Phường Cầu Mây (Sa Pa): Người dân sống trong lo sợ trước nguy cơ sạt lở đất, đá

Theo phản ánh của người dân, trong quá trình thi công Dự án Khu đô thị Mường Hoa (diện tích gần 10 ha), do chưa thực hiện tốt phương án phòng, chống sạt lở và thoát nước đã phát sinh một số điểm sạt lở lớn gây ảnh hưởng đến tài sản, đời sống và an toàn tính mạng của nhiều hộ dân khu dân cư tổ 2, phường Cầu Mây.

Dự án Khu đô thị Mường Hoa (diện tích gần 10 ha), thuộc tổ hợp Công viên Văn hóa Mường Hoa Sa Pa có quy mô 83 ha tại phường Cầu Mây, thị xã Sa Pa. Dự án được đầu tư và phát triển bởi Công ty Cổ phần Đầu tư Công viên Văn hóa Mường Hoa, thành viên Tập đoàn Alphanam.

Đi bộ gần 2km trên con đường đất từ trung tâm phường Cầu Mây vào khu dân cư tổ 2, chúng tôi thấy hậu quả do trận lũ ống và sạt lở đất xảy ra cả tháng trước đó vẫn còn hiện hữu. Trên đường đi, những khe nước từ trên núi chảy xuống vẫn đang xẻ ngang nhiều khu ruộng bậc thang và đoạn đường vào thôn mới làm. Ở các nhà dân bị ảnh hưởng, đồ đạc vẫn lấm lem bùn đất vứt ngổn ngang.

Điểm đầu tiên chúng tôi ghé thăm là nhà ông Lý A Dí, một trong những hộ bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Đang dọn dẹp mấy cái cột gỗ trong chiếc chuồng trâu bị lũ làm hỏng, bà Thào Thị Khu (vợ ông Dí), bức xúc nói: “Khổ quá các anh ạ, đã gần một tháng nay mà vẫn chưa thể dọn sạch nhà cửa được, đồ đạc, nồi niêu bị đất đá sạt vào làm hỏng hết cả. Không chỉ vậy, giờ cứ mỗi khi trời có mưa là cả nhà lại lo sợ mất ăn, mất ngủ. Tôi chỉ mong chính quyền sớm hỗ trợ di chuyển nhà tôi đến chỗ ở mới an toàn hơn thôi…”.

Theo anh Lý A Khoa (con trai của ông Lý A Dí), suốt gần 40 năm sinh sống tại đây, gia đình anh chưa bao giờ nghĩ sẽ gặp phải tình cảnh này. Ấy thế mà vào đêm 29/4 vừa qua, khi gia đình chuẩn bị đi ngủ thì bất chợt lũ ống cuốn đất, đá trên đồi ập xuống căn nhà mới làm của bố anh, khiến gần như toàn bộ tài sản ở sàn tầng 1 bị hư hỏng hết.

Nước tràn vào nhà ngập đến tận ngang đùi. Bố con tôi phải mở hết cửa nhà để phần bùn đất sạt lở và nước mưa trôi ra ngoài, đồng thời bế mấy đứa trẻ chạy lên gác để đảm bảo an toàn. Căn nhà sàn bằng gỗ cứ lung lay trực đổ. Rất may là cả nhà chưa đi ngủ nếu không sẽ rất nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, lũ cũng làm đổ căn nhà cũ đựng đồ đạc và xe máy.

Anh Lý A Khoa (con trai của ông Lý A Dí), tổ 2, phường Cầu Mây

Ngoài gia đình ông Dí, còn 4 hộ dân khác trong khu dân cư cũng bị lũ ống và đất, đá sạt lở vào đêm 29/4 gây thiệt hại về tài sản và ruộng vườn. Do khối lượng đất đá tràn xuống lớn, nên phải mấy ngày sau, lực lượng hỗ trợ và người dân mới thu dọn xong.

Sau khi sự việc xảy ra, chính quyền địa phương cùng đơn vị thi công đã có mặt để kiểm tra thực trạng. Đồng thời, lập biên bản cam kết bồi thường, khắc phục thiệt hại và đảm bảo an toàn trong quá trình thi công cho các hộ dân tại tổ 2, phường Cầu Mây. Tuy nhiên, theo bà Thào Thị Khu (vợ ông Lý A Dí), đến nay, đơn vị thi công mới sửa lại bức tường nhà bị đổ vỡ, còn chi phí bồi thường thì gia đình vẫn chưa nhận được.

