Người dân vùng sạt lở mong sớm được an cư

Rào chắn cảnh báo sạt lở ấp Bình Tân, xã Bình Mỹ, huyện Châu Phú, tỉnh An Giang.

Trước đó, tháng 8/2019, xảy ra vụ sạt lở nghiêm trọng trên quốc lộ 91, tuyến đường huyết mạch lưu thông các tỉnh, thành phố với tổng chiều dài hơn 80m. Ngay sau khi xảy ra sạt lở, Bộ Giao thông vận tải, UBND tỉnh, ngành giao thông mở tuyến đường tránh dài 5km. Tuy nhiên, hàng chục hộ dân sống trong điểm nóng bờ sông Hậu vẫn chưa được giải quyết vấn đề an cư.

Sống “treo” trong vùng nguy hiểm

Do hai đầu khu sạt lở vẫn bị đặt rào chắn cho nên việc đi lại, vận chuyển hàng hóa, mua bán của người dân trong khu vực này bị hạn chế. Để gặp các hộ dân chúng tôi phải chạy xe gắn máy lòng vòng mới vào nhà được. Lúc chưa xảy ra thiên tai, đoạn đường này các loại xe lưu thông nườm nượp, người dân mua bán tấp nập cả ngày lẫn đêm. Nhưng ba năm nay, khung cảnh vắng tanh, nhiều căn nhà đóng cửa im lìm, gõ hồi lâu mới có người trả lời.

Tiếp chúng tôi là ông Nguyễn Văn Bường, 68 tuổi. Ông vẫn còn nhớ: “Cuối tháng 7/2019 xuất hiện vết nứt trên lộ, nhiều người bàng hoàng cầu mong thảm họa không đến. Đêm 1/8, ông đang ngủ bỗng nghe đất rung chuyển rồi nghe tiếng lở ì ầm, sáng ra xem thấy đoạn đường dài hơn 50m đã biến mất. Chứng kiến cảnh đó sợ quá nên gia đình tôi phải đi ở tạm nhà người quen vì nhà chỉ cách nơi sạt không quá 20m, một thời gian dài khi tình hình ổn định mới về ngủ trong nhà nhưng chỉ dám ngủ phía sau hè để có lở đất còn kịp thoát thân”, ông Bường lo âu.

Anh Trần Minh Nhật than, tới nay, địa phương và ngành chức năng chưa tháo rào chắn và chỗ sạt lở vẫn chưa xử lý nên sinh hoạt các hộ dân trong vùng gần như bị tách biệt. Chỉ căn nhà trống, anh kể, lúc trước anh mở cửa hàng bán đồ chơi, quần áo cho trẻ em, thu nhập khá ổn định bảo đảm cuộc sống gia đình. Nhưng sau đó cả cung đường thành đường cấm, việc mua bán chỉ phục vụ vài người trong xóm nên anh phải ra ngoài tìm công việc khác.

Anh cho biết, cùng cảnh với anh có các chủ tiệm gạo bán buôn ế ẩm, gạo để lâu bị mốc, chuột cắn nên nghỉ bán. Còn ông Lê Văn Tuấn, 68 tuổi thở dài cho biết, lúc trước ông bán quán nước ngày nào cũng có khách ngang qua hay vào quán nghỉ ngơi. Còn lúc này ngày có ngày không, khách bên ngoài thấy rào chắn và biển cảnh báo sạt lở nên không ai dám vào...

Xử lý khẩn cấp khu vực sạt lở

Xuôi về hạ lưu cách đó hơn 140m, hàng chục hộ dân ấp Bình Tân sống trên quốc lộ 91 cũng bị xáo trộn vì sạt lở. Ngày 23/5/2020, một đoạn đường bị sạt lở hơn 40m nên ngành chức năng, địa phương cho lập rào chắn hạn chế ô-tô qua lại. Người dân trong hai khu sạt lở tâm sự, có hơn 20 hộ bị ảnh hưởng hầu hết không có đất đai nên cứ sống cầm chừng chờ được giải quyết. Người dân mong có khu tái định cư hoặc phục hồi lại hiện trạng hai điểm sạt lở trên để trở lại cuộc sống bình thường.

