Nhật Bản bắt đầu xả nước thải ở nhà máy điện hạt nhân Fukushima ra biển

Thủ tướng Fumio Kishida cho biết các nhà chức trách sẽ tiếp tục công bố diễn biến vào ngày 24-8 “nếu họ không gặp trở ngại nào”. Quyết định được đưa ra sau khi chính phủ Nhật tổ chức cuộc họp nội các để thảo luận về vấn đề này.

Trận động đất và sóng thần tàn khốc năm 2011 ở Nhật Bản đã khiến nhà máy điện hạt nhân Fukushima bị hư hỏng, dẫn đến nước nhiễm chất phóng xạ cao. Kể từ đó, nước mới được bơm vào để làm mát mảnh vụn nhiên liệu trong các lò phản ứng, trong khi nước ngầm và nước mưa rò rỉ vào, tạo ra nhiều nước thải phóng xạ hơn.

Toàn bộ lượng nước thải này cho đến nay đã được xử lý và lưu giữ trong các bể chứa lớn. Nhưng không gian đang cạn kiệt và các nhà chức trách nói rằng họ cần phải loại bỏ lượng nước này để ngừng hoạt động nhà máy một cách an toàn – do đó kế hoạch thải nước nhiễm xạ đã được xử lý ra đại dương đã gây tranh cãi ngay từ đầu.

Vào tháng 7, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) của Liên hợp quốc đã kết luận rằng kế hoạch của Nhật Bản phù hợp với các tiêu chuẩn an toàn quốc tế và sẽ có “tác động phóng xạ không đáng kể đến con người và môi trường” – cơ quan này đã nhắc lại điều này vào hôm 22-8 sau thông báo của chính phủ, cho biết kế hoạch đã trải qua hai năm “xem xét chi tiết.”

Nhưng điều đó không làm yên lòng nhiều nước láng giềng của Nhật Bản, khi các quan chức từ Trung Quốc và các quốc đảo Thái Bình Dương lên tiếng cảnh báo và phản đối kế hoạch này.

Nhà máy điện hạt nhân Fukushima

Người dân Hàn Quốc cũng đã tổ chức nhiều cuộc biểu tình trên đường phố phản đối việc này, mặc dù các nhà lãnh đạo nước này đã bày tỏ sự ủng hộ đối với Nhật Bản.

Trong khi đó, cộng đồng ngư dân ở Nhật Bản và Hàn Quốc lo ngại việc xả nước thải có thể chấm dứt sinh kế của họ – khi người tiêu dùng trong khu vực bắt đầu kiêng hải sản từ Nhật Bản và các vùng biển lân cận, và một số chính phủ thậm chí còn cấm thực phẩm nhập khẩu từ các vùng của Nhật Bản, trong đó có Fukushima.

Hôm 21-8, Kishida đã gặp chủ tịch một cơ quan toàn quốc đại diện cho ngư dân, người này nói với thủ tướng rằng nhóm hiểu rõ hơn về việc xả nước thải – nhưng họ “vẫn phản đối” kế hoạch tiếp theo.

Theo công ty điện lực nhà nước Tokyo Electric Power Company (TEPCO), mặc dù nước thải phóng xạ có chứa một số nguyên tố nguy hiểm nhưng phần lớn trong số này có thể được loại bỏ thông qua các quy trình xử lý khác nhau.

Vấn đề thực sự là một đồng vị hydro gọi là tritium phóng xạ, không thể lấy đi được. Hiện tại chưa có công nghệ nào có thể làm được điều đó.

Các nhà chức trách cho biết nước thải Fukushima sẽ bị pha loãng ở mức độ cao và thải ra từ từ trong nhiều thập kỷ - nghĩa là nồng độ triti thải ra sẽ rất thấp và đáp ứng các quy định quốc tế.

Nhiều quốc gia khác, bao gồm cả Hoa Kỳ, thường xuyên xả thải nước đã qua xử lý có chứa một lượng nhỏ tritium từ các nhà máy hạt nhân của họ.

TEPCO, chính phủ Nhật Bản và IAEA cũng cho rằng tritium xuất hiện tự nhiên trong môi trường, kể cả trong nước mưa và nước máy, do đó việc xả nước thải phải an toàn.

Nhưng các chuyên gia có ý kiến khác nhau về rủi ro mà điều này đặt ra. Hầu hết các cơ quan quốc gia đều đồng ý rằng một lượng nhỏ triti không quá có hại nhưng có thể nguy hiểm nếu tiêu thụ với số lượng lớn.

Một số nhà khoa học lo ngại rằng việc pha loãng nước thải có thể gây hại cho sinh vật biển, với các chất ô nhiễm có thể tích tụ trong hệ sinh thái. Một chuyên gia, người đã giúp các quốc đảo Thái Bình Dương xem xét và đánh giá kế hoạch xả nước thải, nói với CNN rằng quyết định này là “không đúng đắn” và quá sớm.

Anh Duy