Phát huy vai trò trường học giáo dục cộng sản chủ nghĩa của thiếu nhi

Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh, phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã có cuộc phỏng vấn đồng chí Nguyễn Phạm Duy Trang, Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Phó chủ tịch Thường trực Hội đồng Đội Trung ương, Trưởng ban Công tác Thiếu nhi Trung ương Đoàn, xung quanh những nội dung trên.

Phóng viên (PV): Thưa đồng chí, dịp kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh có ý nghĩa như thế nào đối với thế hệ thiếu nhi hiện nay?

Đồng chí Nguyễn Phạm Duy Trang: Kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh là cột mốc đáng nhớ của tổ chức đội, là dịp để thiếu nhi cả nước nhìn lại chặng đường phát triển vẻ vang của Đội TNTP Hồ Chí Minh. Trải qua “80 mùa hoa”, vị trí, vai trò của tổ chức đội ngày càng được khẳng định trong cuộc sống và tâm trí các thế hệ thiếu nhi. Điều đó thể hiện ở việc nhiều bạn thiếu nhi rất quan tâm đến tổ chức đội và tích cực tham gia các hoạt động, chương trình, phong trào của đội khi được triển khai, qua đó đã tạo được sự lan tỏa rộng khắp trong toàn xã hội, góp phần nâng cao chất lượng công tác cũng như tạo nên sự lớn mạnh của tổ chức đội, tô thắm thêm những trang vàng lịch sử Đội ta. Có thể nói, với bề dày 80 năm xây dựng và trưởng thành, Đội TNTP Hồ Chí Minh đã gặt hái được nhiều thành công thông qua các chương trình hoạt động và phong trào cụ thể, mang tính thực tiễn, phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng của thiếu nhi. Nhiều phong trào đi qua các giai đoạn lịch sử mà vẫn vẹn nguyên giá trị giáo dục thiếu niên, nhi đồng, tạo sự lan tỏa lớn trong xã hội.

Đồng chí Nguyễn Phạm Duy Trang với các em thiếu nhi tại Lễ tổng kết và trao giải Cuộc thi "Bác Hồ với thiếu nhi-Thiếu nhi với Bác Hồ", tháng 7-2020. Ảnh: LÂM ĐĂNG HẢI

PV: Xin đồng chí cho biết, 80 năm qua, tổ chức đội và phong trào thiếu nhi có sự phát triển như thế nào?

Đồng chí Nguyễn Phạm Duy Trang: Có thể khẳng định rằng, Đội TNTP Hồ Chí Minh ra đời là tất yếu của lịch sử đất nước, do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam sáng lập, được Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phụ trách. Đội ra đời để tập hợp thiếu nhi vào một tổ chức thống nhất từ Trung ương đến địa phương dưới sự hướng dẫn, phụ trách của Đoàn Thanh niên; giáo dục các em theo tinh thần cách mạng và coi các em là một lực lượng cách mạng. Đội luôn là tổ chức nòng cốt trong các phong trào thiếu nhi, là lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, lực lượng dự bị của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Tổ chức đội có điều lệ và nghi thức hoạt động độc lập; lấy 5 điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng làm mục tiêu phấn đấu, rèn luyện.

80 năm phát triển và trưởng thành, Đội TNTP Hồ Chí Minh đã có nhiều phong trào lớn gắn liền với sự phát triển của đất nước, như: “Trần Quốc Toản” (năm 1948); “Kế hoạch nhỏ” (năm 1958); “Nghìn việc tốt” (năm 1963); “Áo lụa tặng bà” (năm 1994)... cùng rất nhiều chương trình hoạt động liên quan đến các phong trào này thể hiện ở các hình thức khác nhau. Để các phong trào phù hợp với từng thời điểm lịch sử phát triển của đất nước và nhu cầu của thiếu nhi, mỗi địa phương lại có những cách làm sáng tạo để ngày càng thiết thực, hiệu quả hơn. Phong trào “Kế hoạch nhỏ” ra đời đã trở thành hoạt động truyền thống, tiêu biểu của tổ chức đội và tạo được nhiều dấu ấn trong các thế hệ thiếu nhi. “Nghìn việc tốt” trở thành phong trào thi đua yêu nước của thiếu nhi Việt Nam, lan tỏa từ nhà trường tới từng thôn xóm, với tinh thần mỗi tháng một chủ điểm, mỗi ngày một cao điểm nghìn việc tốt..., được Đảng, Bác Hồ và nhân dân khen ngợi, khuyến khích phát triển.

