Nông sản đón tin vui mở cửa từ thị trường tỷ dân

Tin vui đầu năm

Xuất khẩu toàn ngành nông nghiệp năm 2023 đạt 53 tỷ USD, giảm 1,2% so với năm 2022. Trong khi các ngành công nghiệp chế biến - chế tạo sụt giảm xuất khẩu hàng chục tỷ USD, thì nhiều nhóm hàng nông sản đã “rẽ sóng”, đạt mức tăng trưởng thần tốc, “bỏ túi” thêm hàng tỷ USD như cà phê, rau quả, gạo…

Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông sản đạt 27,14 tỷ USD, tăng 18,8%; xuất khẩu các sản phẩm chăn nuôi đạt 515 triệu USD, tăng 26,2%; xuất khẩu thủy sản đạt 8,98 tỷ USD; xuất khẩu muối đạt 5,9 triệu USD, tăng 22,1%.

Trong cơ cấu thị trường xuất khẩu, năm qua, Trung Quốc dẫn đầu về tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản, với tổng trị giá 12,2 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 23,2%.

Tăng trưởng của nhiều nhóm hàng hóa nông sản trong năm qua có phần từ kết quả đàm phán mở cửa thị trường sang Trung Quốc, nhất là với rau quả.

Ngay từ đầu năm 2024, đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã sang Trung Quốc đàm phán và mang nhiều tin vui về cho ngành nông nghiệp.

Ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, Việt Nam và Trung Quốc đang khẩn trương hoàn tất rà soát pháp lý để ký 3 nghị định thư về xuất khẩu thủy sản khai thác tự nhiên, xuất khẩu cá sấu nuôi và xuất khẩu khỉ nuôi từ Việt Nam sang Trung Quốc.

Hai bên còn thống nhất nhiều nội dung hợp tác song phương trên nhiều lĩnh vực, thống nhất hợp tác về khoa học - công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp xanh, nông nghiệp giảm phát thải và nông nghiệp hữu cơ.

Bên cạnh đó, Cục Bảo vệ thực vật đang phối hợp với Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) gấp rút hoàn thiện hồ sơ mở cửa thị trường đối với các sản phẩm: trái cây có múi (bưởi, cam, quýt…), dừa, sầu riêng cấp đông, ớt, dược liệu.

Các mặt hàng khác như dược liệu đông y có nguồn gốc thực vật, thịt bò, thịt heo, sản phẩm từ gia súc, gia cầm cũng được Trung Quốc tạo điều kiện nhập khẩu.

Theo tính toán của doanh nghiệp, các sản phẩm nông nghiệp trên được được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc sẽ giúp mang về hàng tỷ USD mỗi năm.

Thị trường rộng lớn

Nhờ mở cửa thị trường, tổng doanh thu xuất khẩu rau quả năm 2023 đạt 5,6 tỷ USD, trong đó, riêng xuất sang Trung Quốc đạt 3,6 tỷ USD.

Tổng cục Hải quan cho biết, xuất khẩu hàng rau quả tăng chủ yếu do xuất khẩu quả sầu riêng (mã HS 0810.60.00) tăng cao đột biến. Trong năm 2023, xuất khẩu quả sầu riêng đạt 2,1 tỷ USD, tăng tới 1,82 tỷ USD so với con số 288 triệu USD của năm trước đó. Trong đó, sầu riêng của Việt Nam chủ yếu xuất sang Trung Quốc (đạt 2,03 tỷ USD, chiếm 99,4% tổng trị giá xuất khẩu nhóm hàng này của cả nước).

Diện tích sầu riêng cho trái của Việt Nam năm 2024 đang tăng mạnh. Một số chuyên gia lạc quan dự báo, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam sang Trung Quốc năm 2024 có thể đạt 3,5 tỷ USD, tăng 55% so với năm ngoái.

Trung Quốc tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trong năm 2023 xấp xỉ 171,2 tỷ USD, chiếm hơn 25% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm qua, xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc đạt 61,2 tỷ USD, tăng 6,4% so với năm 2022 (tương ứng tăng thêm 3,5 tỷ USD). Trong đó, có 12 nhóm hàng xuất khẩu sang thị trường này đạt kim ngạch từ 1 tỷ USD trở lên.

Tăng trưởng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc là điểm sáng trong xuất khẩu của cả nước trong bối cảnh xuất khẩu sang hầu hết các thị trường chủ lực sụt giảm.

Năm 2024 và những năm tiếp theo, Trung Quốc tiếp tục là thị trường tiềm năng và còn nhiều cơ hội rộng mở cho nông sản Việt tăng thị phần và giá trị xuất khẩu. Với lợi thế gần về địa lý, giao thương thuận lợi, am hiểu thị hiếu tiêu dùng, nhiều nhóm hàng nông sản nước ta có thể ghi điểm tại thị trường tỷ dân này.

Tuy nhiên, thách thức với các doanh nghiệp trong nước là thị trường này ngày càng khó tính, yêu cầu ngày càng cao về chất lượng nông sản nhập khẩu từ Việt Nam.

Thế Hoàng