Loạt dự án trên 'đất vàng' dính sai phạm tại Bình Dương

Có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản

Thanh tra Chính phủ vừa có kết luận thanh tra việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ sản xuất, kinh doanh sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở giai đoạn 2011 - 2019 của một số doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa tại Hà Nội, TP.HCM và Bình Dương.

Đối với khu đất 96.251,5 m² tại số 8 Lý Thường Kiệt, phường Dĩ An, thị xã Dĩ An (nay là thành phố Dĩ An), Bình Dương, Thanh tra Chính phủ cho biết: UBND tỉnh Bình Dương thu hồi 95.237,6 m² đất cơ sở sản xuất của Công ty TNHH MTV Xe lửa Dĩ An và 298,8 m² đất của 3 hộ dân, giao cho Công ty TNHH Phát triển nhà Xe lửa Dĩ An để thực hiện Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt Dĩ An, không thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng để đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định Luật Đất đai 2003.

Thanh tra Chính phủ chỉ rõ loạt dự án trên “đất vàng” dính sai phạm tại Bình Dương.

Khi xác định tiền sử dụng đất, các sở ngành, cơ quan có liên quan tham mưu, trình UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt đơn giá đất tính theo thời gian thực hiện dự án 5 năm theo đề nghị của chủ đầu tư là không đúng với thời gian thực hiện dự án tại Văn bản số 279/UBND-KTN ngày 31/1/2013 của UBND tỉnh Bình Dương, dẫn đến giảm tiền sử dụng đất 14,734 tỷ đồng.

Về quy hoạch chi tiết Khu nhà ở thương mại đường sắt Dĩ An: UBND thị xã Dĩ An ban hành Quyết định số 3514/QĐ-UBND ngày 29/6/2012 phê duyệt Đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và Quyết định số 6396/QĐ-UBND ngày 19/9/2013 phê duyệt điều chỉnh cục bộ Khu nhà ở thương mại đường sắt Dĩ An là không phù hợp với quy hoạch chung xây dựng đô thị Dĩ An, vi phạm khoản 1 Điều 13 Luật Xây dựng số 16/2003/QH11…

Đặc biệt, chủ đầu tư là Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An đã bán 5 nền đất cho các cá nhân xây nhà ở trong Lô đất CC với công năng sử dụng được phê duyệt là khu Nhà trẻ thuộc Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt Dĩ An (96.504 m²), trái Quy hoạch chi tiết 1/500 đã được UBND thị xã Dĩ An phê duyệt, vi phạm khoản 1 Điều 12 Luật Kinh doanh bất động sản 2014, khoản 2 Điều 10 Luật Xây dựng số 16/2003/QH11; hành vi vi phạm có dấu hiệu lừa đảo khách hàng, cần được xử lý theo quy định khoản 1 Điều 149 Luật Nhà ở 2005.

Năm 2011, Công ty TNHH MTV Xe lửa Dĩ An (100% vốn nhà nước) và Công ty cổ phần Đầu tư - Thương mại Á Châu ký hợp đồng liên doanh thành lập Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An để thực hiện Dự án Khu nhà ở, trong đó Công ty TNHH MTV Xe lửa Dĩ An góp vốn bằng quyền thuê đất 50 tỷ đồng là không đúng quy định pháp luật về đất đai.

Năm 2013, UBND tỉnh Bình Dương thu hồi đất của Công ty TNHH MTV Xe lửa Dĩ An, giao cho Công ty TNHH Phát triển Nhà xe lửa Dĩ An thực hiện Dự án nhà ở, tiền sử dụng đất được UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt là 98,528 tỷ đồng, nhưng hai bên chưa tính toán, xác định lại việc góp vốn liên doanh, chi phí đầu tư dự án... để có đầy đủ cơ sở phân chia sản phẩm, đảm bảo công bằng lợi ích kinh tế giữa các bên…

Nguy cơ thất thu ngân sách với số tiền rất lớn

Đối với khu đất 64.050 m² tại phường Dĩ An, thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương, theo Thanh tra Chính phủ, UBND tỉnh Bình Dương chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt cho Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An làm chủ đầu tư (Văn bản số 3754/UBND-KTN ngày 4/12/2013), không đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở thương mại hoặc đấu giá quyền sử dụng đất, vi phạm quy định tại điểm a, điểm b khoản 1 Điều 13 Nghị định số 71/2010/NĐ-CP ngày 23/6/2010 của Chính phủ; cho phép Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An sử dụng 64.050 m² đất để thực hiện dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt (Quyết định số 3335/QĐ-UBND ngày 5/12/2016), không đấu giá quyền sử dụng đất là không đúng đối tượng quy định tại khoản 2 Điều 118 Luật Đất đai 2013.

