'Nước rút' giải phóng mặt bằng tại siêu dự án Vành đai 4

Đến nay, Dự án Vành đai 4 - Vùng Thủ đô được 3 tỉnh, thành phố (Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên) giải phóng mặt bằng được 86,42%. Trong đó, Hà Nội đã thu hồi 694,20/793,80ha, đạt 87,45%. Tại Hưng Yên đã thu hồi 192,63/230,19ha (đạt 83,68%), tỉnh Bắc Ninh đã thu hồi 307,88/358,39ha (đạt 85,91%).

Đẩy nhanh tốc độ

Đánh giá của Ban quản lý dự án cho thấy, về cơ bản công tác giải phóng mặt bằng đã được thực hiện bám sát tiến độ. Trên địa bàn Hà Nội việc thi công xây dựng công trình đã được triển khai theo đúng chỉ đạo của Chính phủ. Trong khi tại Hưng Yên và Bắc Ninh dự kiến chậm hơn yêu cầu 3-4 tháng.

Tốc độ giải phóng mặt bằng tuyến Vành đai 4 từng được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bày tỏ ấn tượng khi dự lễ khởi công hồi cuối tháng 6 vừa qua. Khi đó, tiến độ giải phóng mặt bằng đạt khoảng 80%, đồng nghĩa, sau chưa đầy 2 tháng, con số đã tăng thêm gần 10%.

Vành đai 4 được ví như tuyến vành đai kết nối mọi vành đai, quyết định thông thương của cả vùng Đồng bằng sông Hồng.

Ghi nhận những thành công ấn tượng trong công tác giải phóng mặt bằng Vành đai 4, tuy nhiên Thủ tướng nhấn mạnh đây mới chỉ thành công bước đầu và cho rằng “đồng chí nào từng trực tiếp làm công tác giải phóng mặt bằng sẽ thấy nhiều việc lắm, đặc biệt là khâu di dời mồ mả”.

Quả thật, đúng như lời cảnh báo của người đứng đầu Chính phủ, trong cuộc họp vừa qua, Ban quản lý dự án cho biết đến nay các địa phương mới hoàn thành giải phóng mặt bằng chủ yếu thuộc phạm vi đất nông nghiệp. Đối với phạm vi đất ở, đất tín ngưỡng, đất hộ gia đình, tổ chức… còn nhiều vướng mắc.

Về công tác di chuyển mộ, tổng số mộ chí còn lại chưa được di chuyển trên địa bàn 3 tỉnh, thành phố là 9.929 ngôi. Do đó, đề nghị các địa phương đẩy nhanh công tác khảo sát, lập thẩm định phê duyệt phương án di chuyển mộ đảm bảo kịp thời chi trả tiền và di chuyển mộ của các hộ dân trong mùa khô sắp tới, đảm bảo hoàn thành di chuyển mộ của dự án trong năm 2023. UBND các tỉnh (Hưng Yên, Bắc Ninh), khẩn trương đẩy nhanh công tác thẩm định và phê duyệt thiết kế sau thiết kế cơ sở Dự án thành phần 2.2 và Dự án thành phần 2.3 để đảm bảo khởi công dự án trong tháng 9/2023.

Về công tác thẩm định Dự án thành phần 3 (dự án PPP), hiện nay, UBND TP. Hà Nội đã trình Hội đồng thẩm định Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Hội đồng thẩm định Nhà nước thẩm định đang tổ chức thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi, làm cơ sở để Hà Nội phê duyệt dự án dự kiến trong tháng 9/2023.

Đảm bảo cuộc sống của người dân

Dù còn gặp không ít trở ngại, song cả 3 địa phương Hà Nội, Bắc Ninh và Hưng Yên đều thể hiện quyết tâm đến cuối năm 2023 sẽ bàn giao xong mặt bằng cho Dự án, đảm bảo tốc độ thực hiện.

