MMA Việt Nam, liệu còn ai theo dõi và ủng hộ?

Nổi lên và suy tàn

MMA bắt đầu được du nhập vào Việt Nam từ 10-12 năm trước. Nhưng với sự nguy hiểm của một thể thức võ có độ thực chiến cao, cũng như khó khăn trong công tác quản lý, Việt Nam từng cấm tổ chức các sự kiện MMA. Phải đến năm 2021, MMA mới được chính thức công nhận thông qua việc thành lập liên đoàn quốc gia, và tổ chức sự kiện.

Võ sĩ Nguyễn Trần Duy Nhất chia tay Lion Championship chỉ sau 1 năm.

Dấu ấn đầu tiên cho hoạt động thi đấu MMA chính danh của Việt Nam là sự kiện Cúp MMA, diễn ra cuối năm 2021. Bước sang năm 2022, Liên đoàn MMA Việt Nam (VMMAF) thông qua việc tổ chức giải vô địch chuyên nghiệp có tên Lion Championship. Giải đấu này nhanh chóng được quảng bá rộng rãi qua nhiều phương tiện truyền thông đại chúng.

Sau màn ra mắt rầm rộ, Lion Championship được kỳ vọng trở thành ngọn cờ đầu thúc đẩy, phát triển phong trào tập luyện, thi đấu MMA tại Việt Nam. Ban tổ chức giải không ngại chi tiền để ký hợp đồng với những võ sĩ có tên tuổi trong làng võ Việt Nam. 2 người gây chú ý nhiều nhất là Nguyễn Trần Duy Nhất và Trần Quang Lộc.

Sự kiện chung kết Lion Championship mùa đầu tiên từng ghi nhận số lượng người theo dõi trực tiếp lên tới 50.000 khán giả. Đây là con số trong mơ với nhiều giải thể thao ngoài bóng đá ở Việt Nam. Hình ảnh những khán đài chật kín người hâm mộ cũng mang tới tương lai tươi sáng cho MMA Việt Nam, nơi các võ sĩ có thể trở thành thần tượng đương đại.

Nhưng trái với viễn cảnh màu hồng đó, Lion Championship đã gặp khó khăn kể từ năm thứ hai, và thực sự sa lầy trong năm thứ ba. Số lượng võ sĩ tham dự Lion Championship không tăng lên, thậm chí còn giảm đi. Nhiều hạng cân của giải đấu chỉ có 2-4 võ sĩ được xếp hạng, khiến ban tổ chức gặp nhiều khó khăn trong việc đấu phân hạng và tranh đai.

Sự quan tâm của người hâm mộ dành cho Lion Championship cũng dần giảm đi nhanh chóng, khi các gương mặt biểu tượng không còn gắn bó nữa. Chưa đầy 1 năm sau khi lên ngôi vô địch, Nguyễn Trần Duy Nhất và Trần Quang Lộc quyết định không thi đấu nữa. Họ đồng loạt trả lại đai trong năm 2023, kéo theo một lượng khán giả không nhỏ rời đi.

Công tác tổ chức giải của Lion Championship cũng nhận nhiều chỉ trích vì một số quyết định gây tranh cãi. Điều này bắt nguồn từ đầu năm 2023, khi một trận đấu phân hạng thuộc bảng B có kết quả trái ngược với nhận định chung. Ở trận đấu đó, võ sĩ Việt Nam Trần Ngọc Lượng bị đối thủ Robson Oliveira áp đảo, nhưng lại được chấm điểm thắng.

Đến năm 2024, Lion Championship được nhắc đến chủ yếu vì các bê bối: Võ sĩ "bỏ chạy" sau khi ký hợp đồng, người thua rõ ràng lại được chấm thắng, và mới đây nhất là 1 trận đấu phải hủy vì có võ sĩ để quá cân tới 3,5kg. Bên cạnh đó, MMA cũng gặp nhiều khó khăn để vào chương trình thi đấu thể thao thành tích cao ở việt Nam.

Ngủ quên trên chiến thắng

Những vấn đề của Lion Championship xuất hiện trước thời điểm sự kiện đầu tiên diễn ra. Ban đầu, ban tổ chức đạt được thỏa thuận thi đấu sơ bộ với 2 "quái kiệt" khác của võ thuật Việt Nam. Đó là Nguyễn Thị Hằng Nga, người 3 lần giành HCV Kickboxing SEA Games và Dương Thị Thanh Minh, nữ võ sĩ Jujitsu Việt Nam đầu tiên đạt cấp độ đai đen.

Cao thủ Jujitsu Dương Thị Thanh Minh từng được quảng cáo thi đấu tại Lion Championship, nhưng cô đã không góp mặt.

Thông tin Hằng Nga, Thanh Minh thi đấu được ban tổ chức Lion Championship công bố trong buổi họp báo ra mắt giải. Hình ảnh của Hằng Nga cũng xuất hiện trên banner quảng bá của Lion Championship. Nhưng cuối cùng, họ đã không xuất hiện trên sàn đấu MMA Việt Nam. Một số gương mặt nổi bật khác cũng không nhận lời thi đấu như dự kiến.

Xét về mặt tên tuổi và tầm ảnh hưởng với truyền thông, Hằng Nga, Thanh Minh không thể sánh ngang Duy Nhất, Quang Lộc. Tuy nhiên, họ lại là gương mặt đại diện cho quyền lực "mềm" trong làng võ thuật, được nhiều bạn bè, đồng nghiệp kính nể vì thành tích bền bỉ. Việc họ rút lui khỏi Lion Championship đương nhiên khiến nhiều võ sĩ thấy khó hiểu.

