Quy chuẩn xây dựng an toàn, chặt chẽ giúp Đài Loan giảm thiểu thiệt hại động đất

Lo sợ tòa nhà sẽ sụp đổ, anh vội vàng đưa khách ra ngoài an toàn. Bên kia sông, những sườn dốc trượt dài từ trên núi xuống, không khí bị mây bụi 'nuốt chửng'.

Nhưng ngôi nhà của Wu không bị thiệt hại nhiều từ trận động đất mạnh 7,4 độ hôm 3-4, trận động đất mạnh nhất Đài Loan trong 25 năm.

Wu chia sẻ với CNN: “Chính quyền của chúng tôi đã tiến hành đánh giá toàn diện các quy chuẩn xây dựng sau trận động đất năm 1999 và tất cả các tòa nhà sắp xây dựng phải sử dụng các công nghệ mới giúp chúng có khả năng chống chịu tốt hơn trước các trận động đất”.

Mười lăm năm trước, khi bắt đầu xây dựng nhà khách hai tầng của mình gần lối vào hẻm núi Taroko – một công viên quốc gia nổi tiếng với những hẻm núi dốc đứng có tường bằng đá cẩm thạch – Wu đã phải xin phép chính quyền về việc xây dựng để chuẩn bị ứng phó với động đất.

Và các chuyên gia cho biết những thay đổi như thế này đã giúp hòn đảo thường xuyên xảy ra động đất tránh được thương vong hàng loạt trong các trận động đất như trận xảy ra vừa qua.

“Tôi cảm thấy rất may mắn” - Wu nói về thiệt hại ở mức độ thấp đáng kể do trận động đất lớn gây ra. "Nó không quá tệ".

Đó là một câu chuyện tương tự ở Hoa Liên, một thành phố chỉ cách tâm chấn 11 dặm, nơi trông có vẻ yên bình một ngày sau trận động đất.

Các cửa hàng và nhà hàng đã mở trở lại, cũng như các quầy hàng ven đường bán trái cây, rau và đồ ăn nhẹ đã mở cửa. Các chuyến tàu đến thành phố, bị đình chỉ để đề phòng thiệt hại vào ngày 3-4 đã hoạt động trở lại và chạy đúng lịch trình.

Dấu hiệu mạnh nhất của trận động đất là tòa tháp gạch đỏ 10 tầng ở trung tâm thành phố, nghiêng một góc 45 độ sau khi tầng trệt sụp đổ. Các máy xúc đã chất đống gạch vụn dưới chân tòa nhà Uranus để chống đỡ nó.

Cứu hộ ở một tòa nhà hư hại vì động đất ở Hoa Liên

Các nhân viên cứu hộ khẩn cấp đã bắt đầu sửa chữa hàng chục tòa nhà bị hư hại và phá hủy với bốn tòa nhà được cho là không thể cứu được. Nhưng phần lớn, thành phố 100.000 dân trên bờ biển phía đông xinh đẹp của Đài Loan vẫn bình yên vô sự.

Nói vậy không có nghĩa là đánh giá thấp sức mạnh của trận động đất. Các nhà địa chấn học của Đài Loan mô tả cơn chấn động có năng lượng tương đương với 32 quả bom nguyên tử được thả xuống Hiroshima. Nó làm rung chuyển toàn bộ hòn đảo Đài Loan và có thể cảm nhận được ở cả Hồng Kông và Thượng Hải.

Chong, một quản gia 52 tuổi, cho biết bà đã trải qua nhiều trận động đất ở Hoa Liên. “Nhưng quy mô của trận động đất này rất đáng sợ” – bà nói. “Tôi chưa bao giờ trải qua một trận động đất lớn như vậy trong 50 năm sống ở Hoa Liên”.

Trận động đất hôm 3-4 đã làm rung chuyển nhiều khu vực ở Đài Loan với cường độ lớn hơn bất kỳ trận động đất nào khác kể từ năm 1999, khi một trận động đất mạnh 7,7 độ richter xảy ra ở giữa hòn đảo, khiến 2.400 người thiệt mạng và 10.000 người khác bị thương.

Nhưng lần này, số thương vong thấp hơn nhiều. Theo nhà chức trách, tính đến ngày 4/4, 10 người đã thiệt mạng và hơn 1.000 người bị thương, hơn 20 người vẫn mất tích.

Daniel Aldrich - giáo sư khoa học chính trị và chính sách công tại Đại học Đông Bắc, người nghiên cứu khả năng phục hồi của các thành phố, cho biết: “Đó là một kết quả khá kỳ diệu”. Ông cho biết số người thiệt mạng do một trận động đất mạnh gần một khu trung tâm đô thị là rất thấp".

Ông nhấn mạnh với CNN: “Các thảm họa khác có cường độ khoảng 7,5 độ richter đã gây ra số thương vong lớn hơn nhiều so với những gì chúng tôi đã thấy cho đến nay ở Đài Loan”, đồng thời trích dẫn việc hàng chục nghìn người thiệt mạng trong các trận động đất trước đó ở Haiti, Ấn Độ...