Theo ghi nhận của phóng viên tại khu vực xảy ra sạt lở ở khu dân cư tổ 2 có khoảng hơn 40 hộ dân nằm ngay dưới chân công trường thi công Dự án Khu đô thị Mường Hoa. Trên đó, đất, đá được đào bới, san gạt tập kết với khối lượng hàng trăm nghìn mét khối nằm treo lơ lửng bên sườn núi, phía dưới là một khe núi như chiếc phiễu lớn chờ sẵn, khi trời mưa to nước và bùn đất sẽ theo đó chảy xuống các nhà dân.

Thực tế thì từ ngày 22 tháng 4 đến ngày 29/4/2023 đã xảy ra 3 lần nước và bùn đất tràn xuống khu dân cư tổ 2. Tuy nhiên, sau nhiều lần người dân phản ánh thì đơn vị thi công và chính quyền phường Cầu Mây mới triển khai đào một mương dẫn nước từ trên bãi đất xuống khe suối gần thôn để dẫn nước không cho chảy xuống nhà dân.

Hầu hết người dân cho rằng, nếu trong thời gian tới, thời tiết có mưa to thì 11 hộ dân đang sinh sống tại tổ 2, phường Cầu Mây, thị xã Sa Pa vẫn đang phải đối mặt với tình trạng lũ ống, sạt lở đất đá gây nguy hiểm đến tính mạng và tài sản của họ.

Để tìm hiểu rõ hơn về những nguyên nhân gây chậm trễ trong việc khắc phục hậu quả trận lũ ống và sạt lở đất đêm 29/4 tại khu dân cư tổ 2 và những giải pháp đảm bảo an toàn cho các hộ dân, phóng viên đã đến UBND phường Cầu Mây đề nghị lãnh đạo phường cung cấp thông tin. Tuy nhiên, một vị phó chủ tịch UBND phường (đang được giao trực công vụ) đã từ chối cung cấp thông tin và đề nghị phóng viên tìm gặp Chủ tịch UBND phường để phỏng vấn. Sau đó, phóng viên tiếp tục liên lạc với bà Lù Thị Thắm, Chủ tịch UBND phường Cầu Mây để phỏng vấn nhưng không thành công.

Sau khi xảy ra sạt lở đất từ trên công trường xuống các hộ dân vào đêm 29/4, chúng tôi đã huy động công nhân xuống thu dọn, sửa sang nhà cửa cho các hộ dân. Về giải pháp đảm bảo an toàn cho dân, trước mắt, Công ty và chính quyền địa phương đã thống nhất với các hộ dân đào mương để dẫn nước mưa chảy theo hướng khác. Về lâu dài, khi thi công xong đường giao thông trong dự án thì sẽ xây dựng hệ thống thu gom nước mặt của Dự án Khu đô thị Mường Hoa, đảm bảo không chảy xuống nhà dân nữa.

Ông Hồ Hữu Viễn, Phó Giám đốc Công ty Đầu tư Công viên Văn hóa Mường Hoa (thành viên Tập đoàn Alphanam)

Trong khi đó, đại diện Phòng kinh tế thị xã Sa Pa, cho biết, hiện tại các hộ dân nằm ở vị trí rất thấp, ngay dưới khu vực thi công Dự án, nên rất khó tránh khỏi việc bị ảnh hưởng do sạt lở trong quá trình san gạt đất. Trong khi đó, khe núi đã tạo một dòng chảy tự nhiên hướng thẳng xuống khu dân cư tổ 2, nếu trời mưa to, có lũ ống, nước và đất đá từ trên sẽ xả thẳng vào các nhà dân gây nguy hiểm cho tài sản và tính mạng của dân. Vì vậy, chúng tôi đã khuyến cáo chính quyền phường Cầu Mây khẩn trương tham mưu cho UBND thị xã yêu cầu phía chủ đầu tư là Công ty Đầu tư Công viên Văn hóa Mường Hoa thống nhất phương án di chuyển các hộ dân đến nơi an toàn.

Nguy cơ sạt lở từ công trường thi công Dự án Khu đô thị Mường Hoa, phường Cầu Mây vẫn đang rình rập hàng chục hộ ở khu dân cư tổ 2.

Việc triển khai Dự án thi công Công viên Văn hóa Mường Hoa nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và du lịch của phường Cầu Mây nói riêng, cũng như thị xã Sa Pa, nên được người dân rất đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, người dân mong muốn được đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản, nhất là khi mùa mưa lũ đang ở thời kỳ cao điểm.

Vì vậy, hơn lúc nào hết, chính quyền phường Cầu Mây, thị xã Sa Pa cùng với chủ đầu tư Dự án thi công Công viên Văn hóa Mường Hoa và đơn vị thi công cần khẩn trương có giải pháp đảm bảo an toàn và giải quyết triệt để tình trạng nước mưa, đất đá từ trên công trường chảy xuống, sạt lở vào nhà dân, tránh những thiệt hại không mong muốn xảy ra.