Sản xuất vụ Xuân 2020: Vượt khó khăn, giành thắng lợi

Khắc phục thời tiết bất lợi, khống chế sâu bệnh hại

Ông Trần Hải Tuyên, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh cho biết, vụ Xuân 2019 - 2020 trời âm u, mưa nhiều, nên cây lúa, cây màu sinh trưởng chậm, cây mướt và yếu, phát sinh mạnh sâu bệnh, nhất là bệnh đạo ôn, đốm sọc, bạc lá, chuột, rầy... Cụ thể, từ tháng 1 đến tháng 4, có 14 đợt không khí lạnh kèm theo mưa, dông lốc, mưa đá làm một số diện tích cây trồng vụ Xuân bị thiệt hại đổ gãy, dập nát, ảnh hưởng 850 kg mạ, 438 ha lúa cấy; 253 ha cây ngô, rau màu tại các huyện. Giai đoạn lúa làm đòng vào giữa tháng 4, do ảnh hưởng của không khí lạnh, nhiệt độ xuống dưới 20 độ C làm ảnh hưởng đến phân hóa đòng của giống mẫn cảm, gây hiện tượng lép đầu bông. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo sát sao của các cấp, các ngành và sự nỗ lực của người sản xuất, vụ Xuân 2019 - 2020 các cây trồng chính cơ bản đã hoàn thành kế hoạch UBND tỉnh giao. Trong đó cây lúa đã gieo cấy 19.225 ha, đạt 102,3% kế hoạch, bằng 100,2% so với vụ Đông Xuân năm 2019, trong đó lúa lai 9.176 ha, đạt 100,8% kế hoạch; nhóm lúa chất lượng đạt 2.695 ha, chiếm 14% diện tích.

Người dân xã Nhân Mục (Hàm Yên) thu hoạch lúa Xuân. Ảnh: Hải Hương

Mặc dù thời tiết bất lợi, sâu bệnh hại cây trồng phát sinh trên diện rộng, nhưng nhờ công tác chỉ đạo sản xuất được chính quyền các cấp, các ngành tập trung phối hợp chặt chẽ, việc tập huấn kỹ thuật được triển khai sớm, nội dung trọng tâm vào các biện pháp kỹ thuật mới, các biện pháp chăm sóc cây trồng trong điều kiện khó khăn của thời tiết đã giúp người sản xuất ứng phó nhanh với thời tiết bất thuận. Cơ sở hạ tầng kỹ thuật phục vụ sản xuất nông nghiệp nhất là hệ thống thủy lợi ngày càng hoàn thiện, diện tích làm đất bằng máy ngày càng tăng. Công tác phòng, chống dịch bệnh cho cây trồng được các địa phương chủ động triển khai thực hiện; dự tính, dự báo sâu bệnh hại chính xác, kịp thời. Việc tuyên truyền, hướng dẫn và tổ chức phòng trừ dịch hại được các đơn vị chuyên môn và chính quyền cơ sở phối hợp chặt chẽ nên các đợt phát sinh sâu bệnh hại trong vụ đều được khống chế không lan ra diện rộng.

Thời điểm lúa chuẩn bị cho thu hoạch, mưa lớn xảy ra trên diện rộng, nếu không kịp thu hoạch sẽ dẫn đến hiện tượng rơi rụng, giảm năng suất. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản hướng dẫn, đôn đốc nông dân thu hoạch sớm, theo phương châm “xanh nhà hơn già đồng”. Đến hết tháng 5, các địa phương trong tỉnh đã thu hoạch trên 80% tổng diện tích, tương đương trên 15.000 ha, năng suất lúa qua tính toán ước đạt 60,1 tạ/ha, sản lượng ước đạt 115.517 tấn.

Nhiều loại cây trồng khác cũng cơ bản đạt và vượt kế hoạch như cây ngô, gieo trồng 8.359 ha, đạt 102,8%; cây lạc gieo trồng 3.342 ha, đạt 99,8%; cây đậu tương gieo trồng 127,6 ha, đạt 98,9% kế hoạch…

Khảo nghiệm, đánh giá nhiều giống mới

Khảo nghiệm, lựa chọn những giống lúa mới phù hợp với thời tiết, khí hậu của tỉnh, trong vụ Xuân, ngành Nông nghiệp đã xây dựng 33 mô hình giống lúa mới tại 30 xã, thị trấn với diện tích gần 60 ha, có sự tham gia của hơn 500 hộ dân. Ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh cho biết, nhiều giống lúa như LP 1601, Phúc Thái 168, MHC 2 và các giống lúa thuần như VNR 20, BC 15 kháng đạo ôn, Hà Phát 3, Đông A1, TBR 97… đều cho năng suất cao, ổn định.

Bà Vũ Thị Nhuần, tổ 5, phường Ỷ La (TP Tuyên Quang) gieo cấy hơn 3 sào giống lúa VNR 20, qua theo dõi cho thấy giống lúa này đẻ nhánh tập trung, chống chịu bệnh khá như bệnh đạo ôn, khô vằn… năng suất bình quân đạt 260 kg/sào. Nếu so với những giống lúa khác, giống lúa VNR 20 cho thu nhập 2,2 triệu đồng/sào, sau khi trừ chi phí còn lãi hơn 950.000 đồng/sào.

Tại xã Tân Long (Yên Sơn), diện tích gieo cấy lúa lai chiếm trên 60%, nhưng chủ yếu vẫn là những giống lúa cũ như Tạp giao 1, Hương ưu 98, Thái Xuyên 111... chưa có nhiều giống lúa mới để thay thế. Theo bà Bùi Thị Hợp, cán bộ khuyến nông huyện phụ trách xã, vụ Xuân năm nay, Công ty TNHH Giống cây trồng LongPing Việt Nam hỗ trợ 1 ha giống lúa lai mới LP 1601. Giống lúa LP 1601 cho năng suất bình quân 73 tạ/ha. Đây là Giống lúa cứng cây, dạng lá lòng mo, kháng sâu bệnh tốt, đẻ nhánh khỏe, lại cho năng suất cao hơn các giống lúa trồng đối chứng như Tạp giao 1, Thái Xuyên 111 từ 5 - 6 tạ/ha.

Trung tâm Khuyến nông tỉnh cũng khảo nghiệm 9 giống ngô mới, diện tích 3,54 ha. Chủ yếu là các giống NK 6253, NK66 BT/GT, LVN669, VN1519… Năng suất ngô ước đạt 45,6 tạ/ha, sản lượng ước đạt trên 38.144 tấn.

Hiện nay, ngành Nông nghiệp đang đôn đốc các địa phương huy động mọi nguồn lực về lao động, máy móc để làm đất, gieo trồng đảm bảo thời vụ; đẩy mạnh đầu tư, thâm canh cây trồng, kiểm tra, quản lý chặt chẽ nguồn nước từ các công trình thủy lợi, sử dụng nguồn nước tưới đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả và có kế hoạch tích nước để phục vụ sản xuất vụ mùa bảo đảm thắng lợi.

Trần Liên