ lục hợp đồng BOT để triển khai thu phí tự động không dừng. Ngoài trạm Bắc Hải Vân, hai trạm thu phí khác là trạm BOT Cam Thịnh (TP Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa) và trạm BOT Cần Thơ-Phụng Hiệp cũng bị yêu cầu tạm dừng thu phí đến khi hoàn thành ký kết phụ lục hợp đồng về thu phí không dừng.