Litva có động thái mới liên quan đến 'mối liên hệ năng lượng cuối cùng' với Nga

Đường dây truyền tải điện với Nga và Belarus sẽ bị ngắt kết nối vào đầu năm sau như một phần của quá trình đồng bộ hóa hệ thống năng lượng Baltic với Tây Âu và sẽ bị tháo dỡ sau đó, nhà điều hành hệ thống truyền tải điện quốc gia Litgrid của Litva (Lithuania) cho biết.

"Một số đường dây truyền tải điện với các nước thứ ba hiện đang hoạt động. Nhưng tất cả các đường dây sẽ bị ngắt kết nối vào ngày 8/2/2025, khi thỏa thuận BRELL (liên quan đến một hệ thống điện chung giữa Nga, Belarus và các quốc gia Baltic) hết hạn. Công việc tháo dỡ sẽ bắt đầu ngay sau đó", Litgrid nói với truyền thông địa phương hôm 25/10.

Ba quốc gia Baltic, bao gồm Litva, Latvia và Estonia, được kết nối với lưới điện BRELL do Nga kiểm soát. Mạng lưới này cũng bao gồm cả Belarus. Ảnh: CEPA

Trước đó, hôm 23/10, chính phủ Litva đã xóa 7 đường liên kết 330 kilovolt với Nga và Belarus khỏi danh sách tài sản và cơ sở quan trọng đối với an ninh quốc gia, vì chúng sẽ không còn cần thiết nữa sau khi Litva hòa vào mạng lưới điện Tây Âu, đài truyền hình quốc gia LRT cho biết.

Mạng lưới điện của các quốc gia vùng Baltic – bao gồm Litva, Latvia và Estonia – dự kiến sẽ được đồng bộ hóa với mạng lưới châu Âu lục địa vào ngày 9/2 năm sau.

Một ngày trước đó, vào ngày 8/2, Litva, Latvia và Estonia sẽ ngắt kết nối khỏi hệ thống IPS/UPS của Nga và sẽ thực hiện một cuộc thử nghiệm hoạt động độc lập chung duy nhất, sau đó họ sẽ không bao giờ quay trở lại hệ thống cũ nữa, LRT cho biết.

Litva cùng với Latvia và Estonia đã cắt giảm phụ thuộc năng lượng vào Moscow bằng cách tìm kiếm các nguồn cung cấp dầu, khí đốt và điện thay thế.

Mặc dù khu vực Baltic không còn nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch của Nga kể từ khi Điện Kremlin phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine hồi tháng 2 năm ngoái, khu vực này vẫn dựa vào nước láng giềng Nga để duy trì sự ổn định của hệ thống điện.

Ba quốc gia Baltic hiện được kết nối với lưới điện BRELL do Moscow kiểm soát, bao gồm cả Belarus. Các nước này đang được hưởng lợi từ khoản đầu tư hơn 1 tỷ Euro (1,1 tỷ USD) của Liên minh châu Âu (EU) để giúp họ độc lập khỏi lưới điện của Nga – được coi là "mối liên hệ năng lượng cuối cùng" giữa Moscow và bộ ba quốc gia nhỏ bé này.

Hồi tháng 7, các nhà điều hành hệ thống truyền tải điện Baltic đã thông báo cho Nga và Belarus về việc không gia hạn hợp đồng BRELL chung và việc họ rút khỏi hợp đồng kể từ tháng 2/2025.

"Đây là một cột mốc rất quan trọng đối với quá trình đồng bộ hóa, đây là dự án độc lập năng lượng đầy tham vọng nhất ở vùng Baltic", CEO của Litgrid, ông Rokas Masiulis, cho biết trong thông cáo báo chí hôm 16/7.

"Đây là thời điểm chúng tôi có thể chỉ ra một ngày cụ thể, ngày mà chúng tôi sẽ cắt đứt quan hệ cuối cùng với Nga trong lĩnh vực năng lượng. Chúng tôi đã không có quan hệ thương mại và trong 6 tháng nữa, chúng tôi sẽ ngắt kết nối và tháo dỡ các kết nối vật lý cuối cùng với lưới điện của Nga và Belarus", ông nói thêm.

Minh Đức (Theo Anadolu, LRT)