Sớm phát hiện và xử lý nghiêm vi phạm về môi trường
Những năm gần đây, mặc dù ý thức về bảo vệ môi trường trong sản xuất, dân sinh trên địa bàn tỉnh đã được cải thiện, tuy nhiên vẫn còn một bộ phận người dân, doanh nghiệp, tổ chức vì mục đích lợi nhuận đã vi phạm các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, không chỉ tác động xấu tới môi trường, mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới cộng đồng.
Ngày 23.6.2021, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1444/QĐ-XPVPHC về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đối với Công ty cổ phần phát triển hạ tầng dệt may Phố Nối (Khu công nghiệp dệt may Phố Nối, xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ). Cụ thể, trong tháng 5.2021, công ty này đã có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường là: Đấu nối không triệt để nước thải từ các cơ sở sản xuất, kinh doanh vào hệ thống xử lý nước thải tập trung của khu công nghiệp, không kiểm soát dẫn đến các cơ sở sản xuất, kinh doanh xả nước thải vào hệ thống thoát nước mưa của khu công nghiệp; xả nước thải ra môi trường có 3 chỉ tiêu vượt quy chuẩn của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Trước đó, ngày 8.2.2021, công ty này đã bị Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường xử phạt về hành vi xả nước thải vượt quy chuẩn. Tổng mức tiền xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty cổ phần phát triển hạ tầng dệt may Phố Nối là hơn 2 tỷ đồng. Đồng thời, công ty này phải khắc phục hậu quả bằng việc thu gom đấu nối triệt để nước thải từ các cơ sở sản xuất, kinh doanh vào hệ thống xử lý nước thải tập trung của khu công nghiệp; xử lý nước thải đạt quy chuẩn trước khi thải ra môi trường; thực hiện nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường khác; chi trả kinh phí kiểm định, phân tích mẫu nước thải của công ty theo quy định.
Sở TN&MT kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường tại phường Bạch Sam (thị xã Mỹ Hào)
Trước hiện tượng vi phạm môi trường ngày càng tăng, ngành chức năng của tỉnh cho rằng nguyên nhân sâu xa là từ chế tài xử phạt các tổ chức, cá nhân xả nước thải, chất thải gây ô nhiễm môi trường còn nhẹ nên các đối tượng vi phạm sẵn sàng chấp nhận xử phạt, từ đó dẫn đến vi phạm tái diễn. Mặt khác, lực lượng chức năng xử lý vi phạm về bảo vệ môi trường còn mỏng, thủ đoạn đối tượng sử dụng rất tinh vi, thường chọn thời điểm mưa, bão, đêm tối để thực hiện hành vi xả thải trái phép ra môi trường; xây dựng bí mật nhiều ống xả thải trực tiếp ra môi trường… Các hành vi vi phạm rất dễ bị xóa dấu vết và chứng cứ. Lực lượng làm nhiệm vụ thường phải mật phục, bám sát địa bàn trong thời gian dài, dùng biện pháp nghiệp vụ mới bắt quả tang, thu thập đủ chứng cứ để có thể xử lý, ngăn chặn hành vi vi phạm.Tháng 3.2022, Tổ công tác của phòng Cảnh sát môi trường (Công an tỉnh) phối hợp với công an xã Lạc Đạo (Văn Lâm) và các đơn vị chức năng phát hiện, bắt quả tang cơ sở ép giấy do Phạm Đình Thuyết ở thôn Tân Nhuế (xã Lạc Đạo) làm chủ đang xả nước thải màu nâu đục, sủi bọt và chưa qua xử lý ra môi trường. Tổ công tác đã lấy mẫu nước thải, trưng cầu giám định làm căn cứ xử lý; đồng thời lập biên bản yêu cầu cơ sở này chấm dứt hành vi vi phạm trên.Theo đánh giá của Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh (ban quản lý), hầu hết lượng chất thải thông thường, chất thải nguy hại phát sinh trong quá trình hoạt động của các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp được phân loại tại nguồn, thu gom, tạm lưu giữ và thuê đơn vị có đủ chức năng vận chuyển, đưa đi xử lý theo quy định. Tuy nhiên vẫn còn doanh nghiệp thiếu ý thức, gây sự cố nước thải, chất thải phát tán ra môi trường; đốt rác thải ngoài khu công nghiệp… Từ năm 2021 đến nay, ban quản lý đã phối hợp với ngành chức năng kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với 14 doanh nghiệp, các cơ quan chức năng đã xử phạt 4 doanh nghiệp với tổng số tiền 2,285 tỷ đồng.Từ đầu năm 2022 đến nay, Sở Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp thực hiện hơn 10 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh. Từ năm 2021 đến nay, sở đã phối hợp với ngành, đơn vị chức năng kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với gần 100 cơ sở sản xuất; xử lý các cơ sở vi phạm với tổng số tiền xử phạt gần 5 tỷ đồng. Sở cũng thiết lập đường dây nóng để chủ động nắm bắt, tiếp nhận thông tin, nhanh chóng xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường; theo dõi trực tuyến các thông số quan trắc nước thải, khí thải đối với các cơ sở sản xuất có lượng xả thải lớn trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, việc xử lý vi phạm về bảo vệ môi trường đã nhận được sự quan tâm của nhiều địa phương. Điển hình tại huyện Phù Cừ, từ đầu năm đến nay, các phòng, đơn vị chức năng và các xã, thị trấn đã phối hợp, phát hiện và xử lý được hơn 20 trường hợp đổ, vứt rác thải bừa bãi, không đúng nơi quy định, xử phạt tổng số tiền hơn 20 triệu đồng.Đồng chí Trần Đăng Anh, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết: Phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, nhận thức của một số cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và một bộ phận người dân về bảo vệ môi trường còn chưa đầy đủ, chưa chuyển thành ý thức và hành động cụ thể. Tình trạng coi trọng các lợi ích kinh tế trước mắt, coi nhẹ công tác bảo vệ môi trường vẫn còn tồn tại. Để xử lý dứt điểm và ngăn chặn vi phạm mới về bảo vệ môi trường, cần sự vào cuộc, phối hợp của các cấp, các ngành và ý thức của người dân, doanh nghiệp. Vi phạm cần được phát hiện sớm, xử lý nghiêm và giám sát thường xuyên sau xử lý; người dân, doanh nghiệp cần nêu cao ý thức tự giác trong bảo vệ môi trường, sẵn sàng tố giác những hành vi gây ô nhiễm môi trường với cơ quan chức năng.Ngày 7.7.2022, Chính phủ ban hành Nghị định số 45/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 25.8.2022. Theo nghị định, cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường bị phạt tiền tối đa đối với 1 hành vi vi phạm là 1 tỷ đồng đối với cá nhân và 2 tỷ đồng đối với tổ chức. Bên cạnh đó còn có thể bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung, bị áp dụng 1 hoặc nhiều biện pháp khắc phục hậu quả. Nghị định có tính răn đe các hành vi vi phạm; tăng cường việc hậu kiểm. Đồng thời, các mức hình phạt tương ứng với từng mức độ hành vi, dựa trên nguyên tắc: vi phạm càng lớn, mức xử phạt càng cao.
