Nhẹ nhàng như áng mây trôi

Chị Trần Thị Thu Hà (người mặc váy hồng) chụp hình lưu niệm với các đồng nghiệp Báo Xây dựng hồi tháng 7/2023.

Ngày tôi chân ướt, chân ráo được về làm việc ở Báo Xây dựng, trong dịp đi công tác ở Cần Thơ, tôi được chị Mai Thanh giới thiệu với chị Hà. Sau bữa cơm vội ở TP.HCM, ba chị em lên đường giữa cái nắng chói chang của trưa hè vội vã. Tôi lo lắng khi biết mình được giao nhiệm vụ lái xe chở nguyên Phó tổng biên tập của cơ quan báo mà mình mới vào làm việc. Nhưng khi bắt gặp ánh mắt trìu mến với phong thái điềm đạm, sự hỏi han ân cần của chị đã khiến tôi cảm phục và câu chuyện giữa ba chị em trở nên ấm áp, thân tình như trong gia đình. Chuyện đời, chuyện nghề mà chị Hà chia sẻ một lần nữa đã khiến tôi chuyển từ bất ngờ sang thán phục và ngưỡng mộ.

Khi nói về cách sống và phương pháp lãnh đạo, mỗi người đều có tư duy và cách sống khác nhau, từ đó tạo nên tính cách, thái độ của người ấy trong công việc. Theo chị, thái độ trong giao tiếp phụ thuộc vào từng sự việc, từng hoàn cảnh cụ thể. Nếu chỉ vì cảm tính sẽ có những quyết định mà không còn cơ hội để sửa chữa hay làm lại. Chị Hà tâm sự, trước đây chị rất nguyên tắc với phóng viên, từ chuyên môn đến tác phong làm việc. Nhiều lúc chị tự hỏi: Mình có quá khắt khe với cấp dưới không? Nhưng rồi chị tự trả lời, đó là quyết định đúng, chỉ như vậy mới giúp nhiều người trở thành phóng viên giỏi. Chị bảo, từ khi trở thành lãnh đạo, nhiều lúc chị cảm thấy mình “lẻ loi” giữa đám đông và chị đã chấp nhận nó, bởi lẽ lãnh đạo một tập thể chị không thể vì bất kỳ một cá nhân nào để làm ảnh hưởng đến sự phát triển chung của tòa soạn. Có hiểm lầm, so sánh, hoặc thậm chí là oán hận, nhưng giá trị cốt lõi chính là chị đang ngầm giúp đỡ nhân viên của mình. Từ sự rèn luyện ấy mà kết quả sau 15 năm “một cô phóng viên dễ thương ngày ấy, nay đã trở thành cán bộ quản lý của một văn phòng đại diện” - chị Hà khẳng định với niềm vui, tự hào. Chị chia sẻ: Ở cương vị lãnh đạo, ngoài “cái đầu lạnh”, thì trái tim luôn phải nóng mới thu phục được người tâm huyết, đây cũng là phép thử để rèn nhân cách của một phóng viên gắn bó với nghề.

Như một hoài niệm, chị kể cho tôi nghe về kỷ niệm những năm tháng chị làm phóng viên ở Tây Nguyên. Những cánh rừng cà phê bạt ngàn, trập trùng hoa bướm. Theo lời kể của chị tháng Ba của miền quê Đắk Lắk, thấp thoáng trong hương rừng cùng những gian khó nữ phóng viên trẻ, xinh đẹp được đồng bào Tây Nguyên yêu quý dần hiện ra trong hành trình chị em chúng tôi đi…

Điều mà tôi tâm đắc nữa là nhân sinh quan của chị rất giản đơn và dung dị. Chị chia sẻ: “Cuộc sống có nhiều điều thú vị, nhưng để cho nó có vị thì chính mình phải điều vị nó các em ạ”. Theo quan điểm của chị Hà, việc gì càng khó, càng phải nỗ lực làm cho nó đơn giản và chuyện nào đã đơn giản rồi thì hãy làm cho nó đơn giản hơn nữa. “Chỉ như vậy, mình sống mới vô tư và một mai có chuyển sang giai đoạn khác cũng nhẹ nhàng như một áng mây trôi các em ạ”.

