Máy tính Deep Blue đánh bại kiện tướng Garry Kasparov trong trận đấu cờ vua
Garry Kasparov sinh năm 1963 tại Baku (Azerbaijan), trở thành nhà vô địch cờ vua cấp thiếu niên của Liên Xô khi mới 13 tuổi. Năm 1985, ở tuổi 22, ông trở thành nhà vô địch thế giới trẻ tuổi nhất khi đánh bại kỳ thủ huyền thoại của Liên Xô Anatoly Karpov. Được nhiều người coi là kỳ thủ cờ vua vĩ đại nhất trong lịch sử, Kasparov nổi danh với lối chơi lanh lợi và khả năng chuyển đổi chiến thuật ngay giữa trận đấu.
Ngày 11/5/1997, một trận đấu đã diễn ra giữa Kasparov và Deep Blue phiên bản nâng cao. Tuy nhiên, đại kiện tướng cờ vua Garry Kasparov đã từ chức sau 19 nước đi trong trận đấu với Deep Blue, một máy tính chơi cờ do các nhà khoa học tại IBM phát triển. Deep Blue vượt lên giành chiến thắng trong ván thứ 6 và giành giải chung cuộc với số tiền thưởng là 700.000 USD.
Trận đấu cuối cùng của Kasparov với Deep Blue năm 1997 chỉ kéo dài một giờ. Deep Blue đã đổi tượng và quân xe của mình để lấy quân hậu của Kasparov, sau khi hy sinh một quân mã để giành được vị trí trên bàn cờ. Vị trí này khiến Kasparov phải phòng thủ, nhưng không phải bất lực. Kasparov đã từ chức, lần đầu tiên trong sự nghiệp anh ấy phải nhận thất bại. Đại kiện tướng John Fedorowicz sau đó đã lên tiếng trước sự bàng hoàng của cộng đồng cờ vua trước trận thua của Kasparov: “Mọi người đều ngạc nhiên khi anh ấy từ chức vì có vẻ như không thua. Tất cả chúng ta đã chơi vị trí này trước đây. Đó là một vị trí được biết đến”. Trong khi Kasparov nói về quyết định của mình rằng “Tôi đã mất tinh thần chiến đấu”.
Trận đấu năm 1997 được truyền hình trực tiếp đến hàng triệu người. Theo thỏa thuận, việc thắng Kasparov, nhóm sáng lập Deep blue đã nhận được 700.000 USD, còn Kasparov nhận được 400.000 USD. Riêng IBM đã tìm kiếm lợi nhuận thông qua quảng cáo đạt 50 triệu USD.
Kasparov chơi cờ với Deep Blue lần đầu tiên vào năm 1996. Kiện tướng này được biết đến với lối chơi khó đoán và anh có thể đánh bại máy tính bằng cách chuyển đổi chiến lược ngay giữa trận đấu. Năm 1997, Kasparov từ bỏ phong cách kiếm tiền của mình, chuyển sang cách tiếp cận chờ xem, điều này có lợi cho máy tính và thường được coi là lý do khiến anh ta thất bại.
Máy tính chơi cờ vua đã tồn tại từ những năm 1950, nhưng ban đầu chúng không mấy thành công trước những kỳ thủ thành đạt là con người. Điều đó đã thay đổi vào năm 1985, khi nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Carnegie Mellon, Feng-hsing Hsu đã phát triển một máy tính chơi cờ tên là “ChipTest” được thiết kế để chơi cờ ở cấp độ cao hơn so với các máy tiền nhiệm của nó. Hsu và một người bạn cùng lớp đã làm việc cho IBM, và vào năm 1989, họ là thành viên của một nhóm do nhà phát triển C.J. Tan lãnh đạo, chịu trách nhiệm tạo ra một chiếc máy tính có khả năng thi đấu với những kỳ thủ giỏi nhất thế giới. Siêu máy tính được tạo ra và đặt tên là Deep Blue, có thể tính toán khoảng 100 tỷ đến 200 tỷ thế cờ trong 3 phút theo truyền thống được phân bổ cho một người chơi mỗi nước đi trong cờ vua tiêu chuẩn.
Năm 2003, Kasparov tiếp tục đấu với một chương trình máy tính khác, Deep Junior. Trận đấu kết thúc với tỷ số hòa. Kasparov từ giã sự nghiệp cờ vua chuyên nghiệp của mình vào năm 2005.