Nâng cao hiệu quả thực thi các điều ước quốc tế và các hiệp định thương mại tự do

Phiên khai mạc hội nghị.

Gần 100 đại biểu là thành viên Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, đại diện đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố khu vực miền trung-Tây Nguyên tham dự Hội nghị.

Báo cáo của Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội khẳng định: Việt Nam là một trong những nước có nền kinh tế mở với việc ký kết, gia nhập nhiều điều ước quốc tế trong lĩnh vực kinh tế-thương mại, là thành viên của 16 hiệp định thương mại tự do (FTA). Việc thực hiện có hiệu quả các FTA đã tạo ra cơ hội mở rộng, đa dạng hóa thị trường, tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng, mạng lưới sản xuất toàn cầu.

Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện các cam kết quốc tế mới cũng đặt ra nhiều khó khăn, thách thức đối với các doanh nghiệp trong nước. Nhiều mặt hàng lợi thế của Việt Nam có tỷ lệ sử dụng C/O đạt từ 92%-100% trong các FTA như: ngô, lúa mì, giấy các loại, phân bón, ô tô tải, một số sản phẩm sắt thép, các sản phẩm giày dép, dệt may… nhưng giá trị xuất khẩu chưa cao.

Trong khi đó, hằng năm, Việt Nam phải đối mặt với khá nhiều các vụ kiện chống bán phá giá, chống trợ cấp. Mặt khác, không loại trừ rủi ro hàng hóa, sản phẩm của nước thứ ba mang nhãn hiệu hàng xuất xứ từ Việt Nam để được hưởng ưu đãi trong Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và các FTA nói chung hoặc lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại từ đối tác của Việt Nam.

Thế giới đang diễn ra nhiều xung đột, căng thẳng thương mại giữa các nền kinh tế lớn, với Việt Nam, để tránh những tác động tiêu cực đến sự phát triển kinh tế, hợp tác thương mại quốc tế, cần phải sớm thích ứng với xu thế điều chỉnh và căng thẳng thương mại hiện nay, bảo vệ nền kinh tế trong nước, đồng thời triển khai các chính sách thương mại linh hoạt và hiệu quả, đẩy mạnh việc thực hiện các cam kết sâu rộng trong các FTA.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Mạnh Tiến phát biểu tại hội thảo.

Năm 2016, Quốc hội Việt Nam đã ban hành Luật Điều ước quốc tế, tạo cơ sở pháp lý cho việc ký kết và thực hiện điều ước quốc tế trong thời kỳ mới, nhất là trong bối cảnh Việt Nam gia nhập các FTA thế hệ mới. Công tác giám sát việc thực hiện các điều ước quốc tế cũng đóng vai trò rất quan trọng, được Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội quan tâm thực hiện, nhằm bảo đảm các cam kết quốc tế của Việt Nam được tuân thủ và thực thi trên thực tế.

Tại hội nghị, các đại biểu tập trung đánh giá về công tác tổ chức triển khai thực hiện các Điều ước quốc tế, các FTA; những lợi ích thực tế đem lại từ các FTA cho Việt Nam trong các lĩnh vực đầu tư, thương mại, lao động, hoàn thiện thể chế; công tác phối hợp trong tổ chức thực hiện các điều ước quốc tế của Chính phủ, các bộ, ngành liên quan cùng các địa phương và vai trò, trách nhiệm của các cơ quan hữu quan trong việc giám sát triển khai các điều ước quốc tế; những thách thức đặt ra trong việc thực hiện các FTA trong bối cảnh xung đột địa chính trị, sắc tộc, tôn giáo tại nhiều quốc gia đang leo thang, căng thẳng thương mại giữa các nền kinh tế lớn tiếp tục diễn biến phức tạp.

Phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Nguyễn Mạnh Tiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội cho rằng: Thế giới đang thay đổi rất nhanh và rất nhiều, đến bây giờ thế giới đa cực đã hình thành rõ, vì vậy chúng ta cần thực hiện “ngoại giao cây tre” trong lĩnh vực kinh tế, có cách ứng xử để bảo đảm lợi ích quốc gia là cao nhất.

Hội nghị của Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội tổ chức nhằm tiếp tục nghiên cứu, đề xuất giải pháp bảo đảm lợi ích, uy tín của quốc gia, và nâng cao trách nhiệm của Việt Nam đối với thế giới.

Qua đó cũng để đánh giá, kiến nghị liên quan đến việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật nhằm tổ chức, triển khai các điều ước quốc tế; công tác tổ chức bộ máy, cơ chế hoạt động, phối hợp trong tổ chức thực hiện các điều ước quốc tế của Chính phủ, các bộ, ngành liên quan và các địa phương; vai trò và trách nhiệm của các cơ quan hữu quan trong việc giám sát triển khai các điều ước quốc tế; đánh giá kết quả thực hiện và thông tin tuyên truyền về các hiệp định thương mại tự do; các vướng mắc, khó khăn, nguyên nhân, hướng khắc phục...

THANH TÙNG