Rầm rộ bán hàng qua mạng, cách nào chống gian lận thương mại và hàng giả?

Truy tìm được những doanh nghiệp "ảo" không đơn giản

Trao đổi xung quanh việc kiểm soát hàng hóa trên "chợ" mạng,ông Dương Mạnh Hùng, Phó cục trưởng Cục Quản lý thị trường (QLTT) Hà Nội cho biết: Việc ưu tiên bán hàng bằng hình thức livestream trên các nền tảng mạng xã hội, bên cạnh những lợi ích tích cực thì tình trạng kinh doanh, buôn bán hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, hàng kém chất lượng công khai trên nền tảng thương mại điện tử đang ảnh hưởng nghiêm trọng, đe dọa đến xã hội, đến niềm tin của người tiêu dùng.

Tuy nhiên, việc kiểm soát chất lượng hàng hóa trên các nền tảng thương mại điện tử vẫn đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.

Bán hàng trên các nền tảng mạng xã hội nở rộ. Ảnh: Đức Bình.

Bên cạnh đó, việc xử lý vi phạm đối với các doanh nghiệp gian lận cũng rất khó khăn do việc thực hiện kiểm tra, truy tìm được những doanh nghiệp "ảo" không đơn giản.

Bởi thực tế, hiện các trang website thương mại điện tử không cung cấp địa chỉ, hoặc cung cấp địa chỉ không đúng, có nhiều địa chỉ là nhà dân, là chung cư…Trong khi đó, lực lượng quản lý thị trường không có thẩm quyền trong việc khám nơi cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính là chỗ ở.

Hiện nay chỉ có quy định về việc thông báo đăng ký cơ quan có thẩm quyền về việc thiết lập website thương mại điện tử bán hàng. Đối với các cơ sở kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử, ứng dụng xã hội khác chưa có quy định cụ thể gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong việc quản lý, giám sát và kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm.

Cần phối hợp chặt chẽ giữa nhiều bộ, ngành

Trước bối cảnh mới, ông Dương Mạnh Hùng cho hay, hiện ngành QLTT đang thực hiện "Đề án về chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử đến năm 2025".

Lực lượng địa phương cũng thành lập tổ công tác về thương mại điện tử. Thực hiện nghiêm túc việc kiểm tra, xử lý vi phạm có trọng tâm, trọng điểm, đúng quy trình; phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu, kinh doanh hàng cấm, vi phạm an toàn thực phẩm, chất lượng hàng hóa và gian lận thương mại trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Phòng ngừa ngăn chặn xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động kinh doanh thương mại. Xây dựng phương án thực hiện hoặc chuyên đề về đấu tranh chống buôn lậu, buôn bán hàng cấm, hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, gian lận thương mại trong thương mại điện tử; vi phạm an toàn thực phẩm.

Chủ động phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước như: Sở Công thương TP Hà Nội, Cục Thương mại điện tử và kinh tế số, Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao, Công an Thành phố… để kiểm tra, kiểm soát có hiệu quả hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức sử dụng thương mại điện tử, công nghệ cao nhằm kinh doanh, chào bán hàng hóa vi phạm.

Ông Hùng cho rằng, hiện nay, chế tài xử lý đối với các hành vi kinh doanh hàng giả, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ đã được pháp luật quy định khá rõ ràng, có tính răn đe, ngoài xử lý xử phạt hành chính, nếu hành vi vi phạm cấu thành đủ các yếu tố thì còn có thể bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, để công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên môi trường thương mại điện tử đạt hiệu quả cao cần có sự phối hợp của các cơ quan quản lý nhà nước và các ngành có liên quan.

Đồng thời, cần tăng cường tuyên truyền cho tổ chức, cá nhân kinh doanh về các quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh và chế tài xử lý nếu có hành vi vi phạm. Tuyên truyền đến người tiêu dùng để nâng cao nhận biết, tránh mua phải hàng giả hàng kém chất lượng.

Ngọc Diệp