Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt nhiều cá nhân và tổ chức Iran

Mỹ trừng phạt đối với 9 người liên quan tới Nhà lãnh đạo tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei. Ảnh: AFP/TTXVN

Bộ Tài chính Mỹ ngày 4/11 tuyên bố áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với 9 người liên quan tới Nhà lãnh đạo tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei, trong đó có Chánh văn phòng lãnh tụ tối cao và người đứng đầu bộ máy tư pháp của Iran.

Mỹ cũng áp đặt trừng phạt đối với Bộ Tham mưu Các lực lượng vũ trang Iran, đúng vào dịp 40 năm ngày Iran tịch thu Đại sứ quán Mỹ tại Tehran, bắt 50 con tin Mỹ.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin nêu rõ: "Hôm nay, Bộ Tài chính trừng phạt các quan chức không được bầu xung quanh Nhà lãnh đạo tối cao Iran - Đại giáo chủ Khamenei”.

Những cá nhân hứng chịu các biện pháp trừng phạt của Mỹ bao gồm Chánh văn phòng Lãnh tụ tối cao Iran, ông Mohammad Mohammadi Golpayegani, ông Vahid Haghanian, người được Bộ Tài chính Mỹ mô tả là "cánh tay phải của lãnh tụ tối cao”. Ngoài ra, những người nằm trong danh sách trừng phạt mới của Mỹ còn có Ebrahim Raisi, người được ông Khamenei bổ nhiệm đứng đầu bộ máy tư pháp của Iran vào tháng 3/2019, Mojtaba Khamenei, con trai thứ của lãnh tụ tối cao.

Trước đó, ngày 3/11, Đại giáo chủ Ali Khamenei tuyên bố Iran sẽ không đầu hàng trước sức ép từ Mỹ, đồng thời cho rằng việc tổ chức đàm phán với Washington sẽ không giúp giải quyết các vấn đề của Tehran. Truyền hình nhà nước dẫn lời Đại giáo chủ Khamenei nêu rõ: "Có một cách để ngăn chặn hành động can thiệp chính trị của Mỹ là cấm mọi đối thoại với Washington. Điều đó đồng nghĩa với việc Iran sẽ không khuất phục trước áp lực từ Mỹ”. Đại giáo chủ Khamenei tin rằng quan điểm đàm phán với Mỹ để giải quyết các vấn đề của Tehran là "hoàn toàn sai lầm”.

Cũng trong ngày 4/11, Iran tuyên bố đưa vào sử dụng loạt 30 máy li tâm IR-6 thế hệ mới, qua đó tiếp tục cắt giảm phạm vi tuân thủ thỏa thuận hạt nhân đã ký kết với các cường quốc thế giới. Phát hiểu trên truyền hình quốc gia, lãnh đạo Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran Ali Akbar Salehi khẳng định việc đưa vào sử dụng loạt máy ly tâm tiên tiến cho thấy "năng lực và quyết tâm" của Tehran.

Theo quan chức này, giờ đây Iran có năng lực làm giàu 5kg urani mỗi ngày. Ông Salehi cho biết một máy ly tâm thế hệ mới IR-6 có thể sản xuất urani làm giàu nhanh gấp 10 lần loại máy ly tâm đời đầu IR-1, vốn là loại máy mà Iran được phép sử dụng theo thỏa thuận. Bên cạnh đó, các nhà khoa học đang phát triển một nguyên mẫu của dòng máy ly tâm IR-9, có thể hoạt động nhanh gấp 50 lần IR-1.

Với việc đưa vào sử dụng những máy ly tâm thế hệ mới, Iran hiện đang vận hành gấp đôi số lượng được giới hạn trong thỏa thuận ký kết năm 2015. Giới chuyên gia đánh giá nếu có ý định phát triển vũ khí hạt nhân thì việc đưa vào sử dụng loạt máy ly tâm kể trên giúp quỹ thời gian cần thiết để hoàn thiện vũ khí được cắt ngắn một năm.

Ngày 4/11, người phát ngôn của Liên minh châu Âu (EU) Maja Kocijancic cảnh báo sự hỗ trợ của EU đối với thỏa thuận hạt nhân ký giữa Iran và các cường quốc thế giới tùy thuộc vào việc Tehran tuân thủ các cam kết của mình. Tuyên bố này được đưa ra sau khi giới chức Iran thông báo tăng mạnh lượng sản xuất urani làm giàu với hàng chục máy ly tâm tiên tiến.

Phát biểu với báo giới tại Brussels, bà Kocijancic cho biết EU đã "lưu ý" về thông báo mới của Iran, song sẽ chờ Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) xác nhận. Quan chức của EU nêu rõ: "Chúng tôi tiếp tục hối thúc Iran đảo ngược những bước đi mà không trì hoãn và kiềm chế những biện pháp khác hủy hoại thỏa thuận hạt nhân”. Theo bà, EU duy trì cam kết với thỏa thuận hạt nhân, song cũng nhất quán cho rằng cam kết của các nước tham gia ký kết văn kiện lịch sử này tùy thuộc vào sự tuân thủ đầy đủ của Iran.

Trong khi đó, cùng ngày, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas tuyên bố, việc Iran thông báo phát triển các máy ly tâm tiên tiến để đẩy nhanh làm giàu urani đã đe dọa thỏa thuận hạt nhân với các cường quốc trên thế giới, đồng thời ông kêu gọi Tehran tuân thủ trở lại thỏa thuận ban đầu. Phát biểu tại một cuộc họp báo, Ngoại trưởng Maas nêu rõ Iran đã chế tạo ra các máy ly tâm vô cùng tiên tiến và điều này là không phù hợp với thỏa thuận.

H.N (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)