Quan điểm của chị đã làm tôi lắng đọng và nâng niu như một bài học có giá trị sâu sắc của một bậc thầy, không chỉ đối với nghề, mà cả với thái độ sống tích cực “truyền năng lượng tích cực” cho nhau. Trong lần gặp lại chị gần đây, vẫn ánh mắt trìu mến, nụ cười lạc quan và thái độ ân cần hỏi thăm, với cái xiết tay truyền năng lượng: “Cố gắng làm việc thật tốt em nhé”.

Ngày hôm qua thôi, hay tin chị đang trên giường bệnh, tôi chưa kịp về thăm thì đã nhận hung tin, chị đã đi xa! Chị Hà ơi! Chị lặng lẽ đi về chốn hư không trong vòng tay của người thân, trong tình thương yêu, quý trọng của đồng nghiệp, trong sự tiếc nuối của mọi người xung quanh.

Những dòng chữ này không thể diễn tả hết tình cảm mà chị dành cho mọi người, trong đó có một phần rất nhỏ chị dành cho em. Từ sâu thẳm trái tim, trong sự nghẹn ngào, tiếc thương vô hạn; xin gửi theo ngàn mây tiễn biệt chị, người đồng nghiệp kính quý đã hóa thân về cõi vĩnh hằng “nhẹ nhàng như áng mây trôi”, như nhân sinh quan của chị.

Không còn nghe tiếng cười vang của Hà nữa rồi! “Đột ngột”, “bất ngờ”, “sốc”, “không tin được”…, đó là những gì bạn bè thốt lên khi hay tin Thu Hà ra đi. Đúng là quá đột ngột, không thể tin được Thu Hà đã rời xa gia đình, bạn bè để đi đâu đó thật xa. Hà đi vội vàng quá, gần như không kịp từ biệt ai, ngoài người thân trong gia đình. Bạn bè dù không gặp, nhưng vẫn theo dõi thông tin về nhau qua facebook, và mới đây thôi, Hà vẫn giao lưu với bạn bè. Con người vui vẻ, sảng khoái đó không ở yên được nếu như không “kêu” lên một tiếng để biết có mặt Hà đây. Những dòng rất ngắn của Hà trên trang riêng cũng chỉ với mục đích “say hi” với “bà con xóm giềng” mỗi ngày. Cái tính Hà là thế. Nhưng Hà đã im lặng, mãi mãi không còn lên tiếng nữa. Trước khi giã biệt cuộc đời, Hà chỉ viết những dòng như bất chợt, như nuối tiếc: “Nhớ mọi người”, “nhớ”, “kỷ niệm một thời thanh xuân”, “ước gì”… Bây giờ ngẫm lại mới hiểu rằng, Hà biết được mình bị bệnh hiểm nghèo sắp phải ra đi. Và thương, nhớ từng gương mặt bạn bè, từng nơi in dấu những kỷ niệm, có cả cuộc tình… Những dòng trạng thái đó của Hà gợi nhớ câu trong “Câu chuyện dòng sông” của Hermann Hesse: “Dù bị đau đớn quằn quại, tôi vẫn tha thiết yêu thương trần gian điên dại này”. Và tôi cũng nhớ Hà! Đó là hơn 10 năm trước, nhà báo Trần Thị Thu Hà - Trưởng đại diện Văn phòng Báo Xây dựng ở TP.HCM gọi điện hẹn gặp, mời tôi làm Thư ký tòa soạn cho Tạp chí Nhà và Đất, một ấn phẩm của Báo Xây dựng. Làm việc với Thu Hà, thấy một con người của công việc, say mê, dữ dội, hết mình với nghề nghiệp. Phóng viên của Hà bị “quát” suốt ngày, nhưng học nghề được nhiều. Ai cũng biết, “bà chị tính nóng hay quát, nhưng rất thương em út”. Ở trong tòa soạn, giọng Hà cứ “oang oang”, hết việc này đến việc khác, điện thoại cuộc này đến cuộc nọ. Hợp tác với Hà, một người đầy năng lượng, hào sảng, thẳng thắn, rất thú vị. Chúng tôi làm việc với nhau được mấy năm, phải nói là vui như Tết. Thu Hà sống với nghề tử tế cho đến khi về hưu. Hà chọn cho mình cách sống đẹp, yêu đời, hồn nhiên, đi đây, đi đó chia sẻ niềm vui nỗi buồn với bạn bè. Đó là cách sống thông minh, không phải ai cũng có thể làm được. Nhưng rồi, Hà dừng cuộc chơi nhân thế sớm quá, sớm đến mức “không thể tin được”. Dù không tin thì “tin buồn” cũng đến, thật rồi. Hà ra đi dứt khoát, không dùng dằng lôi thôi như cái tính của Hà. Thôi thì người đã ra đi. Trong một dòng trạng thái mới nhất, Hà viết: “Những hình ảnh này sẽ còn lưu lại trên không gian mạng”. Không chỉ thế đâu Hà, mà trong lòng bạn bè luôn có một hình ảnh Thu Hà dễ gần và vui tươi. Chỉ có điều, từ nay không còn nghe tiếng cười vang của Hà nữa rồi! Lê Thanh Phong

