Lại 'cắm bừa' biển tên đường, phố ở Hà Nội
Có hẳn quy trình đặt tên đường phố chặt chẽ, hội đồng tư vấn đặt tên và ngân hàng dữ liệu tên đường phố nhưng vừa qua lặp lại việc dân tự phát cắm biển tên đường.
Đi tìm Ngô Minh Dương
Hơn một năm qua, những người chạy xe ôm, giao hàng và người dân khu vực phường Xuân Tảo dần quen với tấm biển tên đường Ngô Minh Dương. Cho đến khi một tài khoản facebook đặt câu hỏi Ngô Minh Dương là ai, và còn kể chuyện thật như bịa về tên con đường này.
Ngô Minh Dương là tên con đường 60m với 10 làn xe thênh thang ngang qua khu đô thị Ngoại giao đoàn, kết nối đường vành đai 3 Phạm Văn Đồng với đường vành đai 2 Võ Chí Công. Đường này còn có trên công cụ tìm kiếm trực tuyến Google Maps. Những người thực hiện dự án khu đô thị Tây Hồ Tây thi công và đưa con đường này vào sử dụng năm 2018.
Thử tìm kiếm trên mạng cũng không thấy thông tin về nhân vật lạ lùng Ngô Minh Dương. Ông Tô Văn Động, Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao Hà Nội nói: “Ngô Minh Dương là nhân vật không rõ lai lịch, không có tên trong ngân hàng tên đường, phố Hà Nội và chưa có trong các quyết định đặt tên đường phố của Hà Nội”.
Không rõ lại lịch, không được công nhận nhưng biển tên này xuất hiện thời gian dài mà các cơ quan chức năng địa phương không hề hay biết. Bà Đỗ Thị Hương Chà, Chủ tịch UBND phường Xuân Tảo (quận Bắc Từ Liêm) báo cáo: “Từ tháng 4/2019 đã thấy xuất hiện tên đường trên. Cho đến thời điểm này. TP Hà Nội và các cơ quan có thẩm quyền chưa quyết định, thông báo về việc đặt tên đường cho khu Ngoại giao đoàn, Tây Hồ Tây thuộc địa bàn phường Xuân Tảo”. Theo bà Chà “Việc đặt tên đường Ngô Minh Dương là không đúng về thẩm quyền, ảnh hưởng đến trật tự giao thông và gây nhầm lẫn cho người dân sinh sống tại đây”.
UBND phường Xuân Tảo đề nghị Cty TNHH phát triển Tây Hồ Tây tháo dỡ các tấm biển tên đường trên, văn bản đề nghị tháng 5/2019. Ngày 29/7, ông Tô Văn Động cũng ký văn bản gửi UBND quận Bắc Từ Liêm và Tây Hồ, đề nghị chỉ đạo phòng ban chức năng kiểm tra, rà soát, tháo dỡ biển tên đường Ngô Minh Dương. Tới nay, tấm biển tên đường này không còn, tên Ngô Minh Dương cũng nhanh chóng bị xóa khỏi Google Maps.
Không thể tùy tiện
Từ nhu cầu thực tế của người dân các phường, quận, huyện về việc đặt tên đường, phố hằng năm, Hà Nội lập được ngân hàng tên gọi theo đề xuất của các nhà khoa học trong Hội đồng tư vấn đặt tên đường phố như GS Phan Huy Lê, GS Nguyễn Quang Ngọc, PGS.TS Phạm Mai Hùng…
Sinh thời, GS Phan Huy Lê từng nêu ý kiến về việc hạn chế đặt tên danh nhân, bởi Hà Nội có quá nhiều tên phố mang tên danh nhân. GS Lê đề xuất Hà Nội lưu ý chọn địa danh cổ. Tuy nhiên, trong đợt đặt tên cuối năm ngoái, Hà Nội có thêm 42 tên đường, phố mới trong đó vẫn nhiều tên danh nhân như Vũ Trọng Khánh, Nguyễn Ngọc Doãn, Nguyễn Quốc Trị, Trịnh Văn Bô.
Ông Tô Văn Động giải thích: Mỗi năm thành phố tổ chức đặt tên đường, phố một lần đối với các tuyến phố mới, phố được điều chỉnh địa giới hoặc quyết định điều chỉnh độ dài tên phố. Qui trình là sau khi UBND các quận, huyện đề xuất tên đường, phố lên sở thì sở trình Hội đồng tư vấn khoa học đặt và đổi tên đường phố. Sở VHTT Hà Nội trình UBND TP và HĐND TP Hà Nội xem xét, thông qua trong các kỳ họp. Việc đặt tên phố, đường đều phải đạt các tiêu chí quy định.
Thực tế tên phố, tên đường Hà Nội từ thời Pháp có quy hoạch và sắp đặt khoa học. Từ sau 1945, Hà Nội kế thừa tinh thần này đặt tên phố có ý nghĩa nhất định. Chẳng hạn, khu vực Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng mang tên anh hùng dân tộc trong lịch sử. Hà Nội cũng đang sắp xếp các danh nhân thuộc khối chính trị, lịch sử, văn hóa thuộc các quận Tây Hồ, Cầu Giấy, Nam Từ Liêm. Các tuyến phố, đường ở khu vực Long Biên, Hoàng Mai được đặt tên danh nhân khối khoa học kỹ thuật.
Chuyện dân tự ý cắm biển tên đường, phố không phải lần đầu ở Hà Nội. Vài năm trước, người dân cũng tự dựng tên đường Ướp Lạnh tại một đoạn phố vuông góc với đường Hàm Nghi (quận Nam Từ Liêm). Theo người dân lí giải, tên đường này xuất phát từ cách gọi quen thuộc trong dân gian. Hà Nội sau đó yêu cầu tháo dỡ tên đường Ướp Lạnh và tổ chức nhiều hội thảo lấy ý kiến các nhà khoa học về chuyện đặt tên đường, phố Hà Nội.