Nhà nước không cam kết chia sẻ rủi ro, không ai muốn làm dự án PPP

Sáng 20/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp phiên thứ 44, cho ý kiến về một số vấn đề của luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP).

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết cơ quan thẩm tra và soạn thảo đã tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp trước để sửa đổi, bổ sung các quy định về cơ chế chia sẻ rủi ro. Theo đó, các ý kiến đều xác định không phải trong mọi trường hợp đều được áp dụng cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nêu rõ dự thảo luật quy định chặt chẽ các điều kiện để chia sẻ rủi ro trong các dự án PPP, gồm: Dự án do cơ quan có thẩm quyền lập; quy hoạch, chính sách, pháp luật có liên quan thay đổi làm doanh thu thực tế thấp hơn doanh thu cam kết tại hợp đồng; đã thực hiện đầy đủ các biện pháp điều chỉnh mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ hoặc điều chỉnh thời hạn hợp đồng PPP nhưng vẫn chưa bảo đảm được mức doanh thu cam kết tại hợp đồng…

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng quy định như vậy là quá chặt, không tạo cơ chế khuyến khích, thu hút nhà đầu tư.

Tổng thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc. Ảnh: Q. Khánh.

Tổng thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc nhận định nhiều quy định của dự thảo Luật này chặt hơn cả Luật đầu tư công, trong khi trách nhiệm của Nhà nước trong việc thanh toán chưa thấy nói tới.

“Nhà nước mà không cam kết thì chẳng ai muốn làm. Làm xong lúc đó mới đi xin thanh toán thì mệt lắm”, ông Phúc nói và kiến nghị cơ quan soạn thảo cần rà soát các quy định của dự thảo luật đảm bảo thông thoáng để có thể thu hút đầu tư.

Trong khi đó, đại diện cơ quan soạn thảo, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh điều kiện chia sẻ rủi ro như dự thảo rất chặt chẽ; mức chia sẻ đã được điều chỉnh so với trước đó.

Trước đây, Chính phủ trình đối với phần giảm doanh thu của doanh nghiệp thì Nhà nước chia sẻ không quá 50%, nhưng phần tăng thu thì doanh nghiệp phải chia sẻ cho Nhà nước không thấp hơn 50%.

Theo ông Dũng, nhiều ý kiến cho rằng như vậy không công bằng nên lần này, dự thảo đã sửa lại theo hướng thống nhất chia sẻ theo tỷ lệ 50/50 kể cả phần doanh thu tăng và giảm.

Bên cạnh đó, phần giảm doanh thu chỉ được Nhà nước chia sẻ khi đảm bảo các điều kiện chặt chẽ, còn đối với phần tăng doanh thu thì bất cứ dự án nào có doanh thu tăng hơn 125% đều phải chia sẻ 50% với Nhà nước.

Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng. Ảnh: Q. Khánh.

Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển lưu ý cần phải bàn kỹ về nội dung này.

“Tôi rất lo nếu làm không cẩn thận. Với dự án 30-40 năm, nếu Nhà nước bù trong suốt thời gian đó thì có khi gấp nhiều lần so với số vốn đầu tư dự án”, ông Hiển lưu ý và đề nghị phải làm kỹ, chặt chẽ điểm này.

Ghi nhận chia sẻ rủi ro là điểm nhấn lớn nhất nhằm thu hút nhà đầu tư, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu ủng hộ cơ chế này. Song, ông kiến nghị quy định mức chia sẻ, trình tự chia sẻ thế nào để thực hiện được và đồng tình với phương án tăng hay giảm doanh thu cũng chia theo tỷ lệ 50/50 để đảm bảo công bằng.

Kết luận, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng tình với cơ chế chia sẻ rủi ro vì đây là phương án cởi mở, thu hút nhà đầu tư; đồng tình chia sẻ rủi ro với điều kiện cụ thể, nhất là khi phần giảm doanh thu là do lỗi của Nhà nước như việc thay đổi chính sách, quy hoạch, ảnh hưởng tới kết quả doanh thu… Tuy nhiên, ông Hiển đề nghị để 2 phương án về mức chia sẻ để Quốc hội tiếp tục thảo luận, quyết định.

Hoài Thu