Phát triển các phương pháp trị liệu mới cho bệnh tâm thần phân liệt
Theo nghiên cứu mới, nhắm mục tiêu vào tín hiệu canxi trong tế bào thần kinh là một phương pháp trị liệu đầy hứa hẹn để điều trị bệnh tâm thần phân liệt.
Bệnh tâm thần phân liệt là một rối loạn tâm thần, đặc trưng bởi sự suy giảm quá trình suy nghĩ và thiếu hụt các đáp ứng cảm xúc điển hình. Các triệu chứng thường gặp bao gồm ảo giác, nghe thấy tiếng động hay giọng nói đến từ tâm trí và tự thức biến nó thành những cảm xúc tiêu cực và tích cực... Tình trạng này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tình trạng sức khỏe tâm thần này ảnh hưởng đến khoảng 24 triệu người, tương đương 1/300 người trên toàn thế giới. Tâm thần phân liệt có mối liên hệ di truyền mạnh mẽ, tuy nhiên các gen chính xác liên quan vẫn chưa được biết.
Bệnh nhân tâm thần phân liệt có thể được điều trị bằng thuốc chống loạn thần. Tuy nhiên những loại thuốc này chỉ giải quyết các triệu chứng như ảo giác mà bỏ qua việc điều trị các triệu chứng nhận thức như rối loạn suy nghĩ.
Theo GS.TS Peter Penzes, Khoa Tâm thần và Hành vi, Viện Northwestern, đồng thời là tác giả chính của nghiên cứu: Bất chấp sự sẵn có của thuốc chống loạn thần, chỉ một số bệnh nhân đáp ứng với thuốc và việc phát triển các phương pháp điều trị mới là cấp thiết. Một giải pháp tiềm năng để phát triển các phương pháp trị liệu mới cho bệnh tâm thần phân liệt là các tế bào gốc đa năng cảm ứng (iPSC), các tế bào lấy từ máu hoặc da của bệnh nhân, có thể được lập trình lại thành bất kỳ loại tế bào nào trong cơ thể, bao gồm cả tế bào thần kinh.
Đây là lần đầu tiên các tế bào thần kinh của con người được tạo ra và đặc trưng từ các bệnh nhân tâm thần phân liệt với sự nhân đôi 16p11.2 - một trong những yếu tố nguy cơ di truyền nổi bật nhất trong bệnh tâm thần phân liệt, và là lần đầu tiên tín hiệu canxi được tìm thấy như một bất thường trung tâm trong các tế bào thần kinh tâm thần phân liệt, GS.TS Peter Penzes cho biết.
Sử dụng nhiều kỹ thuật tiên tiến, các nhà điều tra đã phát hiện ra rằng tín hiệu canxi (khi tế bào thần kinh giao tiếp bằng cách sử dụng các ion canxi để thúc đẩy tín hiệu tế bào) và các chức năng nội bào thiết yếu khác, hoạt động bất thường trong tế bào não của bệnh nhân tâm thần phân liệt khi so với các tế bào thần kinh khỏe mạnh.
Theo GS Penzes, các bước tiếp theo sẽ liên quan đến việc sử dụng các tế bào thần kinh có nguồn gốc từ iSPC này, để sàng lọc các loại thuốc mới điều trị bệnh tâm thần phân liệt di truyền này. Nếu thành công, các loại thuốc này có thể hữu ích để điều trị bệnh nhân tâm thần phân liệt nói chung và các rối loạn thần kinh khác.
Đột biến 16p11.2 cũng là một yếu tố rủi ro nổi bật đối với bệnh tự kỷ, do đó những loại thuốc như vậy sau đó cũng có thể được thử nghiệm để điều trị bệnh tự kỷ.