Phương Tây bất lực trong việc thoát phụ thuộc vào kim loại Nga

Bất chấp các lệnh trừng phạt và hạn chế khắc nghiệt, khối lượng kim loại Nga được phương Tây nhập khẩu vẫn đạt mức cao kỷ lục, vượt quá số liệu thống kê trước khi chiến sự Ukraine nổ ra.

Theo thống kê mới nhất, tính đến khoảng thời gian hiện tại của năm 2024, Liên minh châu Âu đã nhập khẩu titan từ Nga với kim ngạch 221,5 triệu USD, cao hơn 40 triệu USD so với cả năm 2021.

Đức chính là khách hàng lớn nhất tại EU đang tiêu thụ titan và niken của Nga, những kim loại này đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc sản xuất máy bay, bao gồm cả phi cơ quân sự cũng như thương mại thuộc dòng Boeing và Airbus.

Vấn đề cần lưu tâm đó là là bất chấp lệnh cấm cung cấp và bảo trì máy bay do phương Tây sản xuất cho Nga, nhu cầu về kim loại của Moskva để sản xuất mặt hàng này ở châu Âu vẫn tiếp tục gia tăng.

Theo giải thích, titan được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp hàng không do các đặc tính độc đáo của nó, bao gồm độ bền cao, trọng lượng nhẹ và khả năng chống ăn mòn tuyệt vời.

Những đặc tính trên làm cho titan trở thành vật liệu không thể thiếu đối với sản xuất máy bay, cũng như trong ngành hàng không vũ trụ và các lĩnh vực công nghệ cao khác. Trong khi đó niken lại có nhu cầu lớn trong sản xuất pin, thiết bị điện tử và công nghiệp hóa chất.

Thực tế trên cho thấy EU chưa thể cắt đứt mọi liên hệ kinh tế với Nga, từ lĩnh vực buôn bán năng lượng cho tới vật liệu chế tạo, rõ ràng Moskva đang nắm trong tay một quân bài cực kỳ có giá trị.

Bên cạnh đó, một số chuyên gia kinh tế hàng đầu thế giới đã đi tới nhận xét, Nga đang nắm trong tay nhiều yếu tố để chi phối thị trường kim loại quý hay nhiều tài nguyên khác của thế giới.

"Giá niken, kim loại thuộc nhóm bạch kim và uranium có thể tăng đáng kể trong tương lai gần, tờ báo Mỹ Wall Street Journal (WSJ) đã đưa ra nhận định này và lưu ý rằng viễn cảnh trên sẽ xảy ra nếu Moskva hạn chế xuất khẩu những mặt hàng đó.

"Liên bang Nga có thể thực hiện bước đi nói trên như một phản ứng cứng rắn nhằm đáp trả các lệnh trừng phạt của phương Tây", tờ WSJ trích dẫn kết luận của các chuyên gia đến từ công ty phân tích Citi.

Ngoài ra ấn phẩm nhấn mạnh một vấn đề nữa đó là lệnh cấm xuất khẩu kim loại của Nga có thể sẽ chỉ áp dụng đối với những quốc gia bị chính quyền Moskva coi là không thân thiện.

Phân tích những hậu quả có thể xảy ra từ bước trả đũa của Moskva, tờ WSJ cho rằng mức giá của những kim loại vừa đề cập trên thị trường thế giới trong trường hợp Nga hạn chế xuất khẩu là cực kỳ khó dự đoán, nhưng rõ ràng sẽ ở mức rất cao.

"Nga chiếm khoảng 11% nguồn cung niken loại 1 và gần 12% khối lượng uranium U3O8, họ cũng chiếm khoảng 12% nguồn cung bạch kim và 42% sản lượng palladium", tờ WSJ nhấn mạnh.

Cần đặc biệt lưu ý tới việc Tổng thống Nga Vladimir Putin gần đây đã nhắc đến khả năng đưa ra các hạn chế đối với việc xuất khẩu một số mặt hàng kim loại trọng yếu.

Nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh rằng trong trường hợp này, Moskva sẽ không hành động theo cách gây bất lợi cho mình khi đã phân tích kỹ lưỡng tất cả những hậu quả có thể xảy ra.

Phương Tây sẽ cần ngay lập tức bắt tay vào hành động để tránh viễn cảnh bị Nga khống chế nguồn cung cấp kim loại quan trọng, nhưng khác với dầu và khí đốt, việc thay thế loại tài nguyên này là vô cùng khó khăn.

Việt Dũng