Tại cuộc họp sáng 17/8, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh Vành đai 4 – Vùng Thủ đô là dự án trọng điểm Quốc gia. Vì vậy, đề nghị tỉnh Hưng Yên và Bắc Ninh phối hợp với Bộ Xây dựng thẩm định hồ sơ thiết kế, cơ sở dự toán để xây dựng dự án thành phần 2.1, 3.1 để lựa chọn nhà thầu, khởi công dự án thành phần 2 vào cuối tháng 9/2023.

Đặc biệt, Bí thư Thành ủy Hà Nội đề nghị các địa phương cần tập trung cao độ vào công tác giải phóng mặt bằng các khu tái định cư, bố trí đất ở cho người dân. Trong đó lưu ý phải đầu tư đồng bộ về hạ tầng để tạo thuận lợi cho người dân với tinh thần “nơi ở mới bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ”.

Thực tế, công tác đền bù, tái định cư cũng là việc quan trọng được các tỉnh, thành phố đặc biệt quan tâm kể từ khi bắt đầu nghiên cứu, thực hiện dự án. Thời gian qua, Hà Nội đã tập trung triển khai 14 dự án tái định cư cho người dân, bảo đảm các yếu tố sinh kế cho người dân ổn định cuộc sống.

Công tác giải phóng mặt bằng dự kiến được hoàn thành vào cuối năm 2023.

Dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội dài hơn 112 km được ví như “tuyến vành đai kết nối mọi vành đai”, trong đó đoạn qua Hà Nội dài 58 km, qua Hưng Yên 19 km, qua Bắc Ninh 35 km. Tổng mức đầu tư của dự án là 85.813 tỷ đồng, trong đó, ngân sách trung ương hỗ trợ hơn 28.173 tỷ đồng.

Theo chuyên gia, việc hoàn thành Vành đai 4 sẽ mang lại lợi thế lớn về vận chuyển cho Thành phố Hà Nội nói riêng và các tỉnh/thành đồng bằng Bắc Bộ nói chung. Từ đó, có thể giảm giá thành, giảm chi phí vận chuyển, nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm vùng Thủ đô.

Dám nghĩ dám làm

Hà Nội và các tỉnh sẽ hưởng lợi không chỉ công nghiệp mà còn có nông nghiệp, du lịch, dịch vụ… một cách toàn diện. Bởi vậy, giới chuyên môn đặc biệt quan tâm đến yếu tố kết nối của tuyến Vành đai 4 với hệ thống các tuyến đường vành đai hiện nay và với hệ thống các tuyến đường khác.

Bên cạnh hiệu quả với giao thông vùng, giao thông quốc gia, tuyến đường Vành đai 4 sẽ giúp Thành phố Hà Nội có điều kiện phát triển đô thị trung tâm, hình thành chuỗi đô thị mới ở phía Tây, khai thác hiệu quả quỹ đất hơn 6.500ha. Thúc đẩy sự liên kết với các đô thị vệ tinh đã được quy hoạch và các khu công nghiệp dọc tuyến thuộc địa phận các tỉnh như Hưng Yên, Bắc Ninh, Bắc Giang…

Trong 10 năm qua, hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, đặc biệt là các tuyến đường vành đai, trục chính đô thị đã được TP. Hà Nội quan tâm đầu tư, tuy nhiên chưa thể đáp ứng nhu cầu hạ tầng giao thông.

Theo báo cáo của Sở Giao thông vận tải Hà Nội, tính đến tháng 11/2022, tổng số phương tiện giao thông trên địa bàn thành phố Hà Nội là hơn 7,7 triệu phương tiện, chưa kể còn khoảng 1,2 triệu phương tiện từ các tỉnh, thành phố tham gia giao thông tại Thủ đô. Cùng với đó, tốc độ tăng trưởng các phương tiện mỗi năm khiến tình trạng giao thông tại Thủ đô ngày càng phức tạp.

Vì vậy, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh phải coi việc xây dựng Vành đai 4 – Vùng Thủ đô là nhiệm vụ chính trị, đã quyết tâm rồi, phải quyết tâm hơn nữa để thực hiện. Phải dám nghĩ, dám làm để mở rộng không gian phát triển Thủ đô và liên vùng.

Mỹ Chí