Một diễn đàn và sân chơi mới cho hợp tác Quốc hội Việt - Nga

Đoàn đại biểu cấp cao Duma Quốc gia Nga, do Ngài Vyacheslav Viktorovich Volodin, Chủ tịch Duma Quốc gia dẫn đầu đã có chuyến thăm chính thức Việt Nam từ ngày 23-24/12 theo lời mời của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch Duma V.V. Volodin đã hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân; chào xã giao Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc.

Tiếp đà quan hệ truyền thống

Quan hệ Việt - Nga thời gian qua không ngừng được củng cố thông qua việc duy trì thường xuyên trao đổi đoàn các cấp, đặc biệt là cấp cao, theo các kênh Đảng, Nhà nước cũng như giữa địa phương, doanh nghiệp và tổ chức xã hội hai nước. Cùng với chuyến thăm Liên bang Nga của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vào tháng 9/2018, chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Nga D.Medvedev vào tháng 11/2018, chuyến thăm Việt Nam lần này của Chủ tịch Duma Quốc gia Nga góp phần tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy hợp tác song phương trên tất cả các lĩnh vực.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Vyacheslav Viktorovich Volodin ký Thỏa thuận hợp tác giữa Quốc hội hai nước.

Có thể khẳng định, quan hệ hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Nga nói riêng, Quốc hội Liên bang Nga nói chung thời gian qua phát triển tốt đẹp trên cả song phương và đa phương.

Cụ thể, hai bên tích cực triển khai Thỏa thuận hợp tác được ký năm 2013; thường xuyên duy trì trao đổi đoàn lãnh đạo cấp cao, các cơ quan của Quốc hội và Nhóm nghị sỹ hữu nghị của Quốc hội hai nước, trao đổi kinh nghiệm trong các lĩnh vực lập pháp, giám sát, nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội mỗi nước; phối hợp, ủng hộ lẫn nhau tại các cơ chế hợp tác nghị viện đa phương.

Tăng cường phối hợp Cơ quan lập pháp

Hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư Việt - Nga có bước chuyển biến tích cực kể từ khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh Kinh tế Á -Âu chính thức có hiệu lực (tháng10/2016). Kim ngạch thương mại hai chiều năm 2017 đạt 3,55 tỷ USD; tiếp tục tăng trưởng mạnh trong năm 2018 (đến tháng 10/2018 đạt 3,85 tỷ USD).

Kết quả nổi bật trong chuyến thăm lần này là hai bên đã ký thỏa thuận về việc thành lập Ủy ban hợp tác liên Nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Nga.

Đây là lần đầu tiên Quốc hội Việt Nam thành lập cơ chế hợp tác liên nghị viện song phương với nghị viện của một quốc gia khác. Điều này thể hiện mức độ tin cậy chính trị giữa lãnh đạo cấp cao hai bên và quyết tâm thực hiện mong muốn thúc đẩy hợp tác nghị viện giữa hai nước. Với cơ chế hợp tác mới này, Việt Nam và Liên bang Nga sẽ thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực tiềm năng, nhất là hợp tác nghị viện, thúc đẩy quan hệ hợp tác truyền thống giữa hai nước lên một tầm cao mới.

Ủy ban được thành lập nhằm thúc đẩy việc phát triển và tăng cường hơn nữa hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Nga; tạo cơ hội để hai bên trao đổi kinh nghiệm trong lĩnh vực lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; phối hợp trong các hoạt động liên nghị viện thuộc khuôn khổ các tổ chức, hội nghị quốc tế, bao gồm các vấn đề hợp tác trong khu vực Á - Âu; tổ chức các hoạt động tham vấn về các vấn đề cùng quan tâm; hỗ trợ mở rộng và tăng cường hợp tác giữa Việt Nam - Liên bang Nga trên tất cả các lĩnh vực; hỗ trợ giám sát triển khai các điều ước quốc tế có hiệu lực giữa Việt Nam và Liên bang Nga...

Đánh giá cao sáng kiến thành lập Ủy ban hợp tác Liên nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Nga, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân khẳng định, Việt Nam ủng hộ sáng kiến này và tin tưởng Ủy ban sẽ hoạt động hiệu quả, góp phần quan trọng vào việc tăng cường phối hợp giữa hai Cơ quan lập pháp hai nước.

Hai bên thống nhất Ủy ban tổ chức họp luân phiên, năm 2019 sẽ tổ chức họp lần đầu tiên tại Việt Nam. Đây là một mốc quan trọng trong quan hệ hợp tác giữa hai bên. Việc luân phiên tổ chức ở các địa phương sẽ góp phần phát triển quan hệ Nghị viện/Quốc hội hai nước, tạo động lực để mở rộng hợp tác giữa các địa phương hai nước.

