Lai Châu: Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của các dân tộc gắn với phát triển du lịch
Ngày 20/10/2023, Tỉnh ủy Lai Châu tổ chức Hội nghị sơ kết giữa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TU, ngày 17/02/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030.
Theo báo cáo tại Hội nghị, sau nửa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TU với sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền và hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, sự đồng thuận, ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân, đến nay đã có 5/6 mục tiêu cụ thể của Nghị quyết được triển khai, bước đầu đạt kết quả tích cực. Các di sản văn hóa truyền thống tốt đẹp các dân tộc trên địa bàn tỉnh được bảo tồn, đã có 13/13 dân tộc cư trú thành cộng đồng văn hóa truyền thống tốt đẹp; xây dựng 2 hồ sơ khoa học văn hóa phi vật thể quốc gia, 30/39 bộ sưu tập hiện vật của 10/13 dân tộc cư trú thành cộng đồng; xây dựng phim tư liệu vùng văn hóa dân tộc Thái phục vụ trưng bày chuyên đề gắn với phát triển du lịch. Các thiết chế văn hóa tiếp tục được quan tâm đầu tư, nhiều đội văn nghệ thôn bản, câu lạc bộ bảo tồn văn hóa, không gian văn hóa trong trường học được xây dựng, duy trì thường xuyên; một số địa phương có cách làm sáng tạo, lan tỏa những bản sắc văn hóa tốt đẹp của các dân tộc trong cộng đồng, trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng, thu hút đông đảo du khách trong nước và ngoài nước...
Để có được những kết quả trên, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành các chính sách đặc thù của tỉnh và ưu tiên bố trí kinh phí từ ngân sách địa phương gắn với lồng ghép thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, các kết luận, đề án để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết. Một số địa phương đã tập trung chỉ đạo quyết liệt, đẩy mạnh huy động các nguồn xã hội hóa từ cộng đồng, doanh nghiệp để thực hiện. Tập trung nguồn lực cho các điểm du lịch đặc trưng gắn với phát huy vai trò chủ thể của nhân dân trong giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; một số điểm du lịch đã phát huy được lợi thế, trở thành điểm du lịch hấp dẫn, đặc biệt của tỉnh.
Đồng thời, tỉnh đã quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ tham mưu quản lý nhà nước về văn hóa, du lịch, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ; đội ngũ trí thức, văn nghệ sỹ tăng về số lượng và chất lượng hoạt động; phát huy tốt vai trò của nghệ nhân, các nhà nghiên cứu văn hóa, người nắm giữ và thực hành di sản trong bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc. Công tác liên kết, hợp tác trong bảo tồn và phát triển văn hóa, du lịch được đẩy mạnh, nhất là các tỉnh trong khu vực và các tỉnh có thế mạnh về phát triển du lịch, mở rộng hợp tác với nước ngoài. Đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá các giá trị văn hóa đặc sắc của các dân tộc, tổ chức các sự kiện văn hóa quy mô lớn, khai thác lợi thế của các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội, qua đó góp phần giới thiệu, quảng bá tiềm năng, lợi thế về du lịch, văn hóa truyền thống đặc sắc của nhân dân các dân tộc trong tỉnh.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được việc triển khai thực hiện nghị quyết còn có những hạn chế đó là: Công tác quán triệt, học tập, tuyên truyền Nghị quyết ở một số cấp ủy, nhất là ở cơ sở còn thiếu quyết liệt, hiệu quả chưa cao; việc phát huy sự chủ động, tích cực của cộng đồng và người dân trong tham gia thực hiện Nghị quyết còn hạn chế. Kết quả thực hiện một số chỉ tiêu, nhiệm vụ còn hạn chế; có chỉ tiêu chưa thực hiện; còn tồn tại nhiều hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu trong đời sống của một số dân tộc trong tỉnh. Việc bố trí kinh phí thực hiện các mục tiêu Nghị quyết còn chậm; lồng ghép các nguồn vốn trên cùng địa bàn còn khó khăn; huy động nguồn lực từ xã hội còn hạn chế, nhất là trong việc hỗ trợ phát triển hạ tầng điểm du lịch. Chất lượng, hiệu quả hoạt động của nhiều điểm du lịch còn thấp; chưa giới thiệu được sản phẩm du lịch đặc trưng của tỉnh; lượng khách du lịch không ổn định, thời gian lưu trú ngắn; thực hiện tuyên truyền, quảng bá, thu hút khách du lịch ngoài tỉnh, khách du lịch quốc tế còn hạn chế.
Tại Hội nghị, các đại biểu tập trung thảo luận các vấn đề về: việc ban hành chính sách hỗ trợ, bảo tồn và phát huy bản sắc truyền thống tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh; việc nâng cao chất lượng, hiệu quả tham mưu triển khai đồng bộ các giải pháp thực hiện Nghị quyết; nâng cao hiệu quả hoạt động của các câu lạc bộ bảo tồn văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc trong trường học; xây dựng cậu lạc bộ văn hóa dân gian cấp xã, góp phần nâng cao hiệu quả bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc tại cơ sở; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa tốt đẹp trong xây dựng nông thôn mới; phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị trong giám sát, phản biện xã hội, tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân dân tham gia bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thồng tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch...
Đỗ Nhung, Nguyễn Diễn, Hải Hà
Tỉnh ủy Lai Châu