Sao Hỏa đang có xu hướng thay đổi quỹ đạo giống Trái Đất

Các nhà nghiên cứu cho biết các cực của sao Hỏa đang lang thang xa dần trục quay của hành tinh, di chuyển lệch tâm khoảng 10cm cứ sau 200 ngày hoặc lâu hơn.

Điều đó khiến sao Hỏa là hành tinh được biết đến thứ hai trong vũ trụ có hiện tượng này. Trái đất của chúng ta chính là hành tinh đầu tiên.

Nhà khoa học Jack Lee cho biết sự chao đảo này có tên là hiện tượng "chao đảo Chandler", được đặt tên theo nhà thiên văn học Seth Carlo Chandler, người đã phát hiện ra hiện tượng kỳ lạ cách đây hơn một thế kỷ. Đây là một hiệu ứng được nhìn thấy ở các hành tinh không tròn hoàn hảo.

Sự chao đảo mạnh mẽ này có ảnh hưởng không đáng kể đến hành tinh của chúng ta, nhưng vẫn là một câu đố chưa có lời giải thực sự thuyết phục. Các nhà khoa học đã tính toán rằng sự chao đảo sẽ tự nhiên mất đi trong vòng một thế kỷ kể từ ngày xuất phát của nó, nhưng sự chao đảo hiện tại của hành tinh chúng ta còn diễn ra mạnh mẽ hơn thế nữa.

Một nghiên cứu năm 2001 đề xuất một giả thuyết cho rằng đó có lẽ là sự kết hợp của những thay đổi áp suất trong khí quyển và đại dương dường như đang kích thích sự chao đảo vĩnh viễn, mặc dù cơ chế chính xác vẫn chưa được biết.

Nhóm nghiên cứu tính toán rằng sự thay đổi nhỏ này ở các cực sao Hỏa cũng sẽ tự giải quyết một cách tự nhiên, nhưng hiện tại dường như đang diễn ra mạnh mẽ.

Trước đó, tàu thăm dò Insight phát hiện khu vực đồng bằng Elysium Planitia ở phía Bắc xích đạo sao Hỏa có từ trường mạnh gấp 10 lần dự kiến của NASA.

Nhóm nghiên cứu cho biết, khu vực tàu Insight hạ cánh có từ trường mạnh gấp 10 lần so với dự kiến. Phát hiện này có được nhờ cảm biến từ tính của Insight, giúp các nhà khoa học giải đáp những bí ẩn quan trọng về sự hình thành của sao Hỏa và sự tiến hóa tiếp theo.

Trước đây, các dự đoán về từ trường sao Hỏa xuất phát từ sự hiện diện của đá trên bề mặt hành tinh, dẫn đến từ trường cục bộ và tương đối yếu. Theo dữ liệu được thu thập bởi MAVEN và các sứ mệnh khác, các nhà khoa học dự đoán rằng khoảng 4,2 tỷ năm trước, từ trường này đột nhiên biến mất.

Điều này dẫn đến gió Mặt Trời lấy dần đi bầu khí quyển sao Hỏa trong vài trăm triệu năm tới khiến bề mặt sao Hỏa trở nên khô cằn như ngày nay. Hầu hết các tảng đá trên bề mặt sao Hỏa còn quá trẻ để nhiễm từ trường từ trước nên nhóm nghiên cứu cho rằng nó phải đến từ sâu hơn dưới lòng đất.

Một phát hiện thú vị khác là cách từ trường sao Hỏa dao động giữa ngày và đêm, các xung ngắn sẽ xảy ra vào khoảng nửa đêm và kéo dài chỉ trong vài phút.

Các nhà khoa học đưa ra giả thuyết rằng những biến đổi này là do sự tương tác giữa bức xạ Mặt Trời, IMF và các hạt trong bầu khí quyển phía trên tạo ra dòng điện và từ trường.

Thùy Dung