KOL cần minh bạch khi livestream quảng cáo sản phẩm

Trong đề xuất quản lý và sử dụng KOL được Bộ TT&TT đưa ra, đáng chú ý có nội dung đề xuất bổ sung các quy định về trách nhiệm của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo có ảnh hưởng nhằm đảm bảo việc cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác về sản phẩm, dịch vụ được quảng cáo; phân biệt quảng cáo với nội dung thông tin khác; thông báo trước cho người tiêu dùng về việc thực hiện quảng cáo; khi đăng tải ý kiến, cảm nhận trên mạng xã hội về kết quả sử dụng mỹ phẩm, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, phải là người trực tiếp sử dụng sản phẩm; yêu cầu các tài khoản mạng xã hội đã được xác thực mới được hoạt động quảng cáo, livestream quảng cáo...

Minh bạch khi livestream quảng bá sản phẩm là điều các KOL cần làm. Ảnh: Trọng Đạt

Thực tế, tại dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 72/2013/NĐ-CP và Nghị định 27/2018/NĐ-CP đang được trình Chính phủ, Bộ TT&TT đã bổ sung những quy định chặt chẽ hơn để quản lý hoạt động livestream trên mạng xã hội, yêu cầu các nền tảng mạng xã hội xác thực tài khoản, bảo đảm chỉ những tài khoản đã xác thực mới được đăng tải thông tin (viết bài, bình luận, livestream) và chia sẻ thông tin.

Trong công văn phúc đáp Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, đề nghị sửa đổi, bổ sung khái niệm “người chuyển tải sản phẩm quảng cáo” trong dự thảo Luật Quảng cáo sửa đổi, nhằm bổ sung hoàn thiện quy định người chuyển tải sản phẩm quảng cáo cho phù hợp với thực tế, tăng cường quản lý hoạt động quảng cáo của người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, người nổi tiếng, KOL, KOC, người có tầm ảnh hưởng trên mạng xã hội; Bộ TT&TT cũng đưa ra khái niệm: "Người chuyển tải sản phẩm quảng cáo là người trực tiếp quảng cáo, giới thiệu, khuyến nghị, chứng thực, xác nhận các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ thông qua các hoạt động của mình trên mạng xã hội, trong sản phẩm quảng cáo hoặc thông qua hình thức mặc, treo, gắn, dán, vẽ hoặc các hình thức tương tự. Người chuyển tải sản phẩm quảng cáo có thể nhận được tiền thù lao, tiền hoa hồng, sản phẩm, dịch vụ hoặc các hình thức tài trợ và quyền lợi thương mại khác từ việc quảng cáo.”

Đồng thời, Bộ TT&TT đề nghị bổ sung thêm nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo, theo đó “khi quảng cáo trên mạng xã hội, phải thực hiện phân biệt nội dung, thông tin chia sẻ, đăng tải thông thường với nội dung, thông tin có mục đích quảng cáo bằng cách tự đưa ra dấu hiệu, nội dung dễ nhận biết hoặc sử dụng tính năng được mạng xã hội cung cấp.”

Về vấn đề này, ông Võ Quốc Hưng, Giám đốc tăng trưởng Công ty cổ phần truyền thông quảng cáo Đông Kinh (Tonkin Media) cũng cho rằng, việc KOL đưa ra thông báo khi livestream quảng cáo một mặt hàng nào đó là điều cần thiết. Bởi người tiêu dùng cần được biết nội dung họ đang xem là quảng cáo và họ có quyền lựa chọn xem tiếp hay không.

Ông Võ Quốc Hưng cho biết, thông báo này có thể là một nhãn dán ở góc màn hình xuyên suốt chương trình livestream, hoặc có thể là một đoạn thoại bắt buộc khi bắt đầu vào chương trình livestream quảng cáo. Bởi thông thường với môi trường online người xem sẽ xác định xem tiếp hay không sau 6 giây và đa phần người ta mở lên không nhìn mà chỉ nghe.

Ông Nguyễn Duy Vĩ, CEO của Buzi Agency phân tích, bên cạnh việc thông báo là chương trình quảng cáo, các KOL cũng cần đưa ra thông báo sản phẩm này có giấy phép được quảng cáo hay không. Có một thực tế hiện nay, khi muốn quảng cáo một sản phẩm trên báo hay truyền hình phải cung cấp rất nhiều giấy tờ để chứng minh về sản phẩm, tuy nhiên đa phần trên mạng xã hội do không quản lý chặt vấn đề này nên xảy ra tình trạng quảng cáo sản phẩm vô tội vạ, kể cả những sản phẩm không được cấp phép.

Ông Nguyễn Duy Vĩ cho rằng, chính điều này cũng khiến cho các báo hay đài truyền hình bị mất thị phần quảng cáo vào tay mạng xã hội.

Liên hệ trên thế giới, ông Đỗ Hữu Hưng, CEO AccessTrade cũng cho rằng, việc phân biệt KOL đang đánh giá sản phẩm hay thực hiện quảng cáo có thể tham khảo luật của quốc tế. Chẳng hạn tại Mỹ, khi quảng cáo cho sản phẩm hay nhãn hàng trên mạng xã hội cho người tiêu dùng, những người có ảnh hưởng đều phải ghi rõ sản phẩm này có được tài trợ, có nhận tiền từ nhãn hàng để đánh giá hay không.

Bài 5: Phạt “muỗi đốt inox” KOL bất chấp để phạm luật

Lê Mỹ