Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày truyền thống Tòa án nhân dân (13-9): Giữ vững cán cân công lý

Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư” và phương châm hành động xuyên suốt “Trách nhiệm, kỷ cương, chất lượng, vì công lý”, những năm qua, Tòa án nhân dân (TAND) hai cấp của tỉnh Thái Nguyên luôn nỗ lực vượt khó, nêu cao tinh thần trách nhiệm, giữ vững “cán cân công lý”, hoàn thành tốt chỉ tiêu nghiệp vụ trên tất cả các mặt công tác.

Một phiên tòa trực tuyến của TAND tỉnh.

Ngày 13/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 33C thiết lập các Tòa án quân sự, đánh dấu sự ra đời của ngành Tòa án Việt Nam. Ngày 26/9/1945, Tòa án Quân sự Thái Nguyên được thành lập với nhiệm vụ là xét xử các vụ án trên địa bàn tỉnh và 10 tỉnh miền núi phía Bắc. Tháng 6-1946, Tòa án đệ nhị cấp Thái Nguyên được thành lập.

Theo thời gian và yêu cầu nhiệm vụ, hệ thống tòa án hai cấp của tỉnh dần được hoàn thiện về cơ cấu tổ chức và nhân lực. Đến nay, sau 78 năm xây dựng và phát triển, đội ngũ cán bộ, công chức TAND hai cấp tỉnh Thái Nguyên đã có sự trưởng thành, lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng; có trình độ, năng lực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Với mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt là nâng cao chất lượng xét xử, thời gian qua, TAND hai cấp của tỉnh đã tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành; cán bộ, công chức, thẩm phán, thư ký nêu cao tinh thần trách nhiệm trong thực thi công vụ, nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Các đơn vị chú trọng công tác tổ chức, từng bước nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa, chất lượng hoạt động của hội thẩm nhân dân; phối hợp chặt chẽ với cơ quan tiến hành tố tụng bảo đảm việc khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Công tác đổi mới tổ chức phiên tòa theo tinh thần cải cách tư pháp được quan tâm theo hướng bảo đảm tốt nguyên tắc tranh tụng. Trong quá trình xét xử, hội đồng xét xử bảo đảm độc lập và chỉ tuân theo pháp luật. Nhờ vậy, chất lượng xét xử, giải quyết các vụ việc không ngừng được nâng cao.

Trong 11 tháng (từ tháng 10-2022 đến hết tháng 8-2023), TAND hai cấp trong tỉnh thụ lý tổng số 6.684 vụ việc; đã giải quyết 5.468 vụ việc, đạt tỷ lệ 82%, tăng 3% so với cùng kỳ 2022 (năm 2022, số thụ lý tăng 1.250 vụ việc; số giải quyết tăng 1.196 vụ việc).

Bên cạnh đó, TAND hai cấp đã tổ chức được 46 phiên tòa xét xử trực tuyến; tổ chức phiên tòa số hóa 134 vụ; tổ chức 218 phiên tòa rút kinh nghiệm theo tinh thần cải cách tư pháp.

Các đơn vị đã tổ chức xét xử lưu động 95 vụ án hình sự, 92 vụ án điểm và 20 vụ án rút gọn.

Cùng với đó, việc thực hiện Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa cũng đạt được nhiều kết quả khả quan. Trong kỳ, TAND hai cấp trong tỉnh nhận 4.457 đơn khởi kiện, số đơn đề nghị hòa giải, đối thoại tại tòa án là 1.214 đơn, chiếm 27,2%. Kết quả đã hòa giải, đối thoại thành 518 vụ đạt 42,7%.

Trước tình hình các vụ việc dân sự, hành chính ngày càng tăng, tính chất ngày càng phức tạp, lãnh đạo TAND tỉnh đã tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, đề ra các giải pháp nhằm thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ công tác, trong đó tập trung chỉ đạo các đơn vị đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án còn tồn đọng kéo dài, các vụ án đang tạm đình chỉ để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự.

Qua đó, kết quả giải quyết, xét xử các vụ án dân sự, hành chính được nâng cao cả về chất lượng và số lượng (đến nay, tỷ lệ giải quyết các vụ án đã đạt trên 71%, tăng 4,6% so với cùng kỳ).

Cùng với việc nâng cao kỷ luật, kỷ cương, chất lượng và trách nhiệm của người cán bộ tòa án, thời gian qua, TAND hai cấp trong tỉnh cũng đặc biệt chú trọng đến công tác cải cách hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số.

Hiện nay, TAND tỉnh đang sử dụng Cổng dịch vụ công, Trang thông tin điện tử của TAND tối cao để thực hiện các nhiệm vụ: Quản lý văn bản và điều hành; quản lý công tác tổ chức, cán bộ; giám sát hoạt động TAND; công khai các bản án, quyết định; quản lý và thống kê các loại án; trợ lý ảo TAND…

Trong năm 2023, TAND hai cấp đã thực hiện đăng tải công bố trên 3.400 bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật lên Trang thông tin điện tử công bố bản án, quyết định của tòa án.

Mặc dù còn nhiều khó khăn như số lượng biên chế không tăng, khối lượng công việc ngày càng lớn, tính chất ngày càng phức tạp, nhưng với quyết tâm, nỗ lực của tập thể, trách nhiệm của từng cá nhân, TAND hai cấp trong tỉnh vẫn luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.

Có được kết quả đó là nhờ có sự quan tâm, chỉ đạo của Tỉnh ủy, TAND tối cao, HĐND tỉnh, sự phối hợp của các cấp chính quyền và nhân dân. Từ đó, hoạt động của TAND đã góp phần quan trọng vào việc giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; tạo môi trường ổn định, thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.