Phân cấp hệ thống cơ sở khám, chữa bệnh cần đặt trong quy hoạch tổng thể của ngành y tế

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành phiên thảo luận Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) chiều 6-1

Theo đại biểu Điểu Huỳnh Sang, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn còn một số nội dung lớn của dự thảo luật liên quan đến hệ thống tổ chức khám bệnh, chữa bệnh và phân cấp chuyên môn kỹ thuật Hội đồng Y khoa Quốc gia, giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, tài chính trong khám bệnh, chữa bệnh mới chỉ đáp ứng về cơ bản chứ chưa quy định cụ thể cũng như chưa đáp ứng được yêu cầu trong việc khắc phục những vướng mắc, bất cập của luật hiện hành, đặc biệt là những bài học từ thực tiễn, những vấn đề phát sinh trong thực tế ứng phó với khủng hoảng cần tiếp tục nghiên cứu để thể hiện trong dự thảo luật. Một số nội dung cần có một sự kết nối, liên thông phù hợp với một số luật trong thời gian tới sẽ sửa đổi, bổ sung như Luật Bảo hiểm y tế, Luật Đấu thầu, Luật giá.

Về phân cấp chuyên môn kỹ thuật trong khám bệnh, chữa bệnh, Ban soạn thảo cũng đã cơ bản có sự tiếp thu, chỉnh lý. Tuy nhiên, đây là vấn đề làm thay đổi toàn bộ hệ thống cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, đến cơ chế thanh, quyết toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh, chuyển tuyến đối với ngành y tế, trong khi lại quy định chưa rõ về vai trò, chức năng của từng cấp, chưa rõ về cách phân định trong hệ thống cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Việc quy định cụ thể về cơ cấu của mỗi cấp nhằm xác định các chuyên môn, kỹ thuật tương ứng cũng như là phương thức, cách thức kết nối của các cấp trong chuỗi cung ứng dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, tránh để việc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cấp trên cũng làm việc khám bệnh, chữa bệnh của cấp dưới.

Phó trưởng đoàn phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Phước
Điểu Huỳnh Sang

Đại biểu Điểu Huỳnh Sang cho rằng, lộ trình thay đổi về cách thức phân cấp, phân tuyến khám bệnh, chữa bệnh cũng cần phải rà soát về chức năng, nhiệm vụ của mỗi cấp, đưa ra khung năng lực của từng cấp để xếp vị trí của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thuộc lực lượng vũ trang và cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tư nhân trong 3 cấp khám bệnh, chữa bệnh.

Phó trưởng đoàn phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Phước Điểu Huỳnh Sang cho ý kiến về các nội dung liên quan đến phân cấp chuyên môn và giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh

Việc phân cấp hệ thống cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cũng cần đặt trong quy hoạch tổng thể của ngành y tế, nhằm tránh tình trạng căn cứ theo năng lực cung cấp mà quá nhiều cơ sở y tế được xếp vào một cấp. Việc phân cấp theo 3 cấp thì việc thực hiện nhiệm vụ từ khám bệnh, chữa bệnh tổng quát cũng như khám bệnh, chữa bệnh chuyên sâu vẫn chưa thể tháo gỡ những khó khăn, bất cập hiện hành, đồng thời chưa giải quyết được tình trạng quá tải cho các bệnh viện tuyến trên và chưa thể hiện rõ mục đích trong việc phân cấp lại trong hệ thống. Vì vậy, Ban soạn thảo cũng phải nghiên cứu và quy định thật cụ thể để khi triển khai thực hiện sẽ dễ dàng hơn.

Về giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, theo đại biểu Điểu Huỳnh Sang, dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh là một dịch vụ đặc biệt. Tuy nhiên, quy định như trong dự thảo luật chưa làm rõ được nội hàm của các yếu tố cấu thành giá, để thể hiện rõ các chi phí này đã đầy đủ các yếu tố cấu thành của từng chi phí cấu thành giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, cũng như chưa nhằm đảm bảo tính đúng, tính đủ giá khám bệnh, chữa bệnh, bảo đảm tính công khai, minh bạch. Việc quy định như trong dự thảo về các chi phí khám bệnh, chữa bệnh mà người bệnh phải tự trả hoặc trả qua bảo hiểm y tế; việc tách chi phí liên quan đến dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh tạo điều kiện cho việc tính đúng, tính đủ tiền công khám bệnh, chữa bệnh, đồng thời khuyến khích các cơ sở nâng cao chất lượng dịch vụ do yếu tố đầu tư, chất lượng đã bao gồm các dịch vụ khám bệnh.