Người chị tôi rất quý! Tôi đã dành cả buổi sáng hôm nay để ngắm đi ngắm lại các bức ảnh của chị trên Facebook, để cảm nhận rằng chị vẫn ở đó, mỉm cười, cất vang chất giọng rất đặc trưng, để trò chuyện và khuyên răn tôi mỗi dịp gặp! Vậy là điều mong ước được gặp chị, một nhà báo rất đặc biệt và là một số ít tôi vẫn giữ quan hệ rất gần gũi sau nhiều năm làm việc, lần cuối đã không thành hiện thực! Tôi được nghe về chị rất nhiều khi đang làm việc tại thị trường Hà Nội. Năm 2014, một nhà báo - đối tác, đồng thời là người chị tôi rất quý, đã nhắc về chị rất nhiều trong khi hai chị em tán ngẫu với sự nể trọng. Khi quay về làm việc tại thị trường TP.HCM, chị ấy đã ưu ái giới thiệu tôi với chị. Ấn tượng của tôi về chị trong lần đầu tiếp xúc thật sự không khác gì với lời kể: Một người hết lòng vì công việc, nhiệt tình cùng bạn bè - đàn em, chân thành và thẳng thắn. Với chị, mọi sự rào đón xã giao được gỡ bỏ. Chúng tôi duy trì mối quan hệ thân thiết nhiều năm sau đó, kể cả khi chị nghỉ hưu. Đôi lúc, chúng tôi gặp nhau không vì công việc mà vì tình thân. Chị với tôi giống một người chị và điều tôi nể, quý ở chị, chính là sự thẳng thắn góp ý, không câu nệ khi thấy những việc bất hợp lý trong công việc cũng như cuộc sống. Vậy là chị đã thực sự ra đi, tôi bàng hoàng cứ tưởng rằng chị vẫn đâu đó ngày hôm qua, nhớ hôm ghé nhà chị, được chị chuẩn bị những món ăn ngon lành, nhớ những chia sẻ đầy năng lượng của chị về kế hoạch nghỉ hưu, về những chuyến thăm các nơi, về những trải nghiệm đã qua với bạn bè, người yêu, đồng nghiệp… Điều tôi cảm thấy được an ủi nhất trong lúc này chính là chị đi rất nhẹ nhàng và trong sự minh mẫn. Tôi tin rằng chị sẽ về với cõi lành bởi chị đã sống một cuộc sống trọn vẹn, nhiệt thành và chân chính. Huỳnh Thùy Linh

Yphong