Nha Trang trong một góc nhìn xưa và nay

29 tản văn trong cuốn sách của chị là 29 bức tranh lung linh sắc màu và đầy chất hiện thực về thành phố biển Nha Trang của hôm qua, hôm nay và được khai thác ở nhiều khía cạnh khác nhau. Nếu trong “Người đàn bà nằm nghiêng” đề cập về núi Cô Tiên, một cảnh đẹp nằm ở phía bắc thành phố gắn liền với những câu chuyện thần tiên xa xưa in đậm trong ký ức của bao người dân nơi đây thì trong tản văn “Đồng Bò”, tác giả mang đến cho người đọc những trang viết đầy cảm xúc về vùng đất vốn là chiến khu xưa mang đầy những dấu tích hào hùng trong những năm kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ của dân tộc. Nếu trong tản văn “Ở Nha Trang sóng tựa như mây” là bức chân dung sống động về biển khi mùa đông đến thì ở “Thung lũng bên bờ biển” là nỗi ưu tư đến nao lòng của con người trước hình ảnh thành phố đang bị cắt xẻ trước xu thế đô thị hóa…

Nha Trang xưa, Nha Trang nay, phong cảnh, địa danh, sự kiện, con người… tất cả bàng bạc, nối tiếp xuất hiện trong các tản văn từ đầu đến cuối cuốn sách. Là người con sinh ra và cả cuộc đời gắn bó với Nha Trang, Ái Duy không chỉ biết nhiều, hiểu nhiều mà gắn bó với thành phố này bằng tình yêu, bằng những kỷ niệm máu thịt qua nhiều thời kỳ khác nhau. Chính vì thế, khi viết về Nha Trang, dù khai thác ở khía cạnh nào, tản văn của chị cũng luôn được “mềm hóa”, được tạo dựng từ cái tôi của tác giả để qua đó diễn đạt, bộc lộ cảm nhận của mình trước từng bức tranh hiện thực. Ở nhiều tác phẩm, tác giả chỉ kể những chuyện đã xảy ra mà mình trải qua, chứng kiến, nhưng khi đọc, ta có thể tiếp nhận bao nhiêu dấu ấn về một TP. Nha Trang thơ mộng, êm đềm và kể cả những biến động… ở vào các thời điểm khác nhau.

Đọc cuốn tản văn mới xuất bản của Ái Duy, ta có cảm giác như mình đang đứng trước nhiều mảnh ghép về Nha Trang - những mảnh ghép rất đa dạng, rất nhiều màu sắc được thể hiện bằng văn học ở nhiều cung bậc mang đậm dấu ấn lịch sử và man mác một dấu tình riêng. Có những điều, những việc rất nhỏ nhưng dưới ngòi bút của Ái Duy đã trở thành một tản văn khá hay nói về Nha Trang như: “Cà phê đàn bà”, “Cây bàng trước ngõ”, “Từ một thảo am”, “Check in ở bồn nước”…

Đã từng ra mắt bạn đọc nhiều tác phẩm, trong đó có truyện dài, truyện ngắn; riêng về tản văn, đây là cuốn thứ 2 của Ái Duy, sau cuốn “Thương nhau hai tiếng cố nhân” (Nhà Xuất bản Trẻ, 2017). Thành công của cuốn sách cũng là thành công mà Ái Duy thực hiện được đối với mảnh đất Nha Trang, như lời tâm sự chị in ở đầu cuốn sách: “…Yêu người tôi chưa từng nói ra lời yêu, nhưng người đã yêu lại tôi hơn rất nhiều những gì tôi có thể thổ lộ. Nên chi, tình yêu của mỗi người đối với mảnh đất quê hương nơi mình sinh sống cũng vậy. Cuốn sách mỏng này như lời tỏ tình muộn màng gửi tới một Nha Trang mộng mị, nơi con sóng tràn bờ cũng tựa như mây”.

HOÀNG ANH