Phát hiện con sông khổng lồ nằm dưới Nam Cực

Băng mỏng, bị nứt vỡ có thể tan nhanh hơn do ma sát.

Con sông này làm cạn kiệt một khu vực có diện tích bằng Pháp và Đức cộng lại.

Các nhà khoa học đã phát hiện con sông bằng cách sử dụng radar xuyên băng gắn trên máy bay. Trong các cuộc khảo sát trên không, nhóm nghiên cứu đã phát hiện một hệ thống sông dài 285 dặm (460 km) đổ ra biển Weddell.

Đồng tác giả nghiên cứu Martin Siegert, nhà băng học tại Viện Grantham thuộc Trường Đại học Hoàng gia London (Anh), cho biết: “Khi lần đầu tiên phát hiện ra các hồ bên dưới lớp băng ở Nam Cực, chúng tôi nghĩ chúng bị tách biệt. Hiện, chúng tôi bắt đầu hiểu rằng, có toàn bộ hệ thống ở dưới đó. Chúng được kết nối với nhau bởi các mạng lưới sông rộng lớn”.

Ông Siegert cho biết, khu vực hệ thống thoát nước có khả năng nâng mực nước biển toàn cầu lên 14,1 feet (4,3 mét), nếu tất cả đều tan chảy. Quá trình tan chảy này sẽ không xảy ra cùng một lúc.

Tuy nhiên, có rất nhiều điều không chắc chắn về việc băng sẽ phản ứng như thế nào khi hành tinh ấm lên. Nhà nghiên cứu Siegert nhận định, hệ thống sông mới được phát hiện có thể ảnh hưởng mạnh đến quá trình này.

Hệ thống sông nằm dưới bốn khối băng đang chảy chậm: Suối băng Viện, dòng sông băng Moller, sông băng Support Force Glacier và sông băng Foundation. Những khối băng này rất dễ bị mất ổn định nếu ranh giới của chúng rút vào đất liền.

Các nhà nghiên cứu đã báo cáo, băng mỏng, bị nứt vỡ có thể tan nhanh hơn do ma sát. Từ đó, mang nhiều nước hơn đến hệ thống sông dưới băng và làm cho thềm băng tan chảy nhanh hơn. Đồng tác giả nghiên cứu Christine Dow - nhà thủy văn học về băng tại Trường Đại học Waterloo (Canada), cho biết, việc hiểu được những động lực này và tốc độ tan chảy có thể xảy ra là rất quan trọng. Từ đó, dự đoán Nam Cực sẽ mất băng nhanh như thế nào khi khí hậu thay đổi.

“Từ các phép đo vệ tinh, chúng tôi biết những khu vực nào của Nam Cực đang mất băng với số lượng bao nhiêu. Tuy nhiên, chúng tôi không nhất thiết phải biết tại sao. Khám phá này có thể là một mắt xích còn thiếu trong các mô hình. Chúng tôi có thể đánh giá thấp tình trạng tan chảy nhanh, nếu không tính đến ảnh hưởng của các hệ thống sông này”, bà Dow nhận định.

Ví dụ, nhiệt độ ấm lên có thể khiến Nam Cực trở thành nơi gần giống Greenland. Bề mặt của Nam Cực hiện tại phần lớn vẫn đóng băng vào mùa hè. Song, nếu nó bắt đầu đủ ấm để tan chảy, khả năng cao là sẽ có nhiều nước tiếp cận với nền tảng băng ở Nam Cực thông qua các vết nứt và kẽ hở.

Theo LiveScience

Kim Dung