Lo ngại làn sóng tấn công vào các ứng cử viên địa phương ở Mexico

Cảnh sát tuần tra ở thị trấn Maravatio ở bang Michoacan, Mexico, nơi vừa xảy ra 2 vụ sát hại ứng cử viên Thị trưởng trong cùng một ngày

Liên tiếp các vụ tấn công

Ông Julian Lopez, điều phối viên của đảng Phong trào Công dân ở bang miền nam Guerrero, trải qua điều tồi tệ đó khi các tay súng mang theo súng trường bắt cóc ông và hai đồng nghiệp khi họ đang lái xe vào ngày 7-2. Ông López, 43 tuổi, bị đánh đập, lột quần áo, tài sản gần một bãi rác hẻo lánh và cuối cùng bị bỏ rơi vào lúc nửa đêm.

Nhưng 2 ứng cử viên thị trưởng đầy triển vọng ở thị trấn Maravatio ở bang Michoacan lân cận lại không may mắn như vậy. Họ đã bị các tay súng giết chết chỉ cách nhau vài giờ vào đầu tuần trước. Trong 2 nạn nhân, một người thuộc đảng Morena cầm quyền của Tổng thống Andres Manuel Lopez Obrador, người còn lại thuộc đảng Hành động Quốc gia bảo thủ. Trước đó, một ứng cử viên tiềm năng khác đã bị bắt cóc và phát hiện đã tử vong vào tháng 11-2023. Vào ngày 10-2, một người tranh cử nghị sĩ cho đảng Morena ở vùng ngoại ô Ecatepec của thành phố Mexico đã bị bắn chết trên đường phố cùng với anh trai mình. Ông được cho là đã nhận được những lời đe dọa từ trước. Một tháng trước đó, vào ngày 5-1, ứng cử viên cho chức Thị trưởng Suchiate, Chiapas, đã bị giết hại.

Theo Viện Bầu cử quốc gia Mexico, hàng nghìn ứng cử viên địa phương đang rơi vào tình huống nguy hiểm tương tự trước cuộc bầu cử ngày 2-6, với hơn 20.000 vị trí cần tranh cử, khiến đây trở thành cuộc bầu cử lớn nhất ở Mexico. Những ứng cử viên địa phương đó trở nên dễ bị tổn thương hơn dưới chế độ an ninh của Tổng thống hiện tại. Ông López Obrador đã thành lập Lực lượng Vệ binh Quốc gia, giải tán cảnh sát liên bang, khiến lực lượng an ninh địa phương không kháng cự nổi trước các băng đảng có vũ trang mạnh mẽ. “Quyền lực địa phương đã thực sự bị bỏ rơi và cảnh sát thành phố chưa thực sự được tăng cường”, ông Pérez Aguirre nhận định.

Thách thức của bạo lực chính trị

Công ty rủi ro chính trị Integralia Consultants đã công bố một báo cáo vào tháng 2 lưu ý rằng một số vùng ở Mexico phải đối mặt với nguy cơ tội phạm có tổ chức can thiệp vào bầu cử cao hơn do kết hợp các yếu tố như: thị trường bất hợp pháp, xung đột giữa các nhóm vũ trang và luật pháp yếu kém. Các băng đảng tội phạm đã đa dạng hóa ngoài việc buôn bán ma túy. Họ tống tiền hoặc đòi tiền bảo kê doanh nghiệp ở mọi quy mô và thậm chí cả chính quyền địa phương. Theo báo cáo của Integralia Consultants, họ thể hiện ý chí của mình không chỉ thông qua các vụ ám sát chính trị mà còn bằng cách tài trợ cho các chiến dịch của các ứng cử viên, những người sẽ cho phép họ điều hành hoặc thậm chí đưa ra các ứng cử viên của chính họ.

Nhà khoa học chính trị Manuel Perez Aguirre nghiên cứu nhiều về bạo lực bầu cử cho biết, cuộc điều tra của họ xung quanh vụ sát hại 32 ứng cử viên trong cuộc bầu cử năm 2021 cho thấy, bạo lực bầu cử gây chết người chủ yếu là ở địa phương. Ông Perez Aguirre nói: “Quyền lực địa phương cực kỳ quan trọng đối với tội phạm có tổ chức. Đó là lý do tại sao họ tìm cách thiết lập quyền kiểm soát ở cấp thành phố”.

Sau vụ sát hại 2 ứng cử viên ở thị trấn Maravatio, Tổng thống Lopez Obrador cho biết chính phủ liên bang sẽ bảo vệ các ứng cử viên cho chức Tổng thống, Thống đốc và nghị sĩ Quốc hội, đồng thời ông yêu cầu chính quyền tiểu bang và địa phương đảm bảo an ninh cho những người tranh cử các chức vụ địa phương.

Tuy nhiên, kể từ khi bị bắt cóc, ông Julian Lopez đã từ chối di chuyển trên xe bọc thép có lực lượng an ninh vũ trang bảo vệ. “Sẽ thế nào khi người ta nhìn thấy một nhà lãnh đạo di chuyển quanh bang Guerrero với lực lượng có vũ trang và trên xe bọc thép? Tôi không nghĩ đó là cách để gần gũi hơn với người dân hoặc thúc đẩy sự tham gia của người dân”, ứng cử viên của bang Guerrero nói. Với ông Julian Lopez, không thể lùi bước trước tội phạm. “Chúng tôi tuyệt đối không thể đầu hàng, không thể bỏ cuộc. Những người tin rằng mọi thứ có thể trở nên tốt đẹp hơn thì phải tiếp tục tiến lên”, ông nói.

Theo AP