Kỳ vọng bước phát triển mới của tờ báo chiến sĩ

Bản sắc và vị thế đặc biệt

Trong suốt chặng đường phát triển, Báo QĐND không chỉ đơn thuần là một tờ báo phản ánh các vấn đề quân sự. Tờ báo lan tỏa tư tưởng cách mạng, là nguồn động viên tinh thần cho những người lính ngoài mặt trận và nhân dân cả nước. Báo QĐND còn là cầu nối giữa Quân đội với nhân dân, giữa thực tiễn chiến đấu và tư tưởng chiến lược của Đảng. Vị thế của Báo QĐND trong nền báo chí cách mạng Việt Nam là bằng chứng cho sự trường tồn của lòng yêu nước, sự trung thành với lý tưởng của Đảng.

Là độc giả lâu năm, tôi cho rằng, Báo QĐND không chỉ là tờ báo của Quân đội mà còn là biểu tượng của lòng kiên cường, anh dũng của dân tộc Việt Nam. Đây chính là “tờ báo anh hùng của Quân đội anh hùng, dân tộc Việt Nam anh hùng” như lời của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhận xét. Báo QĐND, qua từng trang viết, đã khắc họa nên hình ảnh một dân tộc bất khuất, luôn đấu tranh và vươn lên từ mọi gian khổ. Mỗi con chữ, mỗi bài viết đều chứa đựng niềm tự hào và sự quyết tâm bảo vệ Tổ quốc. Tờ báo không chỉ phản ánh hiện thực mà còn thúc đẩy sự đoàn kết, tinh thần yêu nước mạnh mẽ của toàn dân, luôn đứng vững trước mọi thử thách của lịch sử.

Đại biểu tham quan trưng bày sách, báo, tài liệu trong khuôn khổ tọa đàm "Giữ gìn, phát huy giá trị danh hiệu Bộ đội Cụ Hồ trong sự nghiệp xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc" do Báo Quân đội nhân dân và Sư đoàn 316 tổ chức tháng 10-2024. Ảnh: TRỌNG HẢI

Tôi rất xúc động khi nghĩ về những nhà báo-chiến sĩ của Báo QĐND. Họ không chỉ là những người cầm bút mà còn là những chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng-văn hóa. Phong cách báo chí của họ thể hiện sự mạnh mẽ, sắc sảo như một người lính, có chất nhân văn của người cách mạng. Tôi nghĩ rằng, cái chất riêng ấy đến từ việc họ luôn đặt trái tim vào từng câu chữ, từng bài viết. Họ không chỉ viết bằng lý trí mà còn viết bằng cả tinh thần, tình yêu đất nước và sự kiên trung với lý tưởng cách mạng của Đảng và dân tộc.

Chính từ cái nôi này mà bao thế hệ nhà báo tài năng đã trưởng thành, không chỉ sâu sắc, dũng cảm trong ngòi bút mà còn sẵn sàng lao vào những điểm nóng, nơi có chiến sự khốc liệt nhất, để phản ánh hiện thực một cách chân thực nhất. Điều đó đã tạo nên một Báo QĐND có phong cách riêng biệt trong nền báo chí cách mạng Việt Nam.

Với những đóng góp sâu sắc cho nền báo chí cách mạng, Báo QĐND đã vượt ra ngoài khuôn khổ của một tờ báo chính trị-quân sự thông thường. Công chúng biết đến tờ báo không chỉ bởi vì đây là tiếng nói của lực lượng vũ trang mà còn là tiếng nói của nhân dân Việt Nam. Báo QĐND không ngừng mở rộng phạm vi tuyên truyền, từ quân sự, chính trị đến kinh tế, văn hóa, xã hội, đối ngoại... Điều đó, chính là sự khẳng định cho một tờ báo luôn biết cách thích nghi và đáp ứng nhu cầu thông tin đa chiều của độc giả trong một thế giới luôn thay đổi.

Dư địa phát triển còn lớn

Là đại biểu Quốc hội, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, một người nghiên cứu văn hóa (trong đó có lĩnh vực truyền thông), đồng thời là một độc giả trung thành, tôi cho rằng Báo QĐND đang đứng trước những thách thức chưa từng có trong lịch sử phát triển. Trong bối cảnh truyền thông mới, với sự bùng nổ của mạng xã hội và các nền tảng kỹ thuật số, báo chí truyền thống nói chung và Báo QĐND nói riêng đang phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt về thông tin và khả năng thu hút độc giả.

Sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng truyền thông xã hội như Facebook, YouTube, TikTok... đã thay đổi hoàn toàn cách thức người dân tiếp cận thông tin. Các mạng xã hội này cung cấp tin tức nhanh, dễ tiếp cận, đa dạng về nội dung; đồng thời cho phép người dùng tham gia vào quá trình sản xuất và chia sẻ thông tin. Trước tình hình đó, Báo QĐND tất yếu phải nhanh chóng thích nghi và tìm hướng đi mới để không chỉ giữ vững vị thế mà còn phát triển mạnh mẽ hơn.

Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ, Tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân (đứng thứ hai, từ trái sang) và kíp trực Phòng Thư ký tòa soạn kiểm tra maket báo in. Ảnh: TRỌNG HẢI

Tôi tin rằng, việc tiếp tục xây dựng Báo QĐND trở thành cơ quan truyền thông đa phương tiện là xu thế tất yếu. Quyết định số 588/QĐ-BQP ngày 7-2-2024 của Bộ Quốc phòng về phê duyệt Kế hoạch tổ chức thực hiện Đề án “Xây dựng Báo QĐND trở thành cơ quan truyền thông chủ lực, đa phương tiện đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” có ý nghĩa quan trọng, chỉ ra lộ trình rõ ràng cho tờ báo phát triển trong tương lai. Để biến kế hoạch này thành hiện thực, tôi nghĩ rằng Báo QĐND nên có sự chuyển đổi mạnh mẽ và toàn diện, từ phương thức sản xuất tin tức cho đến cách thức tiếp cận độc giả.

Việc phát triển các sản phẩm báo chí đa phương tiện không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc để tồn tại và phát triển trong môi trường truyền thông hiện đại. Cơ quan báo chí không chỉ cung cấp thông tin một chiều mà còn phải tạo ra những diễn đàn tương tác, nơi mà độc giả có thể tham gia, chia sẻ và đóng góp ý kiến. Thiết nghĩ, Báo QĐND nên mạnh dạn bước vào cuộc chơi truyền thông số với những thay đổi lớn về nội dung và cách thức truyền tải. Việc phát triển một nền tảng báo điện tử chuyên sâu, kết hợp với ứng dụng di động thông minh, podcast và video chất lượng cao là bước đi quan trọng để tiếp cận thế hệ độc giả trẻ, những người mà thời gian dành cho các phương tiện truyền thống ngày càng giảm sút. Đồng thời, việc khai thác dữ liệu lớn (big data) và trí tuệ nhân tạo (AI) để hiểu rõ hơn về hành vi độc giả và cá nhân hóa trải nghiệm thông tin sẽ giúp Báo QĐND duy trì sự liên kết chặt chẽ với công chúng trong thời đại kỹ thuật số.

Để trở thành cơ quan truyền thông chủ lực, Báo QĐND cũng cần đặc biệt quan tâm xây dựng đội ngũ nhân sự chất lượng cao, thích ứng với báo chí đa phương tiện. Đội ngũ phóng viên, biên tập viên không chỉ cần được đào tạo chuyên sâu về kiến thức văn hóa, chính trị, quân sự mà còn phải am hiểu về công nghệ truyền thông, biết cách sản xuất nội dung đa phương tiện và sử dụng thành thạo các nền tảng mạng xã hội để lan tỏa thông tin một cách hiệu quả.

Một điểm quan trọng nữa mà tôi muốn nhấn mạnh là, dù trong bối cảnh thay đổi nhanh chóng của truyền thông hiện đại, Báo QĐND vẫn cần giữ vững những giá trị cốt lõi của mình. Là tờ báo chính trị hàng đầu, với nhiệm vụ chủ yếu tuyên truyền về quân sự-quốc phòng và chính trị, Báo QĐND cần duy trì cung cấp thông tin trung thực, chính xác và có tính định hướng cao. Đặc biệt, trong thời kỳ mà thông tin giả (fake news) và tin tức sai lệch đang tràn lan trên mạng xã hội, vai trò của Báo QĐND càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Một khi Báo QĐND phát huy thương hiệu của mình như một kênh thông tin chính thống, đáng tin cậy; sự trung thực và trách nhiệm trong từng bài viết không chỉ là yếu tố tạo nên uy tín của tờ báo mà còn là yếu tố giúp Báo QĐND vượt qua mọi thách thức của thời đại truyền thông số.

Tôi nghĩ rằng, để thực sự trở thành cơ quan truyền thông chủ lực, Báo QĐND nên tận dụng sức mạnh của cộng đồng và tạo ra những “hệ sinh thái truyền thông” trên nền tảng số. Những diễn đàn trực tuyến, hội thảo chuyên đề, hay các chương trình tương tác giữa độc giả và các chuyên gia quân sự, chính trị sẽ giúp tăng cường mối quan hệ giữa báo và độc giả. Đồng thời, việc tổ chức các chiến dịch truyền thông trực tuyến trên các nền tảng mạng xã hội cũng là cơ hội để Báo QĐND lan tỏa giá trị và thông điệp một cách rộng rãi, nhanh chóng và hiệu quả.

Với sự định hướng đúng đắn và sự đầu tư mạnh mẽ, Báo QĐND hoàn toàn có thể vươn mình trở thành cơ quan truyền thông đa phương tiện chủ lực, dẫn dắt dòng chảy thông tin trong bối cảnh hiện đại, xứng đáng với niềm tin của Đảng, Nhà nước, Quân đội và nhân dân.

PGS, TS BÙI HOÀI SƠN, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội