Làm gì để không bị sét đánh trong mùa mưa bão?

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, sau khi vào Biển Đông sáng 24/8, bão Ma-on (cơn bão số 3) duy trì hướng đi tây tây bắc và liên tục mạnh lên. Bão Ma-on có sức gió mạnh cấp 9, giật cấp 11.

Hiện đang mùa mưa bão nên bất cứ ai cũng cần nắm rõ những nguyên tắc phòng tránh để có thể giảm đáng kể khả năng bị sét đánh.

Vị trí và đường đi của cơn bão Ma-on (Ảnh: Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia)

Những trường hợp dễ bị sét đánh nhất

Lang thang ở nơi rộng rãi, quang đãng khi trời đổ mưa

Sét là một hiện tượng thiên nhiên, thường xuất hiện trước, trong, thậm chí cả sau cơn mưa. Những nơi có đất rộng rãi, quang đãng như cánh đồng, sân golf, hay bãi đỗ xe đều là địa điểm yêu thích của những tia sét. Bởi lúc này, bạn sẽ vô tình là "vật thể" cao nhất ở khu vực đó.

Khi mặt đất nhận được cảm ứng phát sinh dòng điện từ đám mây dông, trên những vật thể cao chót vót sẽ tập trung tương đối nhiều điện tích cảm ứng, có khả năng hút sóng điện mạnh, vì thế nó hút tia điện một cách dễ dàng.

Bên cạnh đó, đứng trú dưới bóng cây to cũng không phải là lựa chọn tốt. Bởi theo nguyên lý như trên, chiếc cây cao có thể hút tia điện và gây hại cho bạn.

Cầm ô hay đứng gần các vật liệu kim loại

Sét là một dòng điện cực mạnh và kim loại lại dẫn điện rất tốt. Dòng điện này có cường độ từ vài chục nghìn tới hơn một trăm triệu vol. Khi phóng tia lửa điện, nhiệt độ tia lửa điện do sét gây ra có thể lên tới hàng nghìn độ C. Tốt nhất, hãy tránh xa những vật dụng như xe đạp, xe máy, hàng rào sắt, cuốc, liềm... vì chúng dẫn điện rất tốt.

Ngoài ra, cầm ô cũng được coi là một "cột thu sét" do chứa kim loại. Do đó, khi trời mưa có sấm sét, không nên cầm ô ra đường.

Ô có chứa kim loại nên cầm ô đi giữa trời giông dễ bị sét đánh (Ảnh minh họa)

Đi bơi ở sông, suối, hay bể bơi

Giống như kim loại, nước cũng là chất dẫn điện cực tốt. Do đó, tuyệt đối không đi bơi khi có mưa giông, sấm sét.

Đứng gần cửa sổ, cửa ra vào hay nằm trên mặt đất

Nhiều người cho rằng, khi đã ở trong nhà thì sẽ không lo bị sét đánh. Tuy nhiên, việc đứng gần cửa sổ, cửa ra vào cũng không thật an toàn khi có sấm sét.

Cùng với đó, tuyệt đối không được nằm duỗi thẳng trên mặt đất, hạn chế tối đa sự tiếp xúc với mặt đất để giảm lượng điện tích truyền xuống đất qua cơ thể.

Đi tắm, xem TV, sử dụng điện thoại

Khi trời giông sét, sử dụng điện thoại cố định có dây sẽ rất nguy hiểm. Sét có thể thâm nhập vào đường điện, cáp điện thoại và lan truyền khoảng cách xa. Tốt nhất, hãy ngắt nguồn điện và rút dây cắm, dây sạc của các thiết bị điện để tránh bị sét đánh theo con đường này.

Do đường ống nước có thể là nhựa nhưng cũng có địa điểm là đồng, bởi vậy, việc đi tắm ở thời điểm sấm sét rất có thể khiến bạn vô tình tự biến mình thành mồi ngon cho "thần sét".

Không tắm, xem tivi, sử dụng điện thoại khi có sấm sét (Ảnh minh họa)

Bốn nguyên tắc phòng tránh bị sét đánh

Lên kế hoạch trước

Nghe dự báo thời tiết và lên kế hoạch làm việc để đề phòng. Khi làm ở khu vực nào đó, để ý trước các nơi có thể trú mưa và tránh sét an toàn.

Phải tính được thời gian từ chỗ làm việc đến nơi an toàn. Thường thì cơn giông kéo đến rất nhanh trong vòng 15 phút và di chuyển với vận tốc 40km/giờ. Nói chung khi đang ở nơi không an toàn, cần phải để ý đến các dấu hiệu của giông như mây đen, không khí lạnh, gió.

Thực hiện quy tắc nhìn - nghe

Khi sét xảy ra, thoạt tiên sẽ có tia chớp lóe lên và sau đó là có tiếng sấm kèm theo. Nếu bạn tính khoảng thời gian từ lúc tia chớp lóe lên và lúc nghe thấy tiếng sấm thì có thể xác định được khoảng cách tới nơi sét xảy ra.

Chia số giây cho 3 ta được khoảng cách đến tia sét. Ví dụ đếm được 3 giây thì sét cách vị trí đứng là 3/3 = 1km. Nên nhớ rằng nếu như khoảng thời gian bạn đếm được từ khi thấy chớp và nghe tiếng sấm nhỏ hơn 30 giây thì bạn đã nằm trong tầm ngắm của tia sét và phải cẩn thận.

Nếu thời gian này nhỏ hơn 20 giây, phải di chuyển đến nơi an toàn hơn. Khi nghe thấy tiếng sấm đầu tiên bất kể là gì cũng cần phải thấy nguy hiểm đã đến. Sét có thể đánh cách xa nơi có mưa tới 15-20km.

Tránh sét trong nhà

Khi trời sắp xảy ra giông, biện pháp tránh sét tốt nhất là nên về nhà. Chỗ an toàn để tránh sét là tòa nhà, hay công sở có lắp đặt hệ thống chống sét (đơn giản nhất là cột thu lôi Franklin).

Khi ở trong nhà nên đứng xa cửa sổ, cửa ra vào, các đồ dùng điện, tránh các chỗ ẩm ướt như buồng tắm, bể nước, vòi nước, không nên dùng điện thoại trừ trường hợp rất cần thiết. Rút phích cắm các thiết bị điện trước lúc có giông gần xảy ra.

Tránh sét đánh ngoài trời

Tư thế ngồi để tránh bị sét đánh (Ảnh minh họa)

Trong trường hợp không kịp chạy tìm nơi ẩn náu an toàn, tuyệt đối không dùng cây cối làm chỗ trú mưa, tránh các khu vực cao hơn xung quanh, tránh xa các vật dụng kim loại như xe đạp, máy, hàng rào sắt...

Người ở vị trí càng thấp càng tốt, tay ôm cổ. Phần tiếp xúc của người với mặt đất là ít nhất. Nhón chân, không được nằm xuống đất.

Không đứng thành nhóm người gần nhau. Nếu như bạn cảm thấy tóc bị dựng lên (như cảm giác điện khi sờ tay trước mặt tivi) thì điều đó có nghĩa là có thể bị sét đánh bất cứ lúc nào. Lập tức cúi người, ngồi xuống.

Đối với các vật có bề mặt kim loại như xe buýt, tàu hỏa, ô tô, ...nếu không thò người ra ngoài và không chạm đến vỏ bọc thì đây được coi là những chỗ an toàn. Ngược lại đối với các ô tô, tàu thủy để hở hay không có vỏ bọc kim loại lại nguy hiểm.

Kim Ngân (T/H)