Lý do người Việt Nam kiêng thắp hương số chẵn lên bàn thờ, ý nghĩa đặc biệt của số lượng nén hương
Thắp hương là phong tục lâu đời của người Việt mà ai cũng biết đến. Thế nhưng vì sao không bao giờ có chuyện thắp hương số chẵn trên bàn thờ thì chưa chắc ai cũng nắm được.
Văn hóa thờ cúng của người Việt đã có từ ngàn đời nay. Dễ dàng nhận ra theo quan sát, người Việt khi thắp hương đều chỉ thắp số lẻ: 1, 3, 5, 7, 9 hoặc cả bó chứ chẳng bao giờ thắp theo số chẵn. Điều này có ý nghĩa gì?
Theo quan niệm, thắp hương là việc làm của người dương tưởng nhớ người âm. Số lẻ là số biểu tượng cho tính dương. Thế nên khi thắp số lẻ là đại diện cho người dương, còn số chẵn đại diện cho người âm. Vậy số lượng nén hương có ý nghĩa như thế nào?
1 nén hương là thể hiện lòng thành kính.
2 nén hương là viếng linh cữu người mất và trong thời gian để tang.
3 nén hương thì nhiều ý nghĩa hơn. Nó có thể đại diện cho Tam bảo (Phật – Pháp – Tăng), hay Tam giới (Dục giới – Sắc giới – Vô giới), hoặc Tam vô lậu học (Giới – Định – Tuệ) của nhà Phật. Ngoài ra, người Việt còn quan niệm 3 nén hương đại diện cho tâm nhang (lòng thành), giới nhang (lời răn dạy của Phật thánh tổ đường), định nhang (tấm lòng kiên định không thay đổi).
5 nén hương đại diện cho 5 phương trời đất, 5 hướng thần linh, ngũ hành trong phong thủy.
7 và 9 nén hương là tượng trưng cho vía của con người, thường được thắp khi muốn xin ơn cho cá nhân. Trong đó, người dân quan niệm nam sẽ là số 7, nữ là số 9.
Trong các gia đình Việt Nam, việc thắp 1 hoặc 3 nén hương là phổ biến nhất. Quan trọng nhất vẫn là lòng thành của người thắp. Khi thắp hương người Việt còn sửa soạn lễ cúng, có lời cầu khấn.