Những cánh rừng hồi sinh sau bão lũ

Khẩn trương thu dọn cây gãy, đổ

Bão số 3 đã gây thiệt hại khoảng 37 nghìn ha rừng trồng, hàng trăm ha rừng tự nhiên và hàng triệu cây giống tại các vườn ươm, giá trị thiệt hại ước khoảng 2,2 nghìn tỷ đồng. Nhiều khu rừng bị bão xóa sổ, trong đó các huyện: Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế bị thiệt hại nặng nhất. Theo cơ quan chức năng, thời tiết đang bước vào mùa hanh khô, rất thuận lợi để các chủ rừng đẩy nhanh tiến độ thu hoạch cây gãy, đổ, dọn dẹp thực bì, khôi phục sản xuất.

Người dân xã Nam Dương (Lục Ngạn) thu dọn cây bạch đàn bị gãy, đổ.

Tại huyện Lục Ngạn những ngày này, trên các khu rừng trồng bị thiệt hại bởi bão, không khí lao động diễn ra khẩn trương, tiếng cưa, máy xúc dọn đường lâm nghiệp vang khắp nơi. Hộ ông Nguyễn Văn Mười ở xã Nam Dương bị thiệt hại khoảng 50 ha rừng bạch đàn, chủ yếu cây từ 2 đến 3 năm tuổi. Hiện gia đình đang thuê máy sửa chữa đường vận chuyển lâm sản và hơn 10 nhân công khai thác, tận thu cây gãy, đổ, dọn dẹp thực bì để tổ chức chăm sóc chồi cho chu kỳ tiếp theo. Đối với những cây bị nghiêng, còn khả năng phát triển được chằng chéo, dựng lại.

Theo ông Mười, nhiều cánh rừng hiện không còn đường lên do bị sạt trượt, hỏng hóc, cây gãy chặn lối đi. Trong khi đó, giá thu mua gỗ nguyên liệu giảm mạnh do chất lượng gỗ chưa đạt tiêu chuẩn, cộng thêm là tình trạng quá tải của xưởng chế biến gỗ do một số cơ sở bị thiệt hại về nhà xưởng, máy móc chưa thể vận hành. Ngoài ra, chi phí thuê nhân công thu dọn, khai thác cao (khoảng 400 - 500 nghìn đồng/người/ngày), trong khi giá gỗ tận thu thấp (nếu như trước bão người dân bán được từ 1 - 1,1 triệu đồng/tấn thì giờ gỗ tận thu chỉ được 500-700 nghìn đồng/tấn). “Rừng càng xa, đường khó đi thì chi phí nhân công, vận chuyển càng lớn, số tiền thu được từ khai thác gỗ bị gãy đổ không đủ chi phí nhưng chúng tôi vẫn phải nhanh chóng khai thác để kịp cho chu kỳ chồi mới”, ông Mười nói.

Bão số 3 đã khiến 4,5 ha keo 5 năm tuổi của gia đình ông Nguyễn Bá Họa ở xã Bồng Am (Sơn Động) bị gãy đổ gần hết. Theo ông Họa, nếu không có trận bão này chỉ năm sau gia đình sẽ có khoản thu hơn 600 triệu đồng. “Trông mong mãi đến ngày thu hoạch giờ ngậm ngùi bán cây gãy được 40 triệu đồng, không đủ chi phí thuê nhân công dọn dẹp mặt bằng để trồng lại”, ông Họa rầu rĩ cho biết.

Tập trung chuẩn bị cho vụ mới

Thống kê của Chi cục Kiểm lâm Bắc Giang, đến nay, tổng diện tích rừng đã khắc phục sau bão đạt gần 4,8 nghìn ha. Trong đó, khai thác tận thu gỗ và lâm sản gần 1,4 nghìn ha; diện tích phục hồi hơn 3,4 nghìn ha.

