Nâng cao hiệu quả hoạt động của các hợp tác xã

Tham quan mô hình trồng lúa của HTX Liên Dương. Ảnh: Anh Tuấn

Những điểm sáng

HTX nông nghiệpLiên Dương (xã Khánh Dương, huyện Yên Mô) là một trong những đơn vị đi đâùtrong việc chuyển đổi, tạo được chỗ dựa vững chắc cho thành viên. Theo đó, HTXđã tập trung vào chuyển đổi cây trồng, đổi mới phương thức sản xuất theo hướngliên doanh, liên kết, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất; cung ứng cácdịch vụ nông nghiệp và bao tiêu sản phẩm. Ông Bùi Văn Lương, Giám đốc HTX LiênDương cho biết: Từ khi chuyển đổi mô hình, HTX tập trung thực hiện các mô hìnhsản xuất có hiệu quả, chuyển đổi đất trồng cây rau màu truyền thống sang cácgiống cây có thị trường tiêu thụ lớn như: củ cải Hàn Quốc, khoai tây Mỹ, ớtxuất khẩu; chú trọng áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao năngsuất và chất lượng. HTX còn đứng ra ký kết với doanh nghiệp, giúp thành viênyên tâm mở rộng diện tích trồng cây rau màu, bởi giá cả ổn định, đầu ra sảnphẩm đã có doanh nghiệp lo, nên tạo được niềm tin cho thành viên. Nhờ đó, môĩnăm thành viên của HTX thu về lợi nhuận hàng chục triệu đồng đã trừ chi phí.

HTX nông nghiệpHợp Tiến (xã Khánh Nhạc, huyện Yên Khánh) là đơn vị có bề dày truyền thốngtrong phong trào sản xuất nông nghiệp. Năm 2015, HTX Hợp Tiến tiến hành chuyểnđổi hoạt động theo Luật HTX năm 2012, củng cố và tổ chức lại bộ máy, hoạch địnhnhiều kế hoạch sản xuất, kinh doanh mới. Ông Vũ Văn Quyết, Giám đốc HTX chobiết: Sau khi chuyển đổi theo Luật HTX, Hợp Tiến hoạt động hiệu quả trên cáclĩnh vực và luôn đảm bảo nguyên tắc tự nguyện, dân chủ, bình đẳng, tự chịutrách nhiệm và cùng có lợi, dựa trên sở hữu của các thành viên và sở hữu củaHTX. Năm 2012, cùng với việc dồn điền đổi thửa, HTX đã xây dựng phương án đểthuê lại diện tích đất canh tác của các hộ không còn lao động, tạo ra ô thưảlớn.

Đồng thời lựa chọn những hộ nông dân có điều kiện để tổ chức sản xuất vơídiện tích lớn, tạo ra sản phẩm hàng hóa đảm bảo chất lượng. Sau 7 năm thực hiệnthành công với 11ha ban đầu, đến nay HTX đang thuê 70ha đất hai lúa và tổ chứcsản xuất với thửa ruộng từ 1ha trở lên. Việc sản xuất với quy mô lớn giúp HTXdễ dàng áp dụng khoa học kỹ thuật, cơ giới hóa vào sản xuất, giúp giảm chi phívà tăng lợi nhuận. Ngoài diện tích trồng lúa thương phẩm chất lượng cao, HTXcòn mở rộng diện tích trồng rau màu, tìm kiếm hợp đồng bao tiêu nông sản vơícác công ty chế biến. Nhờ đó, doanh thu của HTX duy trì từ 5 đến 6 tỷ đồng/năm;thu nhập bình quân các thành viên hơn 4 triệu đồng/tháng.

Tiếp tục nâng caohiệu quả hoạt động của HTX

Toàn tỉnh hiện có389 HTX thuộc các ngành, lĩnh vực đăng ký kinh doanh hoạt động theo Luật HTXnăm 2012, trong đó có 296 HTX kinh doanh dịch vụ nông nghiệp, 54 HTX phi nôngnghiệp, 39 quỹ tín dụng nhân dân với hơn 330.000 thành viên. Ngoài ra, còn có433 tổ hợp tác ở các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, tiểu thủ công nghiệp, xâydựng với 2.600 thành viên.

