Làng khô biển miền Tây vào vụ Tết

Không khí làm nghề rộn ràng tại cửa biển Nhà Mát, thành phố Bạc Liêu.

Mùa khô biển năm nay có gì khác?

Khô biển từ các làng nghề ở miền Tây lâu nay đã có mặt trong bữa cơm hàng ngày của nhiều gia đình. Các làng nghề sản xuất cá khô hoạt động quanh năm. Tuy nhiên, cao điểm là vào dịp cuối năm, trùng với thời điểm hoạt động đánh bắt biển nên nguồn nguyên liệu cá, tôm rất dồi dào.

Chúng tôi về phường cửa biển Nhà Mát, thành phố Bạc Liêu, không khí của những cơ sở sản xuất ở đây vô cùng rộn ràng, náo nhiệt. Mỗi người một việc, ai cũng tất bật, khẩn trương với mong muốn làm ra nhiều sản phẩm để phục vụ bà con trong dịp Tết. Sản phẩm ở đây chủ yếu là khô cá lù đù, cá khoai, cá đuối, cá kèo, cá ngác, cá lưỡi trâu...

Ông Phạm Văn Mạo - chủ cơ sở sản xuất cá khô ở khóm Nhà Mát, phường Nhà Mát thành phố Bạc Liêu cho biết, ở đây làm nhiều loại khô lắm, nào là tôm, cá ngác, khô cá lù đù, khô mực, cá lưỡi trâu... So với năm ngoái thì năm nay vào thời điểm này đã có nhiều người đến mua rồi.

Về giá cả, ông Mạo cho biết, giá các loại cá khô năm nay không tăng bao nhiêu. Còn về nguồn cung, năm nay tình hình đánh bắt không thuận lợi. “Mấy năm trước thời điểm này cá về nhiều lắm, năm nay ít hơn. Đợi ghe về là tranh thủ đi lấy hàng để có nhiều loại khô bán trong dịp Tết. Đợt này gia đình tôi làm khoảng hơn 500kg cá tươi” - ông Mạo chia sẻ.

Công đoạn xẻ cá làm khô.

Chúng tôi ghé thăm một trong những cơ sở sản xuất lớn của bà Nguyễn Thanh Xuân, ngụ ở ấp 3, thị trấn Gành Hào, người gắn bó với nghề làm khô đã hơn 20 năm. Cần mẫn đảo từng con cá khô dưới cái nắng chói chang, bà Xuân chia sẻ, năm nào cũng vậy, từ cuối tháng 11 âm lịch, các thành viên trong gia đình bà lại tất bật vào mùa khô phục vụ Tết.

Nghề làm khô của gia đình bà Mai cũng như những hộ dân khác ở đây diễn ra quanh năm, nhưng mùa Tết là mùa sôi động nhất nên doanh thu cũng tốt nhất. Để khô cá đạt chất lượng, có thương hiệu, những công đoạn làm khô từ thu mua nguyên liệu, đến xẻ, ướp, phơi nắng, đóng gói sản phẩm đều phải đảm bảo đúng quy trình.

Công đoạn xẻ cá làm khô.

Làng khô ở thị trấn Gành Hào, huyện Đông Hải chia thành nhiều tầng nấc, từ những gia đình làm khô nhỏ lẻ kiểu truyền thống đến các cơ sở sản xuất quy mô. Sản phẩm khô ở đây không cầu kỳ, hoa mỹ nhưng hương vị thơm ngon đặc trưng, là sản phẩm kết tinh của sản vật cùng bàn tay cần cù, chịu thương chịu khó của người dân xứ biển.

Bà Thanh Thủy - chủ cơ sở sản xuất khô Thanh Thủy cho biết, sản phẩm chủ lực như tôm khô, khô cá phi, cá kèo, tôm chao bán rất đắt hàng. Những ngày qua, trung bình cơ sở sản xuất 500kg khô các loại, còn chả tôm, chả giò thì sản xuất mỗi tuần 2 lần (mỗi lần 200 - 300kg). Đơn đặt hàng ngày càng nhiều, cơ sở phải tăng cường thêm nhân công và tăng công suất hoạt động mới có thể cung ứng đủ.