Từ tháng 12/2016 đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh Bình Dương, các sở ngành có liên quan chưa xác định nghĩa vụ tài chính để thu ngân sách, vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 109, khoản 3 Điều 108 Luật Đất đai 2013; dẫn đến Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính trong việc sử dụng 64.050 m² đất, nguy cơ thất thu ngân sách với số tiền rất lớn.

Việc chấp hành quy định pháp luật của chủ đầu tư: Công ty TNHH Phát triển Nhà xe lửa Dĩ An chưa được Sở Xây dựng thông báo Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt (64.050,14 m²) đủ điều kiện huy động vốn, nhưng đã ký hợp đồng huy động vốn hợp tác đầu tư với 387 nền đất liền kề, tổng giá trị hợp đồng khoảng 309 tỷ đồng, đã thu khoảng 261,8 tỷ đồng, vi phạm quy định về huy động vốn cho phát triển nhà ở thương mại; việc huy động vốn và bàn giao 387 nền đất cho khách hàng, vi phạm quy định tại Điều 41 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ, khoản 1 Điều 55 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014.

Có dấu hiệu vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng

Đối với khu đất 47.882,8 m² tại phường Dĩ An, thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương:

Về quy hoạch sử dụng đất: UBND tỉnh Bình Dương ban hành Quyết định số 3592/QĐ-UBND ngày 31/12/2015 phê duyệt kế hoạch sử dụng đất và danh mục dự án, công trình thuộc diện thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất lúa năm 2016 thị xã Dĩ An là không phù hợp với Quyết định số 766/QĐ-UBND ngày 8/4/2014 của UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu (2011-2015) của thị xã Dĩ An, không đúng quy định tại khoản 2 Điều 35 Luật Đất đai năm 2013.

Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt mở rộng (47.882,8 m²) chưa được UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt nghĩa vụ tài chính về chuyển mục đích sử dụng đất, chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa có quyền sử dụng đất, chưa được phê duyệt dự án đầu tư, chưa được cấp giấy phép xây dựng, nhưng sau khi UBND tỉnh Bình Dương ban hành Quyết định số 509/QĐ-UBND ngày 1/3/2018 về việc cho phép Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện Dự án, Văn bản số 2475/UBND-KTN ngày 6/6/2018 về việc chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án, Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An đã ký hợp đồng huy động vốn trên 290 nền đất, đã thu khoảng 231,8 tỷ đồng, vi phạm nghiêm trọng quy định về huy động vốn cho phát triển nhà ở thương mại; ngày 10/12/2019, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An; sau khi bị xử phạt vi phạm hành chính, vi phạm vẫn không được khắc phục.

Ngày 19/1/2021, UBND tỉnh Bình Dương đã ban hành Quyết định số 2384/QĐ-UBND thu hồi Quyết định số 509/QĐ-UBND ngày 1/3/2018 của UBND tỉnh Bình Dương đối với Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An. Thực tế đến nay, Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa được phép thực hiện dự án, nhưng vốn huy động từ năm 2018 vẫn chưa hoàn trả khách hàng với số tiền còn nợ khoảng 191,7 tỷ đồng; tiền huy động vốn của khách hàng không thể hiện trên Báo cáo tài chính của doanh nghiệp đã gửi Cục Thuế tỉnh Bình Dương, vi phạm nghiêm trọng Luật Kế toán, nguy cơ thất thoát vốn góp của khách hàng, cần được điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.

Qua đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu để xem xét, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với những hành vi vi phạm pháp luật đối với 3 dự án trên.

Trâm Anh