Chuyển biến tích cực về kinh tế

Trong khuôn khổ chuyến thăm, hai bên đều nhất trí cho rằng hợp tác Việt – Nga trên hầu hết các lĩnh vực đang có những bước đột phá. Về hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ hy vọng các dự án đầu tư phát triển hạ tầng, năng lượng và giao thông tại Việt Nam của phía Nga sẽ thành công.

Để tạo đột phá nhằm đạt kim ngạch thương mại song phương 10 tỷ USD vào năm 2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mong muốn các Bộ, ngành chức năng hai bên cần phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, triển khai hiệu quả Hiệp định Thương mại Tự do giữa Việt Nam và Liên minh kinh tế Á - Âu. Thủ tướng đề nghị Quốc hội Nga phát huy vai trò giám sát, thúc đẩy triển khai thực hiện hiệu quả Hiệp định này.

Ngoài ra, theo Thủ tướng, hai bên cũng cần tích cực tháo gỡ các rào cản phi thuế quan, đặc biệt đối với nông; thủy - hải sản. Thủ tướng đề nghị Duma Quốc gia Nga thúc đẩy để phía Nga xem xét mở rộng danh sách các doanh nghiệp Việt Nam được phép xuất khẩu thủy sản sang thị trường Nga, phù hợp với các quy định của FTA nêu trên cũng như WTO và thông lệ quốc tế.

Hướng tới những biểu tượng mới

Hợp tác năng lượng, đặc biệt là dầu khí, tiếp tục là trụ cột quan trọng của hợp tác Việt Nam - Nga. Việt Nam đánh giá cao hoạt động hiệu quả của các công ty dầu khí hai nước trên lãnh thổ của nhau. Việt Nam ủng hộ và sẵn sàng tạo mọi điều kiện cho các doanh nghiệp dầu khí của Nga hợp tác đầu tư hiệu quả tại Việt Nam trong khuôn khổ các liên doanh dầu khí Việt - Nga.

Về Dự án Trung tâm nghiên cứu Khoa học và Công nghệ hạt nhân, mới đây Chính phủ Việt Nam đã phê duyệt Báo cáo tiền khả thi của dự án. Đây là dự án hợp tác quy mô, có ý nghĩa quan trọng với Việt Nam, hứa hẹn trở thành biểu tượng mới cho hợp tác giữa hai nước thời gian tới. Bên cạnh đó, hai nước có nhiều tiềm năng hợp tác trong lĩnh vực công nghệ cao, như hợp tác xây dựng Chính phủ điện tử tại Việt Nam, phát triển hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu GLONASS...

Ngoài ra, hai bên nhất trí cho rằng hợp tác du lịch có bước phát triển vượt bậc, với lượng du khách Nga đến Việt Nam và du khách Việt Nam đến Nga đều tăng. Chủ tịch Duma Quốc gia V.V. Volodin cho biết năm 2017 có 512.000 du khách Nga đến Việt Nam, năm 2018 hơn 700.000 người Nga đến Việt Nam. Nếu cứ giữ tốc độ tăng như vậy, Nga sẽ nằm trong top 10 nước có nhiều du khách tới Việt Nam nhất. Khách du lịch Nga lựa chọn Việt Nam bởi Việt Nam là điểm đến an toàn, giá cả và chất lượng dịch vụ tốt.

Trong hợp tác giáo dục, Chủ tịch Duma Quốc gia khẳng định Nga sẵn sàng cung cấp thêm học bổng cho Việt Nam để đào tạo giáo viên phổ thông dạy tiếng Nga, ngoài số lượng 1.000 học bổng do ngân sách Liên bang Nga tài trợ cho sinh viên Việt Nam. Đây hứa hẹn sẽ là nguồn nhân lực quan trọng đối với Việt Nam và là nền tảng cho quan hệ hữu nghị bền chặt giữa hai nước trong tương lai.

Chủ tịch Duma Quốc gia Liên bang Nga cho biết: “Ủy ban hợp tác liên nghị viện sẽ trở thành một diễn đàn tạo ra sân chơi mới, tìm ra những lĩnh vực hợp tác mới trong tương lai. Chúng ta đang cùng nhau thực hiện các thỏa thuận đã đạt được từ tháng 9 giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Nga V. Putin, những thỏa thuận đã đạt được giữa Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Dmitry Medvedev.

Quốc hội/Nghị viện hai nước cần tiếp tục duy trì và thúc đẩy nhịp độ phát triển mối quan hệ giữa hai quốc gia trên cơ sở các phương thức hợp tác đang có, đồng thời cùng nhau tìm ra những phương thức hợp tác mới. Việc thành lập Ủy ban hợp tác liên nghị viện là một phương thức mới và vẫn còn nhiều hình thức khác mà hai bên có thể tiến hành để hợp tác với nhau”.

Phương Hà