Nông dân chủ động phòng, trừ sâu bệnh hại lúa
Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng - Thủy văn Lào Cai, từ nay đến khi kết thúc vụ mùa (hết tháng 10) sẽ có 3 - 4 đợt áp thấp nhiệt đới kèm mưa to đến rất to trên diện rộng xen kẽ những đợt nắng nóng oi bức. Đây là điều kiện rất thuận lợi cho các loại sâu, bệnh trên lúa phát triển và gây hại mạnh như sâu cuốn lá, rầy nâu, rầy lưng trắng, bệnh lùn sọc đen phương Nam, bệnh đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông, khô vằn, bạc lá…
Việc gieo cấy vụ mùa tại Lào Cai cơ bản hoàn thành vào khoảng trung tuần tháng 7. Ngay trong giai đoạn lúa hồi xanh và đẻ nhánh, các đối tượng sâu bệnh đã bắt đầu gây hại, sớm hơn nhiều so với những vụ sản xuất khác. Tại hầu hết các địa phương trong tỉnh, khi đi qua những cánh đồng không khó để bắt gặp những mảnh ruộng lúa bị khô, nhiều phần lá chuyển sang màu trắng, vàng nhạt và người dân đang khẩn trương thực hiện các biện pháp phòng trừ.
Ngay sau trận mưa do ảnh hưởng của cơn bão số 2, anh Nguyễn Văn Tâm (thôn Nhuần 3, xã Phú Nhuận, huyện Bảo Thắng) nhanh chóng ra thăm đồng. Kiểm tra kỹ các gốc lúa và vạch từng kẽ lá, anh phát hiện ruộng của gia đình có sâu cuốn lá và rầy. Anh Tâm cho biết: Cuối tháng 7, sau khi lúa hồi xanh được mấy hôm thì bị khô hết lá. Tôi kiểm tra thì thấy có sâu cuốn lá nhỏ. Sâu ăn hết phần lá xanh (diệp lục), còn phần gân và lớp vỏ màng của lá gặp nắng nên trắng hết. Tôi đã mua thuốc về phun. Đến nay (đầu tháng 8), lúa đã xanh trở lại, đẻ nhánh tốt. Vừa mưa xong, tôi ra xem lúa thấy xuất hiện bướm, một số lá bị sâu cuốn và có những gốc lúa có rầy. Đợi ngớt đợt mưa này, tôi sẽ mua thuốc về phun ngay.
Vụ mùa năm 2020, toàn tỉnh gieo cấy khoảng 23.700 ha lúa, trong đó 11.300 ha lúa mùa 1 vụ vùng cao và gần 12.400 ha lúa mùa vùng thấp. Hiện nay, lúa mùa 1 vụ vùng cao trà sớm đang ở giai đoạn trỗ bông, phơi màu và trà muộn đang đứng cái, làm đòng. Lúa mùa vùng thấp trà sớm đẻ nhánh rộ, trà muộn hồi xanh. Theo nhận định của ngành trồng trọt và bảo vệ thực vật, các đối tượng sâu, bệnh hại năm nay gây hại sớm, ngay từ đầu vụ, nhất là sâu cuốn lá nhỏ trên lúa mùa vùng thấp. Tuy nhiên, do được phát hiện sớm và phòng, trừ kịp thời nên cây lúa hồi xanh, đẻ nhánh và phát triển tốt. Ngoài ra, các loại sâu, bệnh như rầy nâu, rầy lưng trắng, bệnh đạo ôn, bạc lá, khô vằn… gây hại rải rác trên nhiều trà lúa.
Theo báo cáo của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, công tác điều tra, phát hiện của trung tâm dịch vụ nông nghiệp một số địa phương chưa thực sự được quan tâm, bố trí cán bộ phụ trách công tác điều tra không tương xứng với diện tích cây trồng của địa phương; việc thống kê diện tích nhiễm sâu, bệnh hại không sát với thực tế đồng ruộng dẫn tới việc dự báo tình hình phát sinh, gây hại để chủ động phương án phòng, trừ gặp không ít khó khăn. Bởi vậy, để phòng, chống sâu bệnh hại lúa, bảo vệ năng suất, sản lượng vụ mùa, ngành trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh khuyến cáo người dân chủ động theo dõi diễn biến thời tiết, có phương án phòng trừ, đặc biệt lưu ý các đối tượng sâu, bệnh hại đe dọa đến năng suất vụ mùa như: sâu cuốn lá, các nhóm rầy, bệnh lùn sọc đen phương Nam, bệnh đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông…
Theo ông Phạm Quốc Cường, Phó Chi cục Trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, qua kiểm tra thực tế tại đồng ruộng, hiện nay trên lúa mùa vùng thấp đang có bướm sâu cuốn lá nhỏ với mật độ khá cao, dự báo đến giữa tháng 8 sẽ có một lứa sâu mới gây hại mạnh trên lúa. Người dân cần theo dõi mật độ bướm sâu cuốn lá nhỏ phát sinh trên đồng ruộng. Đối với các trà sớm giai đoạn làm đòng, trỗ bông, ruộng có mật độ sâu cao, tuổi sâu lớn thì phải phun kép 2 lần, mỗi lần cách nhau 3 - 5 ngày. Ngoài ra, bão số 2 đổ bộ vào đất liền kèm theo nguy cơ mang nguồn bệnh lùn sọc đen phương Nam, người dân cần chủ động phòng, trừ, đồng thời lưu ý theo dõi rầy lưng trắng (loại rầy tác nhân) để phun thuốc trừ. Nếu cây lúa nhiễm bệnh rải rác, cần nhổ vùi cây bị bệnh; nếu bệnh trên 30% số dảnh lúa thì phải cày vùi cả ruộng sau khi phun trừ rầy…
“Thời tiết trong vụ mùa có nhiều diễn biến bất thường, người dân cần lưu ý thăm đồng thường xuyên, phát hiện sớm các đối tượng sâu, bệnh hại để kịp thời phòng trừ, không để lây lan trên diện rộng vì dễ dẫn đến việc mất năng suất lúa. Lưu ý sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng thời điểm và đúng phương pháp) để đảm bảo hiệu quả phòng, trừ” - ông Cường nói.