Bà Lê Thị Tâm,Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, Phó trưởng Ban chỉ đạo Phát triển kinh tế tập thểtỉnh cho biết: Để thực hiện hiệu quả đề án, những năm qua, nhiều HTX đã tậptrung củng cố, chuyển đổi mô hình hoạt động theo hướng phát huy năng lực, nângcao hiệu quả, tạo được sức mạnh tập thể trong sản xuất, kinh doanh, góp phầnnâng cao doanh thu, mang lại lợi ích thiết thực cho các thành viên.

Nhiều HTXđã xuất hiện các mô hình tiên tiến, hỗ trợ và tạo việc làm, nâng cao thu nhậpcho thành viên, người lao động; hình thành được mô hình liên kết “4 nhà” trongsản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, đặc biệt là làm cầu nối chuyển giaokhoa học kỹ thuật vào sản xuất như: Xây dựng cánh đồng lớn sản xuất lúa, raumàu thương phẩm; mô hình tưới nước tiết kiệm, sản xuất rau an toàn…đã thíchnghi với điều kiện thực tế ở địa phương. Qua đó, giúp các thành viên thay đôỉđược tư duy, tập quán sản xuất cũ để từ đó chủ động, phát huy vai trò chủ thểcủa mình trong việc liên kết lại với nhau trong sản xuất, tạo ra chuỗi sản phẩmcó giá trị kinh tế cao, đáp ứng được yêu cầu của thị trường.

Thông qua các môhình, chương trình hỗ trợ phát triển HTX, dự án chuyển đổi cơ cấu cây trồng,vật nuôi đã tạo điều kiện cho các HTX đẩy mạnh liên kết với doanh nghiệp trongsản xuất gắn với bao tiêu sản phẩm. Điển hình như HTX nông sản an toàn TamĐiệp, HTX Sản xuất tiêu thụ rau an toàn Khánh Thành, HTX Nông nghiệp Phong Hòa,HTX Nông nghiệp Nam Yên, HTX Vân Trà… đã liên kết với doanh nghiệp trong sảnxuất nông sản theo quy mô cánh đồng lớn. Qua đó, nâng cao giá trị sản xuất trênđơn vị canh tác, đem lại thu nhập cho thành viên.

Có thể nói, đôỉmới mô hình HTX đã và đang từng bước nâng cao chất lượng hoạt động, nhất là cácHTX hoạt động ở lĩnh vực sản xuất nông nghiệp từ đó đã hình thành được một sốmô hình sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị, góp phần thúcđẩy kinh tế tập thể ở địa phương ngày càng phát triển. Đến nay, có 42 HTX đã vàđang hình thành một số sản phẩm theo chuỗi, 1 Liên hiệp HTX sản xuất và tiêuthụ nông sản an toàn với 6 thành viên (5 HTX và 1 doanh nghiệp) cùng 40 HTXliên kết đã tạo dựng một mạng lưới khá hoàn chỉnh từ khâu sản xuất, chế biến,cung ứng và tiêu thụ sản phẩm nông sản. Tuy nhiên, hoạt động của các HTX vẫncòn một số tồn tại, khó khăn như: nhiều HTX còn thiếu định hướng, kế hoạch sảnxuất, kinh doanh chưa phù hợp với thị trường; quy mô hoạt động còn nhỏ lẻ, sảnphẩm làm ra thiếu sức cạnh tranh; một số HTX năng lực điều hành, nguồn vốn hiệncó còn hạn chế dẫn đến hiệu quả thấp…

Để đề án Đổi mới,phát triển của các HTX đạt hiệu quả cao, cần tiếp tục phát huy sức mạnh của cảhệ thống chính trị, huy động các nguồn lực thúc đẩy kinh tế tập thể, phát triểnvà nâng cao hiệu quả của HTX có sức cạnh tranh cao; tập trung đổi mới, pháttriển HTX theo cơ chế thị trường; tạo điều kiện và hỗ trợ nguồn vốn cho các HTXđầu tư nhân rộng các mô hình sản xuất hiệu quả, lựa chọn các mô hình sản xuất,kinh doanh phù hợp gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm; thành lập mạng lươíliên kết các HTX và tổ hợp tác hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp; đẩy mạnhứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất trong các HTX; thực hiện tốt chính sáchhỗ trợ, tạo điều kiện giúp các HTX nâng cao năng lực quản lý và hiệu quả hoạtđộng theo hướng nâng cao chất lượng dịch vụ; đẩy mạnh việc liên kết giữa HTXvới các doanh nghiệp trong sản xuất và bao tiêu sản phẩm, nhằm nâng cao thunhập cho các thành viên.

Thái Học