Mỹ đánh phí khí mêtan: Nỗ lực từ Chính quyền Tổng thống Biden và rủi ro thất bại
Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm thứ Bảy (2/12) đã ban hành quy tắc cuối cùng, nhắm vào ngành dầu khí tự nhiên của Mỹ nhằm giảm lượng khí thải mêtan vì vai trò của ngành này trong việc làm nóng lên toàn cầu, theo AP.
Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) cho biết quy định này sẽ giảm mạnh lượng khí mêtan và các chất gây ô nhiễm không khí có hại khác do ngành dầu khí tạo ra, thúc đẩy việc sử dụng các công nghệ phát hiện khí mêtan tiên tiến. Nó cũng được kỳ vọng sẽ mang lại lợi ích sức khỏe cộng đồng đáng kể dưới hình thức giảm số lần đến bệnh viện, nghỉ học, và thậm chí là số ca tử vong. Ô nhiễm không khí từ hoạt động dầu khí có thể gây ung thư, gây hại cho hệ thần kinh và hô hấp và góp phần gây dị tật bẩm sinh.
Quản Trị Viên Michael S. Regan của EPA và Cố vấn khí hậu Nhà Trắng Ali Zaidi đã công bố quy định cuối cùng tại hội nghị khí hậu của Liên hợp quốc ở Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE). Trong khi đó, Chủ tịch Hội nghị Thượng đỉnh về Khí hậu hôm thứ Bảy đã công bố rằng 50 công ty dầu mỏ đại diện cho gần một nửa sản lượng toàn cầu đã cam kết đạt mức phát thải khí mêtan gần như bằng 0 và chấm dứt tình trạng đốt dầu thường xuyên trong hoạt động của họ vào năm 2030.
Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris, đại diện hàng đầu của Mỹ tại hội nghị thượng đỉnh, cho biết Mỹ và các quốc gia khác phải hành động táo bạo để đối đầu với hậu quả từ biến đổi khí hậu.
Quy định của Mỹ về phát thải khí mêtan là một phần trong nỗ lực của chính quyền Tổng thống Biden, bao gồm các khuyến khích tài chính để mua xe điện và nâng cấp cơ sở hạ tầng – khoản chi tiêu mà bà Harris cho biết sẽ có tổng trị giá khoảng 1 nghìn tỷ USD trong 10 năm.
Hoạt động dầu khí là nguồn phát thải khí mêtan công nghiệp lớn nhất. Nó chịu trách nhiệm cho khoảng một phần ba lượng khí thải nhà kính làm hành tinh nóng lên. Việc cắt giảm mạnh lượng khí thải mêtan là ưu tiên toàn cầu nhằm làm chậm tốc độ biến đổi khí hậu và là chủ đề chính tại hội nghị, được gọi là COP28.
Các tổng thống, thủ tướng và hoàng gia từ các quốc gia giàu và nghèo đã cam kết giảm lượng khí thải giữ nhiệt mà quốc gia của họ thải ra và yêu cầu các đồng nghiệp của họ làm tốt hơn.
“Ngay từ đầu, Tổng thống Biden đã khôi phục lại vai trò quan trọng của Mỹ với tư cách là nhà lãnh đạo toàn cầu trong việc đối mặt với biến đổi khí hậu,” ông Regan nói.
Ông cũng đề cập đến hành động của Tổng thống Biden trong việc đưa Mỹ trở lại thỏa thuận khí hậu Paris và ra lệnh xem xét ngay lập tức các quy định về môi trường đã bị hủy bỏ bởi chính quyền tiền nhiệm.
Quy tắc về khí mêtan hoàn thiện đề xuất mà ông Biden đưa ra tại hội nghị khí hậu của Liên hợp quốc ở Scotland vào năm 2021 và được mở rộng một năm sau đó tại hội nghị khí hậu ở Ai Cập. Nó nhắm vào khí thải từ các giếng dầu và khí đốt hiện có trên toàn quốc, thay vì chỉ tập trung vào các giếng mới, như các quy định trước đây của EPA đã thực hiện. Nó cũng quy định các giếng nhỏ hơn sẽ được yêu cầu tìm và bịt các chỗ rò rỉ khí mêtan. Những giếng như vậy hiện thường chỉ được kiểm tra lần đầu mà hiếm khi được kiểm tra lại xem có rò rỉ hay không.
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các giếng nhỏ hơn chỉ tạo ra 6% lượng dầu và khí đốt của quốc gia nhưng lại chiếm tới một nửa lượng khí thải mêtan từ các địa điểm có giếng.
Kế hoạch này cũng sẽ dần dần yêu cầu các công ty năng lượng loại bỏ việc đốt khí đốt thông thường hoặc đốt khí tự nhiên được sản xuất bởi các giếng dầu mới.
