Niềm vui với Toán học

Toán học vừa cổ xưa vừa mới mẻ. Toán học được kết nối với rất nhiều ý tưởng và khía cạnh của vũ trụ.

Đó là những con sóng trên đại dương tựa như những chiếc mào gà lộng lẫy. Các phương trình toán hoc và tính chất phức tạp đã được phát triển qua hàng thế kỷ để mô tả con sóng.

Đó còn là trò chơi Tangram cổ xưa đầy sáng tạo luôn khiến các bài toán về hình học trở thành thú chơi cho bất cứ ai đã trót say mê và theo đuổi.

Nguồn gốc và lịch sử các định lý nổi tiếng; bài toán cầu phương hình tròn... với những câu đố khó nhằn như kiểu câu đố mọt sách, câu đố xếp gậy tre, câu đố những đồng xu... luôn thách thức và thu hút những ai ưa khám phá, logic, tư duy và hướng lòng mình đến toán học.

Một điểm khá thú vị của cuốn sách, tất cả những kiến thức cơ bản của toán học đều có thể trở thành chủ đề của các trò chơi thách thức tư duy của mọi người. Bởi vậy mà có người nói toán học là bộ môn của tư duy, là khởi nguồn của khoa học cơ bản, điều đó ắt cũng không sai.

Ngay trong cuốn sách của mình, nữ tác giả Theoni Pappas cũng chỉ ra những ứng dụng căn bản trong xã hội hiện tại từ toán học. Từ những ý tưởng toán học vốn tồn tại trong trí tưởng tượng của các nhà toán học đến việc giải quyết, dự báo lý thuyết nút, bong bóng xà phòng, siêu không gian... Tất cả hiện nay đều có thể mô hình hóa bằng máy tính.

Hay một thông tin vui vui từ thuyết hỗn độn cũng được tác giả đưa ra. Đó là: bất kể hiện tượng diễn ra đơn giản hay phức tạp đến đâu, ta không thể đoán được sự xuất hiện của nó, tuy vậy vẫn có một dạng trình tự nào đó tồn tại trong hỗn loạn. Một đặc điểm quan trọng của đường cong dạng xoắn ốc kép là nó không bao giờ cắt chính mình. Đường đi của nó được tạo nên từ những biến đổi vô hạn, cho ta một đường cong có trật tự và cũng đầy tính thẩm mỹ, không lặp lại và không cắt chính nó. Đúng là các nhà khoa học toán học đang đứng trước ngưỡng cửa đầy thách thức: khám phá ra trật tự trong hỗn loạn.

Một vấn đề khác thú vị không kém cũng được tác giả chỉ ra đó là vô số các nghịch lý tồn tại trong đời sống từ cổ chí kim. Theo tác giả, một nghịch lý đáng gờm cũng đồng thời là một công cụ để ta tìm hiểu thêm nhiều điều. Toán học phát triển theo rất nhiều cách, có thể là tìm ra phương pháp mới hoặc cũng có thể là sáng tạo ra hệ thống toán học mới hoặc ý tưởng mới. Trong quá trình này, các nghịch lý đáng ngạc nhiên được ra đời.

Tìm ra mối quan hệ đầy bí ẩn giữa tự nhiên và toán học, có lúc tác giả đã đặt ra câu hỏi đầy chất thơ phải chăng tự nhiên cũng biết đến toán học. Những cây cù tùng cao lớn ở bang California (Mỹ) là những sinh vật lâu đời nhất từng sống trên Trái Đất. Ở những cây này, ta tìm thấy các khái niệm toán học như đường tròn đồng tâm, hình trụ đồng tâm, đường thẳng song song, đường xoắn ốc và tỷ lệ.

Đúng là, tạo hóa đã trở thành bậc thầy trong việc sử dụng nguồn nguyên vật liệu và không gian có hạn để tạo nên những hình dáng hài hòa. Những khu vườn tươi tốt ẩn chứa trong mình nó luôn luôn là vẻ đẹp toán học đang nở hoa.

Với những ai yêu toán học, cuốn sách luôn là cuốn giải trí đầy thú vị; còn với những ai bước chân lần đầu vào mảnh đất khoa học ấy sẽ có cách tiệm cận rất cuộc sống. Khoa học cũng chính là đời sống, khi khoa học làm cho đời sống tốt đẹp hơn cũng là lúc người làm công tác nghiên cứu khoa học cơ bản cũng chính là người nghệ sĩ chân chính nhất. Tôi luôn nghĩ vậy, không biết các bạn nghĩ sao, hãy đọc cuốn sách để cùng trải nghiệm nhé!.

Nguyễn Hường (CTV)