“Năm nay kinh tế khó khăn nên mặc dù giá nguyên liệu tăng, nhưng tôi vẫn giữ nguyên mức giá bán như những năm trước. Các loại khô sau khi sản xuất, bán ra các tỉnh lân cận như Sóc Trăng, Cà Mau, Bến Tre, Trà Vinh, Cần Thơ hay TP Hồ Chí Minh…” - bà Thủy thông tin.

Ông Hồ Thanh Tuấn – Trưởng phòng NNPTNT huyện Đông Hải cho biết, với gần 40 cơ sở sản xuất, chế biến, mỗi năm, các cơ sở sản xuất khô ở thị trấn Gành Hào cung ứng cho thị trường trên 500 tấn các loại. Nhằm nâng cao giá trị cá khô Gành Hào, thời gian qua, UBND huyện phối hợp cùng các sở, ngành trong tỉnh tăng cường hoạt động kiểm soát chất lượng, đẩy mạnh quảng bá sản phẩm, nhất là xây dựng thương hiệu OCOP, nâng cao giá trị cho ngành khô biển ở Gành Hào.

Cá mang đi phơi

Cá đù, cá lưỡi trâu hút hàng

Còn tại các làng nghề khô biển ở các huyện Ngọc Hiển, Năm Căn, Trần Văn Thời, Đầm Dơi, Phú Tân tỉnh Cà Mau từ lâu được biết đến là một trong những vùng làm khô biển có tiếng trong và ngoài tỉnh, với hàng trăm cơ sở và hộ dân sản xuất kinh doanh khô biển cũng đang vào cao điểm sản xuất.

Tranh thủ thời gian, các cơ sở sản xuất khô làm không kể ngày đêm để kịp cung ứng sản phẩm cho thị trường Tết và giải quyết việc làm cho nhiều lao động địa phương. Để chuẩn bị cung ứng cho thị trường Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, nhiều cơ sở đã đẩy mạnh sản xuất cách đây hơn 1 tháng để chủ động nguồn hàng. Trung bình, mỗi cơ sở phải thuê từ 5 – 10 lao động để làm, tùy theo quy mô lớn nhỏ, với giá từ 200 – 300.000 đồng/ngày trở lên tùy công đoạn .

Ông Trần Thanh Triều - chủ cơ sở sản xuất khô tại khóm 4, thị trấn Cái Đôi Vàm, huyện Phú Tân cho biết, năm nay, nhiều cơ sở làm khô biển, nhất là những hộ làm khô nhỏ lẻ trên địa bàn thị trấn Cái Đôi Vàm gặp khó khăn do thiếu nguồn hàng tại chỗ cung cấp cho việc sản xuất, nhất là mặt hàng cá khoai. Nếu như trước đây, thời điểm này, nguồn lợi cá khoai đánh bắt được rất dồi dào thì hiện tại cá khoai tươi rất khan hiếm.

“Gần Tết các mặt hàng khô như cá đù, cá lưỡi trâu bán rất hút hàng, thậm chí cung không đủ cầu. Hiện cơ sở chủ yếu bán sỉ cho các mối quen Sóc Trăng, Cần Thơ. Từ nay đến Tết Nguyên đán mong rằng sức mua thị trường sẽ tiếp tục tăng để bà con làm khô ở đây có thêm nguồn thu nhập đón Tết” - ông Triều nói.

Khô biển từ các làng ở các tỉnh miền Tây lâu nay đã hiện diện trong nhiều bữa ăn của gia đình, không chỉ vào dịp Tết Nguyên đán. Tự hào về nghề làm khô của quê hương mình, người dân làng cá khô biển luôn chú trọng làm ra những mặt hàng khô ngon, chất lượng. Chính từ cái nắng, cái gió của miền biển và sự mặn mòi của muối biển quê nhà đã làm nên thương hiệu khô biển miền Tây nức tiếng gần xa.

“

Trong các đặc sản khô biển thì cá khoai món đặc sản trứ danh miền biển Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiển (Cà Mau). Hiện nay, các làng nghề trên địa bàn huyện Ngọc Hiển đã vào chính vụ sản xuất nên bà con tất bật làm việc. Gần Tết, lượng đơn hàng tăng, nên chủ cơ sở thuê rất nhiều lao động để làm việc. Bình quân mỗi lao động một ngày cũng kiếm được từ 300.000 - 400.000 đồng, tùy vào nguồn nguyên liệu ngày đó nhiều hay ít.

Bài và ảnh: NGUYÊN DU