Ông Regan cho biết quy định về khí mêtan mới sẽ giúp đảm bảo rằng Mỹ đáp ứng mục tiêu do hơn 100 quốc gia đặt ra là cắt giảm 30% lượng khí thải mêtan vào năm 2030 so với mức của năm 2020.
Trong khi đó, ông Zaidi cho biết thêm rằng quy định của EPA chỉ là một trong hơn 100 hành động mà chính quyền Tổng thống Biden đã thực hiện để giảm lượng khí thải mêtan.
“Từ việc huy động hàng tỷ USD đầu tư để bịt các giếng bỏ hoang, vá các đường ống bị rò rỉ và thu hồi các mỏ bị bỏ hoang, đến việc thiết lập các tiêu chuẩn mạnh mẽ nhằm cắt giảm ô nhiễm từ ngành dầu khí'', ông nói.
Quy định mới sẽ được phối hợp với quy định tính phí khí mêtan được phê duyệt trong Luật Khí hậu năm 2022. Khoản phí này, có hiệu lực vào năm tới, sẽ bắt buộc các nhà sản xuất năng lượng phải trả phí lên tới 1.500 USD/tấn khí mêtan nếu vượt quá một mức phát thải nhất định. Kế hoạch này đánh dấu lần đầu tiên chính phủ Mỹ trực tiếp áp đặt phí hoặc thuế đối với lượng phát thải khí nhà kính.
Luật cho phép miễn trừ đối với các công ty tuân thủ các tiêu chuẩn của EPA hoặc giảm xuống dưới ngưỡng phát thải nhất định. Nó cũng bao gồm 1,5 tỷ USD tài trợ và chi tiêu khác để giúp các công ty và cộng đồng địa phương cải thiện việc giám sát và thu thập dữ liệu cũng như tìm và sửa chữa các rò rỉ khí đốt tự nhiên.
Ông Fred Krupp, chủ tịch Quỹ Bảo vệ Môi trường, cho biết quy định mới đảm bảo rằng “Mỹ hiện có các giới hạn ô nhiễm khí mêtan nhất trên sổ sách. Với việc các quốc gia khác cũng coi khí mêtan là một rủi ro khí hậu chính, đó là tín hiệu cho các nhà khai thác trên toàn thế giới rằng thời gian dọn dẹp đã đến.”
Viện Dầu khí Mỹ, nhóm vận động hành lang hàng đầu của ngành dầu mỏ, cho biết họ đang xem xét quy định này để xem liệu nó có đáp ứng được mục tiêu kép là giảm khí thải đồng thời đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng hay không.
Ngành công nghiệp dầu mỏ nhìn chung hoan nghênh quy định trực tiếp của liên bang về khí mêtan. Họ ủng hộ việc sử dụng tiêu chuẩn quốc gia hơn là các quy định của bang. Mặc dù vậy, các công ty năng lượng đã yêu cầu EPA miễn trừ quy định này cho hàng trăm nghìn giếng nhỏ trên toàn quốc.
Rủi ro thất bại
The Washington Post trước đó đưa tin rằng trong nhiều năm qua, các công ty dầu khí đã báo cáo thiếu đáng kể lượng khí thải mêtan của họ cho Cơ quan Bảo vệ Môi trường, theo nhiều nghiên cứu khoa học và một báo cáo quốc hội gần đây.
Theo các nhà hoạt động môi trường, nếu không được thực hiện đúng cách, chương trình này có thể khuyến khích các công ty tiếp tục báo cáo thấp lượng khí thải của họ để tránh phải trả những khoản phí khổng lồ.
Bà Hannah Story Brown, nhà nghiên cứu cấp cao và đồng lãnh đạo công tác môi trường và khí hậu của Dự án Revolving Door, cho biết: “Không thể tránh khỏi việc các công ty có động cơ báo cáo con số thấp hơn thực tế từ góc độ tài chính thuần túy”.
Đồng tình với quan điểm đó, ông Josh Eisenfeld, Giám đốc truyền thông của công ty tại Earthworks, đặt vấn đề: “Tại sao một công ty lại không báo cáo thiếu nếu điều đó có nghĩa là họ tiết kiệm được hàng chục nghìn hoặc hàng trăm nghìn đô la?”
EPA cho biết họ đang nỗ lực giải quyết những lo ngại này. Cơ quan này vào tháng 7 đã đề xuất những thay đổi đối với các yêu cầu báo cáo khí thải đối với các hệ thống dầu khí mà họ cho rằng sẽ cải thiện tính chính xác của dữ liệu phát thải.
Ông Joseph Goffman, Phó trợ lý quản trị viên chính của Văn phòng Không khí và Bức xạ của EPA, cho biết: “Chính quyền Biden-Harris đang khẩn trương giảm thiểu ô nhiễm khí hậu và EPA đang nỗ lực để đảm bảo khoa học sẽ dẫn đầu với dữ liệu phát thải chính xác nhất có thể”.