Nhật ký phóng viên: Tinh thần 'Tôi có ý kiến…'

…7h45

Hôm nay, trời Hàm Tân nắng tươi khiến hàng cọ trên con đường trước UBND huyện có màu xanh lạ mượt như nhung. Cứ như gợi nhớ ký ức, bởi vùng đất này gắn liền với loài cây có dáng hình tương tự - cây lá buông.

Dù là vùng thuần nông nghiệp nhưng lại thiếu nước nên cây lá buông bỗng trở thành biểu tượng trong suy nghĩ của nhiều người về Hàm Tân, dù dân nơi này trồng tất tật những loài cây khác, ngay cả cây rừng. Cũng vì đất rộng, không nước, người thưa nên chăn nuôi được lựa chọn và theo thời gian, từ thế mạnh cho mưu sinh, cho phát triển này đã thành nỗi lo kéo dài của vùng đất. Ô nhiễm mùi từ chính những hộ nuôi heo chỉ vài con ban đầu, giờ đã tăng lên vài chục con; từ các trang trại chăn nuôi chưa chuẩn trong xử lý chất thải trên một số xã của huyện. Đã vậy, ở vùng giáp ranh thuộc địa phận Tân Đức, Nhà máy cồn Tùng Lâm nằm trên địa bàn tỉnh Đồng Nai hơn 20 năm nay cứ lén lút xả thải xuống dòng sông Giêng, lâu lâu cá lại chết trắng sông rồi nguồn nước ô nhiễm. Và nguy hiểm hơn, nước con sông này đi qua một số xã của huyện Hàm Tân trước khi được tích vào hồ chứa nước Sông Dinh 3. Và cũng chừng ấy thời gian, ngành chức năng 2 tỉnh đã phối hợp, đã đưa trinh sát mật phục để bắt tại trận. Nhưng thực tế không dễ…

Hàng cọ trên con đường trước UBND huyện (ảnh N. Lân)

Cây lá buông ở Hàm Tân (ảnh N. Lân)

Thế nên, lúc này, khi buổi đối thoại giữa lãnh đạo tỉnh với nhân dân Hàm Tân chưa diễn ra, những người mà tôi tình cờ gặp khi đứng bên ngoài hành lang hội trường lớn của huyện toàn bức xúc chuyện môi trường bị ô nhiễm. Đâu phải đến bây giờ mới được kiến nghị. Một năm, có biết bao nhiêu cuộc tiếp xúc cử tri của Đại biểu HĐND tỉnh, Đại biểu Quốc hội đều khắp các xã. Nhiều kiến nghị về bao vấn đề cho phát triển kinh tế, xã hội đã và đang được giải quyết như cung cấp nước sạch, xây dựng đường sá... Báo cáo tổng hợp các nội dung trả lời của các sở, ngành chức năng đối với các kiến nghị, đề xuất của nhân dân huyện Hàm Tân gửi đại diện cử tri và nhân dân đến dự buổi đối thoại có phân chia những vấn đề đã giải quyết, chưa giải quyết. Và bao vấn đề khác nảy sinh cần đề đạt nữa nên buổi đối thoại hôm nay đặc biệt, vì có Bí thư Tỉnh ủy và cả Chủ tịch UBND tỉnh. Cuộc đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền cấp tỉnh theo Quyết định số 218-QĐ/TW ngày 12/12/2013 của Ban Chấp hành Trung ương này, không ít người nói với tôi rằng là lần đầu với họ. Thế nên, sự háo hức ấy thể hiện trên nét mặt từng người.

Trang trại chăn nuôi ô nhiễm (ảnh N. Lân)

Nhà máy cồn Tùng Lâm nằm trên địa bàn tỉnh Đồng Nai (ảnh: N. Lân)

Cá sông Giêng chết do ô nhiễm nguồn nước. Ảnh: N. Lân

8h30…

Hội trường lớn của huyện rộng chừng ấy đã kín người. Nhiều cánh tay đã giơ cao. Có lúc, có người còn thấy chưa chắc lắm đã đứng lên để được mời. Ai cũng muốn mình được phát biểu. Hầu như không có khoảng lặng nào. Rồi bao vấn đề từ chung ở xã, huyện cho đến riêng từng hộ cũng được ghi nhận, dù đầu giờ Ủy viên Dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Hoài Anh gợi ý đại diện cử tri và người dân tập trung vào 3 nội dung vốn đang nổi lên trên địa bàn Hàm Tân. Đó là vấn đề bảo vệ môi trường rồi quản lý quy hoạch khoáng sản, quản lý xây dựng và đảm bảo an ninh trật tự, phòng chống tội phạm.

Một số cử tri nữ đã luống tuổi, ngồi ở cuối hội trường xì xào rằng cứ trình bày những gì mà thấy không ổn, ảnh hưởng cuộc sống nơi mình ở. Chứ biết bao giờ có cuộc gặp cả Bí thư tỉnh và Chủ tịch tỉnh như hôm nay. Sự nhất trí ấy dâng cao, khi trong phần điều hành cuộc đối thoại, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đoàn Anh Dũng đánh giá cao những ý kiến, những tâm tư nguyện vọng chính đáng xuất phát từ thực tiễn cuộc sống của bà con và cho biết, sẽ chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan tiếp tục giải quyết thấu đáo, đảm bảo quyền lợi chính đáng của bà con nhân dân, trong đó ưu tiên đối với kiến nghị đầu tư những công trình, dự án bức xúc liên quan đến đời sống...

