Phạt nặng để trị xe làm giả, che mờ biển số
Tình trạng giả mạo biển số xe, che, làm mờ biển số… để tránh phạt nguội, trốn trách nhiệm khi gây tai nạn hay né phí đường bộ ngày càng nhức nhối.
Nhiều ý kiến cho rằng, đề xuất tăng mức phạt hành vi này từ 4-6 triệu (đang áp dụng) lên 48-52 triệu đồng để răn đe là cần thiết.
"Tình ngay lý gian"
Trung tuần tháng 9/2024, anh P.T.V (ở huyện Gia Lâm, Hà Nội) ngỡ ngàng nhận thông tin phạt nguội lỗi chạy quá tốc độ của chiếc xe ô tô 5 chỗ BKS 30H-859.XX mà anh đứng tên đăng ký. Bởi, thời điểm chiếc xe bị Phòng CSGT Công an tỉnh Hòa Bình ghi nhận vi phạm giao thông (tháng 6/2024) thì xe đang nằm trong gara ở nhà riêng của anh V.
Quan sát hình ảnh trên giấy báo phạt nguội, anh V nhận thấy ai đó đã điều khiển một chiếc xe khác cùng loại, cùng màu sắc và thậm chí, gắn biển số giả 30H-859.XX giống như biển số xe của anh.
Bị "vu oan", nên anh V dù rất bận công việc nhưng vẫn phải thu xếp thời gian liên hệ với Phòng CSGT Công an tỉnh Hòa Bình để khiếu nại. Đồng thời, làm các thủ tục để chứng minh rằng phương tiện của mình không vi phạm.
Đến giữa tháng 9, sau khi cung cấp toàn bộ thông tin cần thiết, anh V được CSGT xác nhận việc "bị oan", đồng thời xóa lỗi vi phạm nêu trên.
Đầu tháng 10, anh K (chủ xe ô tô ở Hà Nội) cũng tá hỏa khi bị người khác mạo danh biển số xe ô tô. Trong một lần vào tra cứu phạt nguội, anh K bất ngờ thấy hệ thống báo xe của anh vi phạm lỗi vượt đèn đỏ ở Hải Phòng vào ngày 5/9/2024, trong khi thời điểm này, xe ô tô của anh luôn ở Hà Nội.
"Rắc rối ở chỗ khi phát hiện bị mạo danh biển số, thì lỗi vượt đèn đỏ của xe mang biển số giả đã xảy ra 3 tháng trước. Tôi chưa biết phải chứng minh bằng cách nào vì camera hành trình đã hết thời hạn lưu hình ảnh", anh K chia sẻ và bày tỏ lo lắng nếu phải đi nộp phạt cho hành vi mà mình không hề gây ra. Chưa kể trong trường hợp xe mang biển số giả gây tai nạn giao thông thì anh sẽ còn gặp rắc rối hơn.
Đủ kiểu mạo danh
Theo thống kê của Cục CSGT, tình trạng xe ô tô gắn biển giả, che dán biển bằng băng dính màu đen, làm mờ biển hay sử dụng thiết bị lật biển (2 biển số) gây ra nhiều hệ lụy và bức xúc trong dư luận.
Điển hình như mới đây, ngày 23/10/2024, Công an quận Hải An (TP Hải Phòng) phát hiện tài xế Đỗ Tuấn Dũng (SN 1991, trú Hải Phòng) điều khiển xe ô tô nhãn hiệu Mercedes-Benz gắn BKS 30H-689.99 vi phạm giao thông.
Khi cảnh sát kiểm tra giấy tờ, Dũng tự giới thiệu mình công tác trong ngành công an và xuất trình giấy chứng minh công an nhân dân. Tuy nhiên, lực lượng chức năng xác định đây là thẻ ngành giả. Tại cơ quan công an, Dũng thừa nhận các giấy tờ về người và xe anh ta sử dụng đều là giả mạo, được đặt mua qua mạng xã hội.