Tuy có xảy ra thiệt hại về người và của nhưng các chuyên gia đánh giá là không lớn so với cường độ trận động đất

Lớn lên cùng các trận động đất

Trận động đất hôm 3-4 xảy ra ở vùng nông thôn bờ biển phía đông Đài Loan. Phía tây của hòn đảo là nơi hầu hết người dân sinh sống, nơi có các thành phố lớn nhất, mạng lưới đường sắt cao tốc rộng khắp và phần lớn khu trung tâm công nghiệp.

Hầu hết sự tàn phá và tử vong xảy ra ở các vùng nông thôn hẻo lánh ở huyện Hoa Liên.

Các nạn nhân chủ yếu thiệt mạng ở ngoài trời do đá rơi hoặc lở đất. Theo nhà chức trách, 4 người trong số họ đang đi bộ đường dài ở Hẻm núi Taroko, 4 người chết trên đường cao tốc miền núi và một người khác đang làm việc tại một mỏ đá hẻo lánh.

Cho đến nay, chỉ có một người thiệt mạng trong tòa nhà bị sập – Tòa nhà Uranus ở trung tâm thành phố Hoa Liên. Ban đầu nạn nhân trốn thoát nhưng đã quay lại để giải cứu con mèo cưng của mình, CNN đưa tin.

Các chuyên gia cho biết, nỗ lực chuẩn bị sẵn sàng gần đây của Đài Loan xuất phát từ những bài học đắt giá rút ra từ trận động đất kinh hoàng 25 năm trước.

Aldrich cho biết, khi trận động đất xảy ra vào năm 1999, Đài Loan đã rất thiếu chuẩn bị, viện do nạn tham nhũng trong ngành xây dựng khi đó, việc thiếu các quy định về xây dựng và sự phối hợp không đầy đủ trong các nỗ lực cứu hộ.

Trận động đất đó đã khiến hơn 100.000 tòa nhà trên khắp Đài Loan bị sập hoàn toàn hoặc một phần, trong đó có gần 300 trường học. Các tòa nhà cũng bị san phẳng ở Đài Bắc, cách tâm chấn khoảng 100 dặm.

Aldrich nói với CNN: “Những gì chúng tôi đã thấy kể từ đó là những nâng cấp lớn trên diện rộng, cái mà tôi gọi là tập hợp phản hồi từ trên xuống bởi một tập hợp phản hồi từ dưới lên”.

Công tác cứu hộ vẫn đang diễn ra

Từ trên xuống, chính phủ đã tăng cường luật quản lý thiên tai, cải thiện sự phối hợp cứu hộ và cứu trợ, đồng thời thực thi các quy tắc xây dựng chặt chẽ hơn để chống chịu động đất.

“Họ đã ban hành các khoản phạt và hình phạt lớn đối với các công ty xây dựng bị phát hiện có hành vi cắt giảm công trình xây dựng của họ bằng bất kỳ cách nào. Và đã có sự đầu tư thực sự nghiêm túc vào tất cả các tòa nhà mới” - Aldrich nói.

Chính phủ đã phát động một chiến dịch đánh giá, trang bị thêm hoặc xây dựng lại các tòa nhà công cộng nhằm nâng cao khả năng chống chọi với các trận động đất mạnh hơn, trong đó ưu tiên hàng đầu là trường học. Chiến dịch này đã mở rộng đến các tòa nhà tư nhân, chẳng hạn như của Wu.

Ngày 21 tháng 9 – ngày xảy ra trận động đất chết người năm 1999 – hiện là ngày được chỉ định cho các cuộc diễn tập thảm họa ở Đài Loan, với các tin nhắn cảnh báo giả được gửi đến điện thoại di động trên khắp hòn đảo và các trường học tổ chức các cuộc diễn tập sơ tán.

Thị trưởng Hoa Liên - Wei Chia-yen cho rằng số người chết tương đối thấp ở thành phố của ông là nhờ sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

“Ở Hoa Liên này, chúng tôi lớn lên cùng với các trận động đất” - ông nói khi đang bên trong một phòng tập thể dục đã trở thành nơi trú ẩn tại một trường tiểu học, được dựng lên vài giờ sau trận động đất.

Đá núi rơi ở Hoa Liên sau trận động đất

Những dãy lều được dựng lên cho những người dân có nhà cửa bị hư hại hoặc những người ngại quay trở lại do dư chấn, trong khi những hộp thức ăn, đồ uống được bày đầy trên bàn.

Bản thân Wei bị thương do tủ rơi vào chân trái và phải dùng nạng để di chuyển quanh nơi trú ẩn.

Anh nói với CNN: “Thầy cô và người thân luôn dạy chúng tôi cách ứng phó khi có động đất xảy ra. Vậy là chúng tôu đã biết ứng phóng với chuyện này từ khi còn nhỏ”.

Anh Duy (Theo CNN)