Tuy nhiên, việc quy định này cũng sẽ làm thay đổi về cách tính giá khám bệnh, chữa bệnh hiện hành và phải thực hiện tính lại toàn bộ giá khám bệnh, chữa bệnh và bóc tách các chi phí liên quan đến các trang thiết bị và thuốc đã tính trong giá khám bệnh, chữa bệnh hiện nay. Vì vậy, đại biểu Điểu Huỳnh Sang đề nghị Ban soạn thảo cũng phải quy định rõ nhằm đảm bảo tính khả thi khi thực hiện trong thực tế.

Phát biểu tiếp thu giải trình ý kiến đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, việc phải chuyển từ 4 tuyến hành chính hiện nay thành 3 cấp chuyên môn cũng là thể hiện cụ thể hóa Nghị quyết 19 và Nghị quyết 20 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Trong đó xác định nhiệm vụ chính của từng cấp để tối ưu hóa nguồn lực và từng bước chuẩn hóa, nâng cao năng lực của cấp tuyến huyện và tuyến tỉnh, giảm tải cho các bệnh viện tuyến trung ương. Việc phân cấp này dựa chủ yếu vào năng lực cung cấp dịch vụ chứ không phụ thuộc vào mô hình tổ chức hành chính của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan giải trình và tiếp thu ý kiến các đại biểu Quốc hội

Về ý kiến đại biểu liên quan đến giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan thừa nhận đây là những vướng mắc, tồn tại mà nhiều vị đại biểu Quốc hội đã quan tâm và phát biểu. Tuy nhiên, để đảm bảo phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, luật sẽ quy định giao cho Chính phủ quy định về lộ trình cụ thể của việc tính đúng, tính đủ.

Hiện nay chúng ta mới tính được 2/4 yếu tố là nhân công và chi phí trực tiếp. Còn các chi phí liên quan đến khấu hao và quản lý chưa được tính trong giá thành. Nội dung này cũng đã được tiếp thu để làm sao cố gắng giao cho Chính phủ có một lộ trình cụ thể để giải quyết vấn đề này phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội, phù hợp với khả năng chi trả của Quỹ bảo hiểm xã hội, của ngân sách và khả năng của người dân. Trên cơ sở lộ trình do Chính phủ quy định, Bộ Y tế sẽ quy định giá dịch vụ khám, chữa bệnh do Quỹ bảo hiểm y tế thanh toán và do ngân sách nhà nước thanh toán như là giá thanh toán đối với khám, chữa bệnh Covid-19 trong thời gian vừa qua của Bộ Y tế và các bộ khác.

Bộ trưởng Bộ Y tế
Đào Hồng Lan

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, HĐND cấp tỉnh sẽ quy định giá dịch vụ của các cơ sở khám, chữa bệnh trên địa bàn của tỉnh quản lý nhưng không được vượt qua mức giá dịch vụ khám, chữa bệnh tương ứng do Bộ Y tế quy định. Điều này cũng đã thực hiện đúng các quy định liên quan đến việc thực hiện Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Thứ hai là cũng trao quyền tự chủ cho các địa phương để đảm bảo làm sao có sự linh hoạt trong quá trình triển khai thực hiện phù hợp với điều kiện của từng địa bàn. Thứ ba, cũng có một khung kiểm soát, đó là không vượt quá giá dịch vụ khám, chữa bệnh do Bộ Y tế quy định đối với giá khám, chữa bệnh đối với bảo hiểm y tế và ngân sách nhà nước. Điểm tiếp theo là cơ sở khám, chữa bệnh của Nhà nước được tự quyết định giá khám, chữa bệnh theo yêu cầu và cơ sở khám, chữa bệnh tư nhân được quyết định giá theo luật hiện hành, nhưng vấn đề kiểm soát chúng ta sẽ quy định vấn đề liên quan đến kê khai, niêm yết công khai giá theo quy định của pháp luật về giá và tăng cường công tác hậu kiểm, thanh tra, kiểm tra đối với pháp luật về giá.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định đây là dự án luật khó, liên quan đến vấn đề chuyên môn sâu, đối tượng tác động rộng, ảnh hưởng căn cốt lợi ích mỗi người dân, chịu sự ràng buộc của nhiều dự án luật khác. Cơ quan soạn thảo đã quán triệt nguyên tắc lấy người bệnh làm trung tâm, tiếp thu đầy đủ trên tinh thần cầu thị ý kiến của các đại biểu Quốc hội để hoàn thiện dự án luật đạt chất lượng cao nhất, trình Quốc hội xem xét, thông qua.

Trần Thể