Phục hồi xanh

Điều này có được phần lớn phụ thuộc vào việc lựa chọn chính sách mà các chính phủ sẽ thực thi trong 6 tháng tới.

Nghiên cứu được xem xét dựa trên hơn 700 chính sách kích thích kinh tế được đưa ra trong hoặc kể từ khi xảy ra cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 và khảo sát 231 chuyên gia tại 53 quốc gia, bao gồm cả quan chức cấp cao cho tới các bộ trưởng tài chính và các ngân hàng trung ương. Kết quả cho thấy, các dự án “xanh” như thúc đẩy năng lượng tái tạo hoặc hiệu suất năng lượng tạo ra nhiều việc làm hơn, mang lại lợi nhuận ngắn hạn cao hơn và tăng tiết kiệm chi phí dài hạn so với các biện pháp kích thích truyền thống.

Nhóm nghiên cứu cho rằng, với lượng khí thải CO2 đang trên đà giảm xuống mức kỷ lục trong năm nay, các chính phủ giờ đây có thể lựa chọn theo đuổi các mục tiêu đưa mức khí thải về bằng 0. Chuyên gia Cameron Hepburn, Trưởng nhóm nghiên cứu và là Giám đốc Trường Doanh nghiệp và môi trường Smith thuộc Đại học Oxford, nhận định, việc giảm phát thải khí CO2 “nhờ” dịch bệnh có thể chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, song nghiên cứu cho thấy các nước có thể khôi phục nền kinh tế theo cách tốt hơn cũng như duy trì được những cải thiện về môi trường gần đây như không khí trong lành hơn và giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính.

Tới nay, các chính phủ đã tập trung vào các biện pháp cứu trợ kinh tế khẩn cấp khi mà ước tính 81% lực lượng lao động trên thế giới bị ảnh hưởng nặng nề do các biện pháp phong tỏa. Từ các gói kích thích kinh tế này, nhiều nhà đầu tư, chính trị gia và doanh nghiệp đã nhìn thấy cơ hội duy nhất để chuyển hướng sang “một tương lai carbon thấp”. Trong bối cảnh các chính phủ chuyển từ chế độ “giải cứu” sang chế độ “phục hồi”, các tác giả xác định các lĩnh vực đặc biệt giúp tái khởi động các nền kinh tế, tạo ra việc làm và thúc đẩy các mục tiêu khí hậu. Báo cáo cho rằng, các nước công nghiệp nên tập trung ủng hộ các dự án “xanh” như các trang trại năng lượng gió và mặt trời, nâng cấp lưới điện hoặc tăng cường sử dụng hydrogen. Ngoài ra, cần cải thiện hiệu quả xây dựng, giáo dục và đào tạo, các dự án giúp khôi phục hoặc bảo tồn hệ sinh thái cũng như nghiên cứu công nghệ sạch. Đối với các nước thu nhập thấp và trung bình, cần hỗ trợ đầu tư vào các mô hình nông nghiệp thân thiện với môi trường.

Các chuyên gia hy vọng nghiên cứu này có thể thúc đẩy lời kêu gọi tập trung cho công cuộc “phục hồi xanh” trên khắp thế giới. Các chương trình đầu tư công “xanh” quy mô lớn sẽ là giải pháp hiệu quả giúp tiết kiệm chi phí nhất để vừa hồi sinh các nền kinh tế chịu ảnh hưởng do đại dịch Covid-19, đồng thời giúp đối phó với tình trạng biến đổi khí hậu.

MINH CHÂU