Trao đổi với Báo Giao thông, đại diện Cục CSGT phân tích, hành vi của các tài xế sử dụng biển số xe ô tô giả, cố tình che dán làm thay đổi hay làm mờ biển số xe hầu hết để né tránh phạt nguội.
"Đây là hành vi vi phạm mang tính cố ý trốn tránh trách nhiệm pháp lý, làm mất đi sự bình đẳng trong tham gia giao thông của người và phương tiện, nhất là đối với chủ xe được pháp luật công nhận", đại diện Cục CSGT nêu.
Bên cạnh đó, việc sử dụng biển số giả cũng được một số đối tượng lợi dụng với mục đích che giấu hành vi vi phạm pháp luật về hình sự, chở hàng cấm, buôn lậu...
Trên thực tế, CSGT các địa phương nhiều lần ghi nhận trường hợp chủ xe đi đăng kiểm nhưng bị từ chối mới vỡ lẽ phương tiện dính lỗi phạt nguội mà chưa được xử lý. Tuy nhiên, kiểm tra lại hình ảnh vi phạm thì phát hiện ra biển số giống nhưng xe khác nhau, có trường hợp cả biển số, chủng loại và màu xe đều giống nhau.
Phạt nặng để tạo răn đe
Luật sư Nguyễn Văn Đồng, Văn phòng Luật sư Nhân Chính (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, hành vi làm giả biển số xe, che dán biển số xe ô tô là hành vi vi phạm pháp luật. Tùy vào tính chất, mức độ và hậu quả mà hành vi này sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo luật sư, mục đích tài xế hay chủ xe che biển số xe, gắn biển số giả rất đa dạng, có thể để tránh phạt nguội, che giấu hành vi phạm tội, trốn tránh trách nhiệm khi gây tai nạn, trốn phí đường bộ hay né tránh sự kiểm soát quản lý của cơ quan chức năng.
"Tuy nhiên, dù xuất phát từ bất kỳ lý do, mục đích nào thì hành vi này cũng rất đáng bị lên án. Thậm chí, hành vi này còn được xem là có tính nghiêm trọng trong chuỗi các hành vi vi phạm hành chính", luật sư Đồng phân tích.
Mới đây, Cục CSGT đề xuất tăng mức phạt hành vi che dán biển số, gắn biển số giả đối với xe ô tô từ 4-6 triệu (đang áp dụng) lên 48-52 triệu đồng. Luật sư đánh giá, chế tài này là phù hợp, bởi đây là hành vi cố ý, có động cơ, mục đích rất rõ ràng.
"Chế tài hiện tại với mức xử phạt chỉ vài triệu đồng là quá nhẹ. Nếu mức xử phạt được nâng lên 48-52 triệu đồng, tôi cho rằng sẽ đủ răn đe", luật sư nhìn nhận.
Chủ xe, tài xế chứng minh cách nào?
Theo Cục CSGT, quá trình xác minh xử lý vi phạm qua hình ảnh để phạt nguội, lực lượng chức năng sẽ cung cấp hình ảnh, thông tin vi phạm cho tài xế, chủ phương tiện có yêu cầu.
Trường hợp phương tiện đó bị mạo danh biển số, chủ xe hay tài xế có quyền chứng minh xe không vi phạm bằng cách cung cấp thông tin về phương tiện, hình ảnh hay dữ liệu liên quan để cảnh sát xác minh. Việc tài xế, chủ xe hợp tác sẽ giúp cơ quan công an có cơ sở để truy ra nguồn gốc xe gắn biển số giả, che biển số.
Ngoài ra, để xử phạt đúng người và đúng hành vi, lực lượng CSGT còn căn cứ vào cơ sở dữ liệu điện tử về đăng ký xe (chủng loại, đời xe, màu sơn) để rà soát, tra cứu đúng phương tiện vi phạm.