Các vườn ươm cũng khẩn trương sửa chữa hạng mục bị hư hỏng, tiêu độc khử trùng, thực hiện biện pháp kỹ thuật như: Khơi rãnh thoát nước, phun thuốc phòng, chống nấm bệnh. Đồng thời nhanh chóng sản xuất cây giống bảo đảm chất lượng, số lượng cung cấp cho công tác trồng rừng tập trung, trồng cây phân tán vụ tới.

Theo thống kê của Chi cục Kiểm lâm Bắc Giang, đến nay, tổng diện tích rừng đã khắc phục sau bão đạt gần 4,8 nghìn ha. Trong đó khai thác tận thu gỗ và lâm sản gần 1,4 nghìn ha; diện tích phục hồi hơn 3,4 nghìn ha.

Về vấn đề khôi phục sản xuất, ông Nguyễn Văn Hậu, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Bắc Giang cho biết: “Đối với diện tích rừng bị thiệt hại nhẹ, số cây còn lại đủ tiêu chí thành rừng thì chỉ tận thu những cây bị gãy, đổ bật gốc; phát bớt cành, lá, dựng, níu cây nghiêng; lèn chặt gốc để cây rừng tiếp tục sinh trưởng. Đối với diện tích bị hỏng hoàn toàn hoặc số cây còn lại không bảo đảm tiêu chí thành rừng thì khai thác, tận thu toàn bộ để trồng lại rừng mới. Riêng với diện tích rừng trồng bạch đàn chu kỳ 1, khi khai thác tận thu có thể kinh doanh chồi bằng biện pháp cắt gốc cây sát mặt đất”.

Ngoài ra, theo cơ quan chuyên môn, người dân áp dụng các biện pháp kỹ thuật trồng rừng thâm canh gỗ lớn góp phần nâng cao năng suất và giá trị rừng trồng. Lựa chọn loài cây trồng phù hợp với mục đích. Nếu kinh doanh gỗ nhỏ, nên chọn các loài cây sinh trưởng nhanh như: Keo lá tràm, các dòng keo lai BV10, BV16, AH1 và các dòng bạch đàn lai. Đối với trồng rừng gỗ lớn, chọn các loài cây như: Keo lá tràm, các dòng keo lai, keo tai tượng và một số cây bản địa khác (vù hương, thanh thất…). Đối với rừng trồng phòng hộ, đặc dụng, ưu tiên trồng cây bản địa đa tác dụng, cây có tán lá rậm, hệ rễ phát triển, sống lâu năm và có khả năng chống chịu gió bão, sâu bệnh như: Lim xanh, vối thuốc, thanh thất, giổi…

Cũng theo ông Hậu, hiện ngành Nông nghiệp tỉnh đã có văn bản đề nghị UBND các huyện, thị xã, TP chỉ đạo tuyên truyền, vận động và tạo điều kiện để các cơ sở chế biến lâm sản trên địa bàn tăng cường thu mua, tiêu thụ sản phẩm, không để xảy ra tình trạng ép giá lâm sản sau bão số 3. Đồng thời, cơ quan chức năng khuyến cáo, đang là mùa hanh khô, cộng thêm sau bão tình trạng lá rụng, cây khô nhiều rất dễ xảy ra cháy rừng. Do đó các địa phương, chủ rừng cần đặc biệt quan tâm đến công tác phòng cháy, chữa cháy trong quá trình thu dọn, đốt thực bì. Khi dự báo cháy rừng ở cấp III (cấp cao) cấm đốt nương, rẫy; khi dự báo cháy rừng ở cấp IV (cấp nguy hiểm), cấp V (cấp cực kỳ nguy hiểm) nghiêm cấm đốt nương, rẫy, đồng ruộng, đốt thực bì. Cùng đó, thực hiện tốt phương châm phòng cháy là chính, chữa cháy kịp thời, hiệu quả. Các chủ rừng chủ động vệ sinh, thu dọn, tiêu hủy vật liệu cháy trong rừng…

Với các biện pháp được triển khai khẩn trương, tích cực, những cánh rừng trên địa bàn tỉnh bị ảnh hưởng, thiệt hại do bão số 3 đang dần khôi phục, hồi sinh.

Bài, ảnh: Nguyễn Hưởng