Quan chức Nga nhận định vấn đề Đài Loan, khuyên Mỹ và các đồng minh về Triều Tiên, bi quan về hòa ước với Nhật Bản?

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Andrey Rudenko. (Nguồn: TASS)

Ông Rudenko cho rằng, Trung Quốc thiên về giải pháp hòa bình trong việc giải quyết vấn đề Đài Loan, đồng thời nói rõ: "Tôi tin rằng phía Trung Quốc có quyền triển khai các biện pháp mà họ cho là cần thiết để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ liên quan đến vấn đề Đài Loan".

Thứ trưởng ngoại giao Nga cũng nhấn mạnh "quan hệ giữa hai bờ eo biển Đài Loan hoàn toàn là vấn đề nội bộ của Trung Quốc" và căng thẳng gia tăng xung quanh Đài Loan do "hoạt động khiêu khích của Washington và các vệ tinh của họ".

Về vấn đề Triều Tiên, theo ông Rudenko, sẽ không thể xảy ra việc quay trở lại mô hình "ngoại giao thượng đỉnh" từng được các bên liên quan sử dụng vào năm 2018-2019, bởi khi đó, những cử chỉ thiện chí mà Bình Nhưỡng chủ động thực hiện đã không được đối phương đáp lại.

Nhà ngoại giao Nga nhận định, hiện nay, để quay trở lại một chương trình nghị sự mang tính xây dựng, trước tiên, Mỹ và các đồng minh nên "từ bỏ ý tưởng về các biện pháp trừng phạt và áp lực hơn nữa đối với Triều Tiên, vốn đã cho thấy sự kém hiệu quả khi sử dụng".

Bên cạnh đó, "họ nên gửi tín hiệu tới phía Triều Tiên về sự sẵn sàng đối thoại trong một chương trình nghị sự mang tính xây dựng: giảm căng thẳng, các biện pháp xây dựng lòng tin và các nguyên tắc chung sống hòa bình, xây dựng một hệ thống hòa bình và kiểm soát vũ khí đa phương ở Đông Bắc Á".

Liên quan quan hệ Nga-Nhật Bản, theo ông Rudenko, bất kỳ cuộc đối thoại nào về một hiệp ước hòa bình với quốc gia Đông Bắc Á này sẽ là bất khả thi bởi "không thể thảo luận việc ký kết hiệp ước với một quốc gia có thái độ công khai không thân thiện và đưa ra những phát ngôn đe dọa trực tiếp chống lại đất nước chúng ta".

Ông Rudenko nhắc lại rằng, Nga trước đó đã đàm phán với Nhật Bản liên quan một hiệp ước toàn diện về hòa bình, hữu nghị và láng giềng, vốn "sẽ xác định phương hướng cho sự phát triển nhanh chóng của toàn bộ mối quan hệ song phương".

Tuy nhiên, Thứ trưởng ngoại giao Nga lưu ý: "Khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, chính quyền của Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio đã tích cực tham gia một chiến dịch chống lại Nga do phương Tây dẫn đầu, do đó phá vỡ kết quả hợp tác cùng có lợi được tích lũy trong nhiều năm giữa hai nước".

Nga coi chính sách của Nhật Bản từ bỏ phát triển hòa bình là thách thức nghiêm trọng đối với an ninh của quốc gia châu Âu này và khu vực châu Á-Thái Bình Dương, đồng thời cảnh báo, nếu tiếp diễn tình trạng này, Moscow sẽ "không có lựa chọn nào khác ngoài việc thực hiện các biện pháp đáp trả thích đáng để ngăn chặn các mối đe dọa quân sự".

Nhật Bản hiện chưa đưa ra phản hồi về tuyên bố trên của Nga. Trước đó, đài NHK dẫn các nguồn tin chính phủ cho hay, Bộ Quốc phòng Nhật Bản có kế hoạch triển khai vũ khí siêu thanh có tầm bắn lên tới 1.000 km tới đảo Hokkaido ở phía Bắc và đảo Kyushu ở phía Tây Nam.

Hồi tháng 10/2022, Thủ tướng Kishida thừa nhận, các mối quan hệ giữa Tokyo và Moscow đang khó khăn do tình hình ở Ukraine, song Nhật Bản kiên quyết theo lộ trình ký kết một hiệp ước hòa bình với Nga. Tuy nhiên, quốc gia Đông Bắc Á kiên quyết theo đuổi chính sách trừng phạt Moscow và ủng hộ Kiev.

Nga và Nhật Bản vướng tranh chấp lãnh thổ đối với các hòn đảo thuộc quần đảo Nam Kuril/Vùng lãnh thổ phương Bắc bắt đầu từ cuối Thế chiến II.

Nhật Bản cáo buộc Liên Xô chiếm giữ trái phép quần đảo ngay sau khi Tokyo đầu hàng tháng 8/1945, trong khi Moscow cho rằng, hành động này là hợp pháp. Tình trạng trên ngăn cản hai bên ký hiệp ước hòa bình chính thức sau Thế chiến II.

Hà Thu