Phong trào xây dựng vườn mẫu ở Quảng Lưu

Mô hình vườn mẫu chuyên canh hoa mẫu đơn và hoa hồng của gia đình ông Trần Tất Trừ ở thôn Mậu Đông, xã Quảng Lưu (Quảng Xương).

Đa phần các hộ dân trên địa bàn xã Quảng Lưu đều có vườn nhà. Trong số đó 39 hộ có vườn rộng từ 500m2 trở lên, nhiều vườn hàng nghìn m2, lớn nhất là vườn ông Trần Tất Trừ ở thôn Mậu Đông với gần 4.400m2. Nhận thấy tiềm năng phát triển kinh tế từ vườn không nhỏ nên khoảng hơn 5 năm qua, xã đã phát động phong trào cải tạo vườn tạp để xây dựng vườn hộ, vườn mẫu theo tiêu chí XDNTM. Qua vận động và triển khai phong trào, nhận thức, ý thức của người dân về phát triển kinh tế ngay tại vườn nhà được nâng cao. Cây lưu niên với nhiều chủng loài che rợp bóng được người dân mạnh dạn chặt bỏ để trồng cây theo hàng lối, ứng dụng các biện pháp khoa học. Ông Trần Tất Trừ - chủ vườn mẫu, chia sẻ: Trước đây tâm lý người dân cây gì cũng muốn nên trồng rất dày, cây để nhiều năm không được cải tạo nên rất cao nhưng lại không mấy năng suất. Chỉ một vài cây cổ thụ đã che khuất cả một góc vườn, trái cây còi cọc và nhỏ lẻ nên cũng không tạo ra được hàng hóa. Khi được vận động, tư duy phát triển vườn mẫu của chúng tôi đã thay đổi hoàn toàn.

Cùng với trồng những cây trồng mới, các chủ vườn còn đầu tư xây dựng tường bao thông thoáng, đầu tư hệ thống tưới phun mưa, tưới nhỏ giọt để thay thế sức lao động thủ công. Cây trồng được canh tác bài bản, bón phân một cách khoa học nên cho năng suất cao hơn nhiều. Tính đến đầu năm 2023 xã Quảng Lưu đã có 17 vườn mẫu được công nhận nhờ bảo đảm các tiêu chí theo chương trình XDNTM, trong đó có việc chuẩn hóa sơ đồ quy hoạch. Nhiều vườn hộ trên dưới 500m2 cũng được xây dựng thành công, đã phát huy hiệu quả kinh tế, tạo thêm nhiều việc làm cho lao động địa phương.

Trong xã, vườn của gia đình ông Đới Văn Chính có diện tích chỉ hơn 600m2 nhưng chủ hộ đã khéo léo kết hợp giữa cây ăn quả như: Na, mít ở tầng trên, tầng dưới là cây chịu bóng râm như rau má, rau húng quế, ớt chỉ thiên, cây tía tô, cây kinh giới... Đây là các mặt hàng được bán trực tiếp hàng ngày cho các quán ăn, nhà hàng ở khu vực ven biển. Mỗi năm gia đình ông thu nhập khoảng 80 triệu đồng, giúp vợ ông Chính không phải đi làm ăn xa. Cần cù chăm bón, hái rau và làm việc tại nhà nhưng ngày nào gia đình cũng có thu nhập từ rau trong vườn, có điều kiện chăm sóc gia đình và dạy dỗ con cái.

Với diện tích hơn 1.000m2 bao gồm cả nhà ở, ông Trần Tất Trị đã cải tạo vườn tạp để xây dựng vườn mẫu chuyên canh hoa. Chủ vườn mẫu này đã thiết kế thành các khu trồng hoa huệ, hoa lay ơn, hoa hồng, hoa cúc... để bán vào các dịp lễ, tết. Hàng năm, các loại hoa trong vườn đã mang lại thu nhập cho gia đình ông từ 80 đến 100 triệu đồng.

Tại vườn mẫu lớn nhất xã, chủ vườn Trần Tất Trừ đã đầu tư hệ thống tưới tiêu khoa học, thiết kế theo mô hình như khái niệm V-A-C trước đây, song được nâng cấp quy hoạch và giữ được vệ sinh môi trường, cảnh quan sinh thái. Các loại cây trồng được chủ hộ linh hoạt, đa dạng hóa đối tượng chủng loại kết hợp giữa cây ăn quả như: bưởi đỏ Tân Lạc, hồng xiêm, xoài, mít xen canh với những cây tầng thấp như táo Nhật, đinh lăng... để tiết kiệm không gian, vừa mang lại hiệu quả kinh tế. Ngoài ra, chủ hộ đã lựa chọn đối tượng cây trồng chính là cây cảnh, trong đó hoa mẫu đơn là loài chiếm ưu thế. Với mật độ hoa mẫu đơn 2m x 2m, chủ hộ đã trồng xen canh các loại mồng tơi, dưa hấu, rau màu thời vụ để có thu nhập đều đặn hằng ngày và ngăn chặn được cỏ dại phát sinh. Nước ao được giữ sạch, tưới cây bằng hệ thống bơm tự động. Cá, ngan, vịt, ngỗng nuôi trong ao phát triển đàn nhanh, không bị dịch bệnh. Du nhập các giống mẫu đơn Thái Lan, Mỹ, nên mỗi cây loại chuẩn bán với giá 1,5 - 2 triệu đồng, mang về nguồn thu nhập đều đặn từ 100 - 120 triệu đồng/năm. Ngoài ra, những cây trồng khác cũng cho thu nhập gần 100 triệu đồng mỗi năm, chưa kể chăn nuôi gà và ngan thả vườn dưới tán cây.

Chủ tịch UBND xã Quảng Lưu Mai Xuân Chiến cho biết: Vườn mẫu không những tạo ra của cải, việc làm hàng ngày cho người làm vườn tại địa phương, mà còn góp phần làm thay đổi phương thức sản xuất hiện đại, phù hợp với nhu cầu thị trường. Vườn mẫu, vườn hộ trong xã cũng góp phần tạo ra một diện mạo mới của làng quê với cảnh quan môi trường được cải thiện.

Bài và ảnh: Linh Trường