Năm 2007, Hội đồng Đội Trung ương phát động trong thiếu nhi cả nước Cuộc vận động “Thiếu nhi Việt Nam thi đua thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy”. Năm 2015, tại Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ VIII, Hội đồng Đội Trung ương phát động trong thiếu nhi cả nước Phong trào “Thiếu nhi Việt Nam thi đua làm theo 5 điều Bác Hồ dạy”.

Với những cống hiến của Đội TNTP Hồ Chí Minh và thiếu niên, nhi đồng Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng và Nhà nước đã tặng Đội TNTP Hồ Chí Minh nhiều phần thưởng cao quý, như: Huân chương Hồ Chí Minh (năm 1981), Huân chương Sao vàng (năm 2001)...

PV: Như vậy, Đội TNTP Hồ Chí Minh đã có những phong trào đi vào lịch sử. Theo đồng chí, trong thời kỳ mới, với sứ mệnh lịch sử mới, Đội cần có những phong trào thế nào để hiệu triệu đông đảo đội viên, thiếu nhi tham gia?

Đồng chí Nguyễn Phạm Duy Trang: Kế thừa và tiếp nối các phong trào truyền thống đã đi vào lịch sử, để đáp ứng yêu cầu đổi mới của thực tiễn công tác Đội và phong trào thiếu nhi, Hội đồng Đội các cấp cần tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục cho thiếu nhi về đạo đức, lối sống, lịch sử, truyền thống cách mạng vẻ vang của dân tộc, của Đảng, tổ chức đoàn, đội và lịch sử địa phương; tích cực vận động các em tiếp tục thực hiện tốt Phong trào “Thiếu nhi Việt Nam thi đua làm theo 5 điều Bác Hồ dạy” với nhiều hoạt động phong phú, đa dạng hơn nữa. Tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền về lịch sử, tên gọi, ý nghĩa, nội dung, phương thức triển khai và kết quả thực hiện Phong trào "Kế hoạch nhỏ" bằng việc giới thiệu những cách làm hay, mô hình hiệu quả của cơ sở; xác lập 3 phương thức triển khai phong trào trong giai đoạn mới, gồm thông qua quyên góp, thông qua lao động và thông qua các hình thức tiết kiệm khác của đội viên, thiếu nhi nhằm giáo dục các em về ý thức tiết kiệm, bảo vệ môi trường, tinh thần đoàn kết, ý thức chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau.

Cần đẩy mạnh Phong trào "Nghìn việc tốt" với nhiều hình thức mới sinh động, sôi nổi hơn để phong trào trở thành nét đẹp hằng ngày, ở mọi lúc, mọi nơi của đội viên, thiếu nhi. Trong thời đại Cách mạng công nghiệp 4.0, chúng ta nên tăng cường những hoạt động trải nghiệm sáng tạo, các cuộc thi “Em yêu khoa học”, sân chơi “Tài năng công nghệ nhí”... ở liên đội; thực hiện có hiệu quả trách nhiệm trong việc kêu gọi cộng đồng chia sẻ, giúp đỡ trẻ em nghèo, có hoàn cảnh khó khăn, vùng sâu, vùng xa, dân tộc thiểu số. Tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, phổ biến Luật Trẻ em; tăng cường các chương trình, hoạt động giáo dục kỹ năng sống, phòng, chống tai nạn, thương tích, đuối nước, ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm và phòng, chống tệ nạn xã hội; định hướng cho thiếu nhi tham gia các trò chơi trực tuyến có ý nghĩa giáo dục, lành mạnh, tránh xa các trò chơi độc hại, có yếu tố bạo lực, phản văn hóa.

PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!

ĐÀO HỒNG (thực hiện)