Quang cảnh hội nghị đối thoại giữa Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh với nhân dân huyện Hàm Tân (ảnh N. Lân)

Ông Nguyễn Hoài Anh - Ủy viên dự khuyết BCHTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh phát biểu tại buổi đối thoại (ảnh: N. Lân)

Ông Đoàn Anh Dũng Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh phát biểu tại buổi đối thoại (ảnh: N. Lân)

9h30…

Giải lao. Từng nhóm cử tri túm tụm bàn bạc. Tôi tìm được cử tri Phan Văn Tám, xã Tân Phúc để phỏng vấn cho clip về tình hình ô nhiễm liên quan đến hồ Sông Dinh 3. Sau khi lựa được chỗ đứng phù hợp để lên hình cho đẹp thì cũng đồng thời thấy những người khác tìm tới đứng xung quanh. Cứ ngỡ, họ thấy máy quay hình… rồi tò mò thôi. Nhưng không, khi anh Tám vừa kết thúc, mấy người dân nhấp nhỏm và 1 người đi tới, xin cho nói. Và cứ sợ tôi từ chối, người đàn ông khoảng gần 60 tuổi cầm lấy micro luôn, nói rất trơn tru chuyện ở xóm mình ở bị mấy trại heo bao vây và xã Tân Thắng chưa giải quyết tới nơi khiến người dân sống trong khổ sở vì mùi. Chưa hết, một chú cũng gần 70 tuổi cũng muốn xin nói… Bất ngờ, vì sau nhiều năm trong nghề, để thuyết phục người dân lên hình nói về ý kiến nào đó cho sự đúng sai, phù hợp hay chưa phù hợp, tôi phải năn nỉ, phân tích… Nói chung phải trấn an các kiểu, vì họ ngại đủ thứ, bởi sợ rồi lo ngại trù dập, lo bị xa lánh… Đẩy đuổi từ chối, có khi đưa ra lý do không cải thiện được là ba mẹ sinh ra xấu trai, xấu gái nên không muốn lên hình. Thế nhưng, trong tình huống này thì đúng là không ngờ! Có một tinh thần bất chấp ảnh hưởng lợi ích riêng, để vì cái chung!

Cử tri xã Tân Đức có ý kiến về môi trường. Ảnh: N. Lân.

Cử tri xã Tân Phúc búc xúc nhiều vấn đề về môi trường, y tế... (ảnh: N. Lân)

11h…

Tinh thần ấy đặt trong bối cảnh như Chủ tịch UBND tỉnh cho rằng, huyện Hàm Tân trong thời gian tới sẽ có nhiều cơ hội, tiềm năng để phát triển, nhiều dự án, công trình trọng điểm đang được triển khai đầu tư, khi hoàn thành sẽ thu hút nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư đến đầu tư, tạo cơ hội giải quyết việc làm cho lao động địa phương, đóng góp rất lớn đối với sự phát triển của tỉnh và huyện. Chủ tịch UBND tỉnh mong muốn cán bộ, đảng viên, nhân dân huyện đồng thuận với các chủ trương của tỉnh để các dự án, công trình được triển khai thuận lợi, sớm đi vào hoạt động.

Lãnh đạo tỉnh lắng nghe kiến nghị của cử tri huyện Hàm Tân trong buổi đối thoại. Ảnh: N. Lân.

Còn Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hoài Anh nói thêm: “Tôi ví dụ là 3 khu công nghiệp trên địa bàn của huyện Hàm Tân thì hiện nay chúng ta đang thực hiện những bước đầu tiên. Riêng KCN Tân Đức đang thực hiện việc thu hồi đất bồi thường hỗ trợ tái định cư. Khu công nghiệp Sơn Mỹ 1 thì cũng đã khởi công và đang trong quá trình thu hồi đất để giao cho nhà đầu tư làm hạ tầng. Sắp tới, Khu công nghiệp Sơn Mỹ 2 nữa, đây là dự án lớn bao gồm có nhà máy điện khí LNG Sơn Mỹ 1, nhà máy điện khí LNG Sơn Mỹ 2, các kho lưu trữ khí LNG, cảng nhập khí. Khả năng trong tương lai, nếu được Quốc hội, Chính phủ và các bộ ngành Trung ương ủng hộ thì cũng có thể có thêm cảng tổng hợp”.

Bí thư cũng nhấn mạnh rằng, đây là câu chuyện ở tương lai nhưng cũng thấy rằng triển vọng cho Hàm Tân trong thời gian tới rất lớn, rất sôi động. Thêm nữa, vị trí địa lý Hàm Tân quá thuận lợi, khi tiếp cận với QL 1A, QL 55, rồi tuyến đường bộ cao tốc, tuyến đường sắt tốc độ cao, gần với sân bay Long Thành và cũng gần trung tâm Phan Thiết, sân bay Phan Thiết nên cơ hội điều kiện phát triển Hàm Tân sẽ rất tốt.

Tiếng vỗ tay kéo dài. Tôi cảm nhận rằng qua những thông tin về một Hàm Tân trong tương lai không xa từ lãnh đạo tỉnh, giúp đại diện cử tri và người dân tham gia buổi đối thoại ý thức được nơi mình đang sống dần chuyển sang công nghiệp. Và trong hành trình ấy, rất cần ý kiến, sự đồng lòng, ủng hộ cũng như chung sức của người dân Hàm Tân để những chủ trương của Đảng, quyết sách của Nhà nước đi vào cuộc sống có hiệu quả.

BÍCH NGHỊ - ẢNH N. LÂN