Tại sao Nga không dùng máy bay ném bom chiến lược Tu-95 ở Syria?

Mặc dù không sử dụng loại máy bay ném bom chiến lược Tu-95, thường xuyên trên chiến trường Syria, nhưng loại máy bay này hoàn toàn không phải là vô dụng; khi cuộc xung đột tại Syria là cuộc xung đột cục bộ, cường độ thấp. Do vậy Nga không nhất thiết phải mang "dao mổ trâu để giết gà".

Tuy nhiên Nga cũng tận dụng chiến trường Syria, làm nơi thực nghiệm loại vũ khí chiến lược này. Ngày 26/9/2017, một tốp Tu-95MS đã phóng tên lửa hành trình, tấn công vào các cơ sở của tổ chức cực đoan của tổ chức Nhà nước Hồi giáo IS tự xưng ở Syria.

Tốp 3 chiếc máy bay Tu-95MS thử nghiệm, đã cất cánh từ sân bay Engels ở miền Nam nước Nga, phóng tên lửa hành trình Kh-101, bay qua không phận của Iran và Iraq, phá hủy rất nhiều sở chỉ huy, xe thiết giáp và cơ sở sản xuất vũ khí của IS, ở khu vực ngoại ô các thành phố Idlib và Homs của Syria.

Hiện nay trên chiến trường Syria, Không quân Nga thiên về các nhiệm vụ chiến thuật như giám sát chiến trường và yểm trợ trên không. Yêu cầu để thực hiện các nhiệm vụ đó, là phản ứng nhanh và cần các cuộc tấn công chính xác.

Với nhiệm vụ như vậy, có lẽ những máy bay chiến thuật như Su-25, Su-24 và Su-34 phát huy vai trò tốt hơn, bởi vì chúng được trang bị hệ thống trinh sát, ngắm bắn, điều khiển hỏa lực tương ứng.

Ngoài việc sử dụng các loại tên lửa không điều khiển và bom rơi tự do, những loại cường kích chiến thuật trên, còn sử dụng các loại vũ khí dẫn đường chính xác như bom liệng KAB500 và KAB1000.

Nhưng oanh tạc cơ chiến lược Tu-95 không có các thiết bị quang điện ngắm bắn, như các loại máy bay cường kích chiến thuật; nó chỉ phù hợp cho nhiệm vụ ném bom chiến lược, như rải thảm vào các mục tiêu có diện tích lớn, như các kho tàng, căn cứ quân sự lớn.

Cho đến nay, chưa có thông tin nào về máy bay ném bom Tu-95 đã được nâng cấp, cải tiến tương tự như máy bay ném bom chiến lược B-52H của Mỹ, để làm nhiệm vụ hỗ trợ trực tiếp trên chiến trường. Do đó, sử dụng Tu-95 trên chiến trường Syria hiện nay, là không phù hợp.

Ngoài ném các loại bom thường không điều khiển, máy bay Tu-95 chủ yếu được trang bị các loại tên lửa hành trình chiến lược như Kh-55 và Kh-101; việc sử dụng các loại tên lửa này, rất tốn kém, khi mỗi quả tên lửa như vậy, có giá hàng triệu USD.

Không chỉ tốn kém về vũ khí, mà còn tốn kém cho việc bảo dưỡng, công tác chuẩn bị trước khi thực hiện nhiệm vụ của Tu-95 cũng tốn nhiều thời gian hơn, so với các loại máy bay chiến thuật. Do vậy, Tu-95 thường được sử dụng tấn công vào các mục tiêu chiến lược quan trọng hơn.

Nhưng có quá ít mục tiêu cấp chiến lược ở chiến trường Syria để dùng đến Tu-95; thời điểm năm 2017 là giai đoạn "nhạy cảm chính trị", khi Trung tướng quân đội Nga Assapov bị thiệt mạng, do pháo kích của quân khủng bố ở khu vực Deir ez-Zor; vì vậy phía Nga đã xuất kích Tu-95 để trả đũa.

Mặt khác, Tu-95 là loại máy bay ném bom chiến lược, việc sử dụng máy bay ném bom chiến lược trong chiến tranh, thực chất là một hành động leo thang; nó không giống như điều động một máy bay ném bom chiến thuật, mà khi dùng những loại máy bay này, là một lời cảnh báo chính trị rất mạnh mẽ.

Năm 2017, việc sử dụng máy bay ném bom chiến lược, phóng tên lửa hành trình tầm xa, đúng là đòn "giết gà bằng dao mổ trâu", cũng là đòn Nga cảnh báo cho đối thủ Mỹ, Israel, Thổ Nhĩ Kỳ cũng như lực lượng khủng bố tại Syria biết, không phải Nga không dám hành động, mà khi nào cần hành động mà thôi.

Tuy nhiên, quân đội Nga cũng thường sử dụng một loại máy bay ném bom chiến lược khác tại chiến trường Syria là Tu-22M3. Từ tháng 7 đến tháng 8 năm 2016, quân đội Nga đã xuất kích Tu-22M3 ít nhất 5 lần; một lần thường xuất kích theo đội hình 6 chiếc.

Mỗi chiếc Tu-22M3 Backfire mang theo 12 quả bom thường, không có điều khiển như OFAB-250-270, để ném bom các sở chỉ huy của lực lượng vũ trang chống chính phủ Syria, trại huấn luyện dã chiến, kho đạn, công trường chế biến dầu, xe bọc thép, v.v.

Máy bay Tu-95 vẫn giữ vai trò lớn trong việc mang và phóng các tên lửa hành trình tầm xa của lực lượng Không quân chiến lược Nga. Còn trên chiến trường Syria hiện nay, việc sử dụng máy bay Tu-95 để tiêu diệt các nhóm khủng bố nhỏ lẻ, vừa tốn kém, thậm chí không hiệu quả bằng những loại cường kích chiến thuật như Su-24. Nguồn ảnh: Pinterest.

Máy bay Tu-95 của Nga và tiêm kích chiến đấu của Hàn Quốc bay áp sát trên biển Nhật Bản. Nguồn: Sputnik.

Tiến Minh