Qua tổng hợp ý kiến các sở, ngành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Anh Thư thông tin, ngày 5/9, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh An Giang có văn bản lấy ý kiến thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng dự án “Xử lý khẩn cấp sạt lở bờ sông Hậu đoạn qua hai xã Vĩnh Thạnh Trung và Bình Mỹ, huyện Châu Phú”, dự kiến sẽ thực hiện năm 2022-2023, từ đó khôi phục hiện trạng khu vực sạt lở, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội trở lại.

Nhìn chung, qua theo dõi diễn biến sạt lở tại điểm này cũng như qua triển khai thi công gia cố lắp hố xoáy do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp tỉnh thực hiện cho thấy, đến nay vẫn ổn định, không có biểu hiện sạt lở tiếp tục xảy ra tại vị trí sạt và các điểm lân cận.

Theo UBND huyện Châu Phú, khi sạt lở xảy ra, có 29 hộ dân nằm trong khu vực sạt lở đặc biệt nguy hiểm nên hỗ trợ kinh phí di dời vào khu dân cư vượt lũ, huyện tiếp tục phối hợp các đơn vị bố trí lực lượng thường xuyên theo dõi chặt chẽ diễn biến sạt lở và giữ gìn an ninh trật tự khu vực.

Trước mắt sẽ không di dời những hộ còn lại sau khi làm kè để ổn định bờ xong, đồng thời thường xuyên theo dõi chặt chẽ diễn biến sạt lở. Còn về lâu dài, tiếp tục đề nghị tỉnh hỗ trợ xây dựng khu dân cư sạt lở tại xã Bình Mỹ với quy mô 14,67ha.

Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp tỉnh cho biết, ngày 29/8 đã hoàn thiện hồ sơ báo cáo nghiên cứu khả thi trình sở quản lý chuyên ngành thẩm định.

Hiện nay, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang khẩn trương lấy ý kiến các sở, ban, ngành và địa phương để hoàn thiện công tác thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt dự án. Sau khi được cấp thẩm quyền phê duyệt, Ban Quản lý dự án sẽ khẩn trương lựa chọn các đơn vị thi công, tư vấn có liên quan theo quy định về quản lý đầu tư xây dựng công trình khẩn cấp để sớm khắc phục sự cố, giải quyết hậu quả do thiên tai tại khu vực thị trấn Vĩnh Thạnh Trung và xã Bình Mỹ, ổn định tinh thần và đời sống của người dân hiện sinh sống trong khu vực sạt lở.

Theo đại diện Sở Giao thông vận tải tỉnh An Giang, khi lấp khu vực sạt lở xong sẽ phối hợp các ngành và địa phương khảo sát. Nếu bảo đảm các điều kiện an toàn giao thông, sẽ kiến nghị cấp thẩm quyền cho phép mở rào chắn cho xe lưu thông trở lại.

Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp tỉnh cho biết thêm, tình hình sạt lở đã và đang diễn ra hết sức phức tạp tại khu vực thị trấn Vĩnh Thạnh Trung và xã Bình Mỹ gây nên tổn thất và ảnh hưởng rất lớn đến nhà ở, đời sống của người dân trong khu vực.

Đặc biệt vị trí sạt lở nằm trên tuyến quốc lộ 91 là trục giao thông độc đạo để phát triển kinh tế-xã hội và quốc phòng-an ninh của tỉnh; đồng thời sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến cơ sở hạ tầng, đặc biệt về giao thông và nhà ở, tính mạng của người dân trong khu vực sạt lở.

Dự án đã được Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương hỗ trợ cho địa phương bố trí từ nguồn vốn Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội để thực hiện xử lý khẩn cấp sạt lở bờ sông Hậu đoạn qua xã Vĩnh Thạnh Trung và Bình Mỹ, huyện Châu Phú.

Bài và ảnh: THANH DŨNG