Sự cố với Hằng Nga, Thanh Minh đã không trở thành mối bận tâm với Lion Championship trong năm 2022. Thay vào đó, ban tổ chức giải tận hưởng chiến thắng với những con số ấn tượng qua các phương tiện truyền thông. Qua đó, họ sớm nghĩ đến việc tăng trưởng doanh thu, thay vì tiếp tục phổ cập MMA đến khán giả đại chúng ở Việt Nam.

Bước sang năm 2023, Lion Championship không được phát sóng miễn phí trên các nền tảng mạng xã hội nữa. Thay vào đó, người hâm mộ buộc phải đăng ký tài khoản trên các ứng dụng truyền hình trả tiền để theo dõi sự kiện. Vé theo dõi các trận MMA tại nhà thi đấu cũng được bán với giá không hề rẻ, gấp khoảng 3-6 lần vé xem bóng đá.

Việc đổi chiến lược phổ cập MMA trong thời gian ngắn đã mang đến kết quả tiêu cực. Người hâm mộ không tìm thấy lý do để họ phải trả tiền để xem Lion Championship cùng một thời điểm có nhiều trận bóng đá và những môn thể thao khác diễn ra. Khán giả, trừ bạn bè và người thân võ sĩ, hiếm khi có nhu cầu đến nhà thi đấu để xem MMA.

Đến những sự kiện gần đây, các sự kiện Lion Championship đã phát miễn phí trở lại cho người hâm mộ. Tuy nhiên, khán giả theo dõi không nhiều như trước nữa. Lúc này, hẳn những nhà điều hành giải đấu mới thấm một triết lý bất di bất dịch trong kinh doanh: Mất doanh thu, lợi nhuận thì có thể lấy lại được, nhưng mất thị phần thì không.

Cuộc chơi không cho mọi người

Bên cạnh Nguyễn Trần Duy Nhất và Trần Quang Lộc, một nhà vô địch khác của Lion Championship cũng rút lui sau năm đầu tiên là Alexei Filonenko. Võ sĩ người Nga có nhiều năm sinh sống, làm việc tại Việt Nam. Vào thời điểm anh quyết định "dứt gánh" với Lion Championship, toàn bộ võ sĩ thuộc CLB anh sinh hoạt cũng chia tay giải đấu này.

Câu chuyện Filonenko rời Lion Championship sẽ không phải việc quá quan trọng, nếu như anh không kéo theo vô vàn bạn bè, chiến hữu khác. Những thông tin sau đó cho thấy, Filonenko rời giải đấu vì không đồng ý với việc phải chịu bất công từ ban tổ chức. CLB của anh bị gây khó dễ, trong khi một số CLB khác lại được ưu ái rõ rệt.

Những bê bối mới nhất của Lion Championship trong năm 2024 liên quan trực tiếp đến một CLB mới tham dự giải. BTC thể hiện rõ sự ưu ái cho CLB này khi đặc cách một võ sĩ lên thẳng hạng A thi đấu, thay vì tranh tài từ hạng B như điều lệ. BTC Lion Championship cho biết, đây là "tài năng đặc biệt" nên được đặc cách, chứ không có ưu ái gì cả.

Võ sĩ Thanh Bình được chấm thắng đối thủ nước ngoài với khuôn mặt bầm dập.

Câu chuyện "nhất bên trọng, nhất bên khinh" khi đó chưa trở thành vấn đề nổi cộm. Mọi chuyện chỉ vỡ lở vào mùa hè năm nay, khi một võ sĩ khác thuộc CLB trên là Dương Thị Thanh Bình bước vào trận bảo vệ đai vô địch. Thanh Bình thi đấu hoàn toàn dưới cơ đối thủ Bianka Balajti, nhưng cuối cùng lại được các trọng tài chấm điểm thắng.

Vào thời khắc người dẫn chương trình công bố điểm, trọng tài chính điều khiển trận đấu cũng tỏ ra ngạc nhiên. Ông mở to mắt, rướn người nhìn về phía bàn giám sát trọng tài, như thể không hiểu chuyện gì diễn ra. Rồi võ sĩ Việt Nam được xướng tên, công nhận chiến thắng với khuôn mặt bầm dập và một bên mắt sưng húp trước đối thủ nước ngoài.

Phía CLB chủ quản của Bianka Balajti không hài lòng với quyết định từ Lion Championship. Họ khiếu nại, yêu cầu ban tổ chức phải công khai xin lỗi, thậm chí hủy kết quả trận đấu vì cho rằng có sai sót nghiêm trọng trong công tác trọng tài. Nhưng cuối cùng, việc đó đã không diễn ra, và Bianka Balajti vẫn bị xử thua điểm.

Bê bối mới nhất của Lion Championship và CLB kể trên diễn ra ở sự kiện tháng 10. Một trong những trận đấu chọn ra người tranh đai vô địch được thông báo rộng rãi sớm 1 tháng. Nhưng đến phần kiểm tra cân nặng, võ sĩ Hoàng Thị Nhật Quế, người từng thi đấu Jujitsu tại ASIAD 2022, lại để quá cân tới 3,45kg, khiến trận đấu phải hủy bỏ trong sự ngơ ngác của đối thủ.

Nhiều võ sĩ, huấn luyện viên bức xúc vì Lion Championship

Đơn Ca