Ra mắt cuốn nhật ký 'Nhớ đêm cõng bạn lạc rừng'

Nhà giáo, thương binh Đinh Đức Lâm, sinh năm 1945 tại thôn Quan Lộc, xã Tiên Động, huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương. Lớn lên, ông được cử đi học Trường Trung cấp Sư phạm, sau đó trở thành ông giáo dạy văn cấp THCS. Mặc dù trong nhà đã có người anh trai Đinh Đắc Khâm vào bộ đội 1965 và đi B năm 1966, nhưng là một đảng viên trẻ, thầy giáo Đinh Đức Lâm vẫn gương mẫu tham gia nhập ngũ năm 1968 và lên đường vào chiến trường B đầu năm 1969.

Đêm ngày 21-7-1969, sau một trận đánh phối hợp với đơn vị bạn, Lâm bị lạc rừng. Anh phát hiện ra chiến sĩ Lê Văn Thụ cũng đang bị lạc như mình. Nhưng gay go nhất là Thụ bị đạn bắn gãy chân, không thể đi được. Với tình đồng đội, Lâm đã không nỡ bỏ Thụ lại trong rừng. Anh tình nguyện cõng Thụ và tìm cách vượt qua vòng vây của thám báo Mỹ trở về đơn vị. Nhưng họ đã bị lạc tới 3 đêm liền trong khu rừng đầy thám báo Mỹ và những ổ phục kích của địch. Rồi cuối cùng, nhờ dũng cảm và mưu trí, hai người đã tìm thấy đồng đội và trở về đơn vị an toàn. Đó cũng chính là cái tứ cảm xúc, để sau này nhà văn Đặng Vương Hưng đặt tên cho tác phẩm nhật ký là “Nhớ đêm cõng bạn lạc rừng”. Đến đêm ngày 29-3-1970, đến lượt Trung đội phó Đinh Đức Lâm bị thương nặng được người đồng Đặng Đình Kiền cõng về căn cứ an toàn.

Nhà văn Đăng Vương Hưng và tác giả Đinh Đức Lâm (lần lượt đứng thứ 3 và 4 từ trái sang) nhận hoa từ Ban tổ chức

Qua những trang nhật ký của thầy giáo thương binh Đinh Đức Lâm, chúng ta có thể hình dung ra phần nào cuộc sống, sinh hoạt của một chiến sĩ bộ đội quân giải phóng, sẽ được cứu chữa như thế nào nếu không may bị thương.

Đặc biệt, nửa sau của nhật ký đã mô tả rất rõ chặng đường hành quân bộ, từ chiến trường miền Đông Nam Bộ ra Bắc. Nếu như những tác phẩm nhật ký thời chiến mà nhà văn Đặng Vương Hưng và nhóm biên soạn đã biên soạn trước đây, hầu hết là mô tả những khó khăn, vất vả, gian nguy của người chiến sĩ khi vượt Trường Sơn hành quân vào chiến trường miền Nam. Thì đến nhật ký của thầy giáo thương binh Đinh Đức Lâm đã mô tả tâm trạng của những người lính trên chặng đường ngược lại: Từ Nam ra Bắc!

Cuốn nhật ký đã được biên soạn chia thành 12 phần nhỏ và được đặt tên cho mỗi phần cụ thể. Nhật ký được tác giả Đinh Đức Lâm ghi chép từ ngày 21-7-1969 và khép lại trang viết cuối cùng vào ngày 3-3-1973 chủ yếu thể hiện nhật ký bằng văn xuôi. Ở một số phần nhỏ phía cuối sách, còn xuất hiện một số bài thơ.

Hơn 50 năm trước, khi viết những dòng chữ đầu tiên trong sổ tay nhật ký ở chiến trường miền Đông Nam Bộ, người thầy giáo trẻ Đinh Đức Lâm không thể ngờ được những trang sổ tay đã cũ nát với những dòng chữ đã nhòe mờ sau nửa thế kỷ, nay đã trở thành tài sản tinh thần của con cháu ông và sẽ là di sản cho cả cộng đồng và xã hội.

Tin, ảnh